گروه بین الملل-کاوه رحمانی: علی لاریجانی با هدف بهبود روابط با عراق و لبنان به این دو کشور سفر کرد. البته هدف دیگر این سفر تقویت حشدالشعبی بود تا به آن ها اعلام کند ایران همچنان پشتیبان حشدالشعبی خواهد بود. این در حالی است که حشدالشعبی ماه هاست از طرف دولت تحت فشار است تا در ارتش عراق ادغام شود یا سلاح را زمین بگذارد . پیش از این آمریکا، دولت عراق را تهدید کرده بود که اگر حزب الله خلع سلاح نشود به این کشور حمله نظامی خواهد کرد یا دولت مرکزی را تحریم می کند. دولت لبنان سیاست اش فروش نفت و توسعه عراق است و در این سیاست موفق شده و ماهانه حدود 10 میلیارد دلار نفت می فروشد و پولش را بدون مانع دریافت می کند. این درحالی است که ایران هم در فروش نفت مشکل دارد و هم در بازگرداندن پول نفت. لاریجانی علاوه بر عراق به لبنان هم رفت و با نخست وزیر لبنان دیدار کرد. این مقام اعلام کردد دیگر کشورها نباید در امور لبنان دخالت کنند. البته رسانه های لبنانی علیه سفر لاریجانی مطالبی نوشتند و وزیر خارجه لبنان هم حاضر به دیدار با لاریجانی نشد. خبرنگار از لاریجانی پرسید چرا با وزیر خارجه دیدار نکردی، پاسخ داد چون وقت محدود بود. وزیر خارجه لبنان به این سخن لاریجانی پاسخ داد که اگر وقت هم بود با او ملاقات نمی کردم. این نشانه تیرگی روابط لبنان و جمهوری اسلامی است. این درحالی است که نعیم قاسم رهبر حزب الله اعلام کرد حزب الله سلاح را زمین نمی گذاریم و اگر دولت اصرار کند کربلایی رخ خواهد داد. این موضع نعیم قاسم لبنان را به سمت جنگ داخلی سوق خواهد داد. درحالی نعیم قاسم این موضع را گرفته که در آتش بس بین لبنان و اسراییل مطابق قطعنامه 1701 شورای امنیت حزب الله باید پشت رودخانه لیتانی برگردد و خلع سلاح هم شود. ارتش لبنان باید در جنوب لیتانی باشد و نیرویی به جز ارتش نباید آنجا باشد. بنابراین پیش بینی می شود دوباره بین حزب الله و اسراییل جنگی در خواهد گرفت که نتیجه اش ویرانی خواهد بود.
سفر علی لاریجانی به لبنان، در یکی از حساسترین مقاطع تحولات منطقهای و روابط ایران با محور مقاومت، اهمیتی دوچندان دارد. این سفر در شرایطی انجام شده که فضای سیاسی لبنان دستخوش تغییرات جدی شده است و مناسبات سنتی میان بیروت و تهران با چالشهایی تازه مواجه شده است.
نکته مهم این سفر، موضع نسبتاً تند میشل عون، رئیسجمهور پیشین لبنان، در دیدار با لاریجانی بود. این موضعگیری، بهویژه در مقایسه با سفرهای گذشته مقامات ایرانی به لبنان که اغلب با استقبال گرم همراه بود قابلتأمل است. به نظر میرسد تغییرات داخلی لبنان، از جمله فشارهای بینالمللی و تحولات در توازن قوا، بر لحن و رفتار مقامات این کشور اثر گذاشته است. برخلاف گذشته که خبرنگاران عمدتاً با سوالاتی هماهنگ یا کمچالش ظاهر میشدند، این بار پرسشهای تند و مستقیم مطرح شد که نشان میدهد فضای رسانهای لبنان در مواجهه با ایران تغییر کرده است. این تغییر رویکرد رسانهها را میتوان نشانهای از افزایش حساسیت افکار عمومی و تشدید فشارهای خارجی بر بیروت دانست.
پیام سفر به خارجیها
هیچیک از مسئولانی که علی لاریجانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی را در لبنان پذیرفتند، هدفی را که او برای آن به لبنان آمده بود یا اساساً محتوای این سفر را اعلام نکردهاند. ابعاد سفر او فراتر از مقرها و افراد حاضر در آن رفت و به موازنههای وسیعتر منطقهای پرداخت. در شرایط فشار آمریکا، لاریجانی به لبنان رفت تا تأکید کند که جمهوری اسلامی همچنان از حضور و جایگاه خود در معادله برخوردار است، و بخشی از این سفر، حامل پیامی ضمنی به عربستان سعودی بود که در هفتههای اخیر حمله رسانهای به ایران کرده بود.
خلع سلاح حزب الله
بحث خلع سلاح حزبالله که در محافل سیاسی لبنان و در میان بازیگران خارجی مطرح است، نه تنها موقعیت حزبالله را در ساختار سیاسی و امنیتی لبنان تحت تأثیر قرار میدهد، بلکه بر روابط ایران با این کشور نیز سایه میاندازد.
همچنین تغییر در ترکیب کابینه لبنان، بهویژه در وزارت امور خارجه، اهمیت زیادی دارد. در سالهای گذشته، این سمت معمولاً در اختیار چهرهای نزدیک به حزبالله بود که مواضعی همسو با ایران داشت. اما اکنون وزیر خارجه لبنان یک مسیحی است که نهتنها پیوند نزدیکی با حزبالله ندارد، بلکه نسبت به تهران نیز فاصلهگذاری کرده است. این تغییر سطح هماهنگی سنتی را کاهش داده است.
جمعآوری اطلاعات عربستان و آمریکا
ریاض و واشنگتن برای جمعآوری اطلاعات و دادهها، به ویژه درباره آنچه لاریجانی گفته، پیامهایی که منتقل کرده و مواضعی که به مسئولان لبنانی - به ویژه نبیه بری، رئیس مجلس نمایندگان - ابلاغ کرده، بسیج شدهاند. مسؤولان سعودی و همچنین تیم سفارت آمریکا در بیروت، با سیاستمداران، مشاوران و رسانهها تماس گرفتند تا همه دادههای موجود را از آنها گردآوری کنند، آنها در گفتوگوهایی خود به شکل ویژهای بر بخشهایی از سخنان لاریجانی تمرکز داشتند که در رابطه با حزب الله گفته بود.
دبیر کل حزب الله: سلاح را زمین نمی گذاریم
شیخ نعیم قاسم دبیر کل حزب الله گفت: امروز آزادی و آینده و نسلهایمان را بر اساس اصل هر زمین و هر زمان پیروزی و جانفشانی و رسیدن به اهداف بزرگ است، بنا میکنیم. مادامی که تجاوزات و حملات دشمن اسرائیلی ادامه دارد، مقاومت سلاحش را تحویل نخواهد داد. مقاومت سلاحهای خود را تحویل نخواهد داد و در صورت لزوم، کربلایی خواهیم جنگید و اطمینان داریم که پیروز خواهیم شد.
علی المقداد: دستورات آمریکا دیکته می شود
علی المقداد از اعضای پارلمان لبنان اعلام کرد که سفر آقای لاریجانی به لبنان موفقیت آمیز بود و ایران کشوری دوست است که به لبنان در آزادسازی سرزمین خود کمک کرد. مداخلات آمریکا که امروز در لبنان شاهد آن هستیم، چیزی بیش از دیکته کردن بوده و به اجرای دستورات تبدیل شده است.