ستاره صبح آنلاین/پیام فیض:آلودگی هوا در برخی کلان شهرها از مرز خط قرمز عبور کرد.گزارش‌ها حاکی از آن است که روز چهارشنبه هفته گذشته هوای شهر اراک وضعیت قرمز را رد کرده و به وضعیت بنفش رسید که برای سلامت افراد خطرناک است.این در حالی است که با بارش برف و باران در کلان شهر ها به خصوص تهران شرایط آلودگی هوا همچنان پایدار است.ستاره صبح به بررسی این موضوع پرداخته و در دو شماره گذشته خود با دو عضو پیشین شورای شهر تهران گفتگو کرده و عملکرد شهرداری تهران را مورد انتقاد قرار داده است.در ادامه بررسی ریشه های آلودگی هوا ستاره صبح با محمد علیخانی عضو پیشین شورای شهر تهران گفتگویی انجام داده که در ادامه می خوانید:
به نظر شما ریشه اصلی آلودگی هوای برخی کلان شهرها را چه می دانید؟
برای پاسخ به این پرسش باید یک مقدمه ذکر شود.طبق قانون هوای پاک 26 دستگاه مختلف در بحث آلودگی هوا وظیفه قانونی دارند.این تکالیف انجام نشده است. البته این ترک فعل دلایل مختلفی دارد که قابل طرح در این گفتگو نیست.
عدم انجام این تکالیف باعث شد که کمیسیون اصل 90 مجلس به موضوع ورود کند و مقصرین آن را اعلام کرد.
در قانون هوای پاک نام شهرداری تهران ذیل وزارت کشور آمده است.یعنی در حقیقت نقش شهرداری در مسئله آلودگی هوا از سایر ارگان ها کمتر است.اما ممکن است در مقاطع مختلف اختیاراتی به شهرداری داده شود.
بحث حمل نقل با آلودگی هوا گره خورده است.اما اینکه آلودگی هوا را گردن خودروها و سفر های درون شهری انداخته شود دیگر امروز کمرنگ شده است.در اصل بحث مازوت سوزی شرایط فعلی را تشدید و بحرانی کرده است.
یکی از وظایف شهرداری تهران حفظ باغات و فضای سبز است.همچنین معاینه فنی خودروهاست. البته پلیس هم طبق قانون وظیفه دارد خودروهایی که استاندارد نیستند را شماره گذاری نکند.نوسازی تاکسیرانی از دیگر وظایف شهرداری است اما در این حوزه نمی توان تقصیر اصلی را به گردن شهرداری انداخت.زیرا خودروسازان و دولت در این موضوع نقش اصلی را داشتند.دولت در این موضوع وامی را تعیین کرد و به دلیل افزایش ناگهانی چند برابری قیمت خودرو آن مقدار وام عملا دیگر فایده ای ندارد.طبیعتا نمی توان در این موضوع شهرداری را مقصر دانست اما شهردار به عنوان یک عضو هیات دولت می تواند تلاش کند تا مطالبه رانندگان را از دولت بگیرد.از این منظر قصور صورت گرفته اما به طور کلی در این موضوع شهرداری نقش اصلی را نداشته است.
اتوبوس و بخش حمل نقل عمومی در این حوزه هم گرفتار شرایط مشابه است.این ناوگان با چشم پوشی پلیس و خلاف قانون در حال تردد است.طبق قانون عمر مفید این اتوبوس ها هشت سال است.اما به دلیل نبود امکانات و خودروهای استاندارد مجبور است که از قانون چشم پوشی کند.
مسئله بعدی موتور سیکلت ها هستند.که طبق مسائل کارشناسی سهم زیادی را در آاوده کردن هوا دارند. شرایط اقتصادی کشور باعث شده موتور یک وسیله امرار معاش شود و به دلیل تردد زیاد باعث شده آلودگی بیشتر هوا شده است.
سایر دستگاه ها مانند وزارت نفت باید طبق قانون حدود 10 سنت از هر سفر درون شهری از محل فروش بنزین به حمل و نقل عمومی اختصاص دهند.این رقم بزرگی است که وزارت نفت به بهانه های مختلف از زیر بار آن شانه خالی کرده است.وزارت نفت اعلام کرده که شهرداری پروژه های خود را انجام دهد و سپس ما بودجه آن را پرداخت می کنیم که این مسئله به دلیل عدم بودجه کافی در توان شهرداری نیست.
شما عملکرد شهرداری تهران در موضوع آلودگی هوا را چگونه ارزیابی می کنید؟
یکی از مشکلات جدی همانطور که گفته شد عدم بودجه کافی برای نوسازی و اورهال کردن سیستم حمل و نقل عمومی است.تورم و تحریم در این موضوع نقش زیادی دارد.اما یکی از پرسش هایی که افکار عمومی مطرح می کند این است که اگر شهرداری پول برای نوسازی حمل و نقل عمومی ندارد چطور بودجه برای برخی کارها فرهنگی و برون مرزی که وظیفه شهرداری هم نیست اختصاص می دهد؟متاسفانه برای فرافکنی اینگونه سوالات را با برچسب ضد دین و ضد باورهای مذهبی پاسخ می دهند که حقیقتا درست نیست.حتی با چارچوب های مذهبی و عقیدتی درست نیست که منابعی که به یک بخش تعلق دارد در جای دیگری هزینه شود.
در دوره پنجم شورای شهر ما تلاش کردیم هزینه ها در جای خود صرف شود اما برخی متاسفانه برچسب می زدند که اعضای شورا با باورهای مذهبی زاویه دارند که ابدا اینگونه نبود.برای تصویب برخی بودجه ها آقای هاشمی از سایر اعضا درخواست می کرد برای اینکه شورای تحت هجمه قرار نگیرد با اختصاص بودجه به فلان طرح موافقت شود. یکی دیگر از انتقاداتی که می توان اکنون مطرح کرد اجرای پروژه هایی با هزینه شهرداری است که وظیفه شهرداری نیست.شهید سلیمانی از سرداران بزرگ کشور است که زحمات و تلاش های فراوانی برای کشور کشیده و جان خود را در این راه داد.بنده در شورای پنجم نطقی در تشکر و تقدیر از زحمات او ایراد کردم اما انتشار گسترده بنرهای شهری از تصاویر آن شهید بزرگوار با هزینه شهرداری درست نیست.هزینه برای اینگونه پروژه ها وظیفه سازمان تبلیغات اسلامی و نهادهای نظامی است.متاسفانه از اینگونه رفتارها دو شائبه به وجود می آید اول اینکه این رفتارها سیاسی است و دوم اینکه برخی از این پروژه ها کاسبی می کنند.این موضوع در مناسبت های دیگر هم متاسفانه تکرار می شود.فعالیتی که اصلا ربطی به شهرداری ندارد.در حقیقت شهرداری وظیفه وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی را انجام می دهد.
طبق گزارش کمیسیون اصل 90 دستگاه هایی که در مسئله آلودگی هوا وظیفه داشتند باید گزارشی ارائه کنند اما تاکنون گزارشی ارائه نشده است.متاسفانه دستگاه هایی که در زمینه قانون هوای پاک ترک فعل داشته اند به دستگاه قضایی معرفی و محاکمه نشده اند.
شهرداری تهران در دوره کنونی به جای عمل به وظایف ذاتی خود دست به تبلیغات سیاسی زده است.مانند زمان احمدی نژاد از شهرداری تهران پلی می سازند برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری.
در دوره پنجم شورای شهر این مسائل قطع نشد اما به حداقل رسید.هر زمان می خواستیم اینگونه رفتارها را جلوگیری کنیم با برچسب زنی و فشار مواجه می شدیم.در شورای پنجم بنا به وظیفه در حوادثی مانند سیل گلستان و زلزله کرمانشاه ورود کردیم.
نظر شما درباره اختصاص 4میلیارد دلار و 500 میلیون یورو برای توسعه حمل و نقل عمومی چیست؟
پیش از این هم از اینگونه تخصیص ها در دوره های مختلف وجود داشت.در زمان ما دولت روحانی قول 25هزار اتوبوس را به ما داد اما یک دستگاه از آن هم اختصاص نیافت.وعده ها و سخنان خوب زده می شود اما مهم عمل است که ما در عمل چیزی ندیدیم.
تجربه ثابت کرده این وعده ها به جایی نمی رسد.علت هم این نیست که دولت نمی خواهد این کار را انجام دهد. آقای روحانی یا مخبر دروغ نمی گویند اما علت عدم توان تامین بودجه است. ریشه اصلی معضلاتی مانند آلودگی هوا تحریم است.تحریم روی همه ابعاد زندگی مردم تاثیر گذاشته و با مشکل مواجه کرده است.تحریم از دارو گرفته تا حمل و نقل عمومی و سوخت و... را تحت تاثیر قرار داده است. وزیر نفت اعلام کرده است اگر 240 میلیارد دلار سرمایه گذاری طی 8سال در حوزه نفت و گاز نکنیم به وارد کننده سوخت تبدیل خواهیم شد.زیر ساخت های کشور فرسوده شده است. مسئله فقر باعث شده که برخی معتادان به پیچ گارد ریل و نرده های محافظ هم رحم نکنند و آنها را به سرقت ببرند.زیر ساخت کشور به دلیل فقر به مشکل خورده است. برجام در دولت قبل در حال احیا بود اما به دلیل لج بازی مانع آن شدند.به همین دلیل سرمایه گذار وارد کشور نمی شود.ولیعهد عربستان در نشستی گفته است عربستان،امارات،بحرین و برخی دیگر از کشورهای عربی تا چند سال دیگر اروپای خاورمیانه می شوند.این پیش بینی درست است و آنها روند رو به رشدی را طی می کنند.پرسش این است که آیا ایران می تواند چنین ادعایی کند؟
کشور به سمت شرایط نامطلوبی می رود.به دلیل عدم سرمایه گذاری در حوزه نفت کارخانه های بزرگ رو به مازوت سوزی آورده اند.آلودگی هوا از شهرهای بزرگ به روستا ها رسیده است. خودروها،کیفیت سوخت،انرژی کارخانه ها و.. مسائلی نکاتی هستند که در آلودگی هوا نقش دارند اما تحت مسئولیت شهرداری نیستند. تحول و نوسازی انجام نشده زیرا به دلیل تحریم سرمایه گذاری صورت نگرفته است. در شرایط فعلی اولویت دولت نمی تواند بحث آلودگی هوا باشد بلکه اولویت دولت پرداخت حقوق کارمندان و بازنشستگان است. بنابراین نمی توان با اختصاص یک بودجه که احقاق آن هم مشخص نیست توقع رفع معضلی مثل آلودگی هوا را داشت. بنده عرض می کنم تا مادامی که روابط با سایر کشورها عادی نشود، با همه کشورهای به جز اسرائیل ارتباط برقرار نشود،تعامل صورت نگیرد و تحریم ها برداشته نشود این مسائل و سایر مسائل کشور حل نمی شود. به نظر بنده بعد از عادی شدن روابط و آمدن سرمایه گذاری ها در کشور حداقل 10 سال طول می کشد تاکشور در مسیر توسعه قرار گیرد. ریشه معضلاتی مانند آلودگی تحریم است و علت تحریم تفکر عده ای مثل زاکانی است.تفکر افراطی اقلیتی هستند که بر مسائل کشور اثرگذار هستند.کاش کشور دست اصولگرایانی مانند آقایان لاریجانی و باهنر بود.این اقلیت معلوم نیست به چه چیزی می اندیشند و چرا به فکر مردم و مطالبات آن ها نیستند.