حاتمی یزد در ابتدا درباره خرید و فروش مستقیم ارز توسط بانک مرکزی به تجارت نیوز گفت: در طول 40 سال گذشته بانک مرکزی در بازار ارز دخالت می‌کرده و این روند در زمان همه روسای کل بانک مرکزی رخ‌داده است. حالا هم تنها تشکیلات و فرآیندهای اداری این دخالت تغییر کرده است. بنابراین تأثیر این مداخله بستگی به این دارد که بانک مرکزی چه میزان ارز در اختیار دارد. در شرایط تحریم میزان درآمد ارزی ما محدود است و نمی‌توان بازار ارز را کنترل کرد. افزایش تقاضا چه برای کالا باشد و چه برای ارز، تحت تأثیر افزایش نقدینگی توسط بانک مرکزی است. هر مقداری که افزایش نقدینگی وجود داشته باشد، تورم و افزایش نرخ ارز به وجود خواهد آمد. به طوری که تورم تقریباً به‌اندازه رشد نقدینگی و نرخ ارز بیش از رشد نقدینگی افزایش می‌یابد.
اثر فرار سرمایه بر بازار ارز
این کارشناس بانکی فرار سرمایه را نیز یکی از عوامل رشد قیمت دلار دانست و گفت: به دلیل وضعیت بی‌ثبات اقتصادی و سیاسی کشور و تحریم‌ها، مردم و به ویژه طبقات درآمدی بالا از اینکه پول خود را در ایران نگه‌دارند، گریزانند. در حال حاضر فرار سرمایه از ایران افزایش‌یافته است. یعنی عده زیادی از مردم پول‌های خود را تبدیل به ارز کرده و به کشورهایی ازجمله ترکیه، گرجستان، آلمان، آمریکا می‌فرستند و در این کشورها ملک می‌خرند و سرمایه‌گذاری می‌کنند.
مهار تورم درگرو رفع کسری بودجه
حاتمی یزد افزود: در حال حاضر نقدینگی عامل اصلی ایجاد تورم است و تا وقتی نقدینگی کنترل نشود، مهار تورم غیرممکن است. علت اصلی افزایش نقدینگی نیز کسری بودجه دولت است.
وی افزود: فرض کنید که دولت می‌خواهد با توجه به وضعیت معیشتی به مردم یارانه بدهد. دولت باید این پول را از افراد ثروتمند بگیرد و به فقرا بدهد؛ نه اینکه برای تأمین این مبلغ پول چاپ کند. یارانه چه به فقرا داده شود چه به ثروتمندان، اگر از محل افزایش نقدینگی تأمین شوند تورم‌زا هستند. اما اگر این منابع از محل درآمدهای دولت مثل فروش نفت و گاز، مالیات یا گمرک به دست بیایند، تورم‌زا نیستند. بعید است که دولت تا زمانی که کسری بودجه دارد بتواند تورم را مهار کند. بانک مرکزی هر تاکتیکی هم در این راستا اتخاذ کند، نتیجه‌بخش نخواهد بود.
افزایش نقدینگی، الزاماً تورم‌زاست
وی افزود: برای مهار بازار ارز باید شرایط اقتصادی و سیاسی کشور اصلاح شود. با صرف اینکه بخواهند با کلماتی مثل قاچاق و پول شویی مردم را بترسانند، نمی‌توان این بازار را کنترل کرد. حتی در سال‌های قبل هم سلطان دلار و سلطان سکه هم اعدام شدند اما این بگیر و ببندها در اقتصاد جواب نمی‌دهد و تأثیری در کنترل بازار ارز ندارد. برای جلوگیری از افزایش نرخ ارز باید کسری بودجه کنترل شود اما دولت قصد آن را ندارد. تأمین کسری بودجه از طریق افزایش نقدینگی، الزاماً تورم‌زاست. آینده نرخ دلار به وضعیت نقدینگی در کشور بستگی دارد. فرض من این است که تا آخر سال نقدینگی 40 درصد افزایش پیدا می‌کند. درنتیجه انتظار می‌رود که نرخ ارز هم رشد کند.
وی همچنین خاطرنشان کرد: البته اگر شرایط سیاسی تغییر کند، همه چیز عوض می‌شود. یعنی اگر برجام احیا شود، ممکن است دلار کاهش خوبی داشته باشد. اما تا زمانی که برجام و FATF حل نشوند، روند دلار رو به بالا خواهد بود.