در خلال مذاکرات وین، برخی در داخل با روایت وارونه از همراهی ضلع شرقی مذاکرات با ایران، مدعی راهبری مذاکرهکنندگان ایرانی توسط روسیه و چین هستند.
فرآیند جدید مذاکرات وین میان ایران و +۴ در حالی با عبور از مرحله سخت تعیین دستور گفتگوها به مراحل حساس خود نزدیک میشود که متاسفانه برخی جریانها و رسانههای داخلی به جای پشتیبانی از تیم مذاکرهکننده ایرانی، مدام به دنبال حاشیهسازیهای جناحی هستند.
یکی از مواردی که به غلط به محور بخشی از این حاشیهسازیها تبدیل شده، ادعای راهبری هیئت ایرانی توسط ضلع شرقی مذاکرات به ویژه روسیه است. این ادعا عموما مبتنی بر برخی اظهارنظرهای «میخائیل اولیانوف» نماینده روسیه در مذاکرات مطرح میشود که اتفاقا در پی اقدامات هوشمندانه جمهوری اسلامی برای ترغیب این کشور به همراهی با ایران، سعی میکند مسیر را برای حصول یک توافق خوب تسهیل کند. نکته اینکه؛ این حاشیهسازیهای داخلی همسو با تلاش رسانههای معاند خارجنشین برای ایجاد انشقاق میان ایران و طرف شرقی مذاکرات صورت میگیرد که تنها یک نمونه آن در ترجمه غلط و عامدانه اظهارات اولیانوف توسط شبکه ایران اینترنشنال، منجر به واکنش تند او و البته بازگشت خبرنگار این شبکه از وین شد. در یکی از این موارد، برخی در داخل مبتنی بر اظهارات اولیانوف مدعی شدهاند؛ در مذاکرات اخیر، روسیه و چین، ایران را متقاعد کردهاند برخی خواستههای حداکثری خود را کنار بگذارد و ایران هم پذیرفته مذاکرات را بر اساس پیشنویسی که در بهار گذشته توسط دولت قبلی ایران تنظیم شده بود آغاز کنند.
در این خصوص توجه به چند نکته مهم ضروری است:
نخست اینکه؛ مطلب مذکور گرچه درست است اما با ادبیاتی ارائه میشود که مخاطب را دچار اشتباه برداشت میکند. اخبار رسمی که از سوی ایران در خصوص توافق بر سر پیشنویسهای جدید نیز منتشر شده از نظر ماهوی تفاوتی با اظهارات اولیانوف ندارد چرا که در این خصوص اعلام شد: «نظرات ما در متن اولیه اعمال شد و طبیعتا بر این اساس متن جدیدی در دستور قرار گرفته، اما پایه و مبنای متن جدید، متن ۶ ژوئن است.»
دوم اینکه؛ طبیعتا همه پیشنهادات ما در متن ۶ ژوئن اعمال نشده و مسئله عجیبی هم نیست. آیا واقعا اینکه ما با مشورت روسیه و چین پیشنهاداتمان را برای اعمال در متن ۶ ژوئن تعدیل کردیم نشان دهنده این است که دو کشور ذکر شده نظراتشان را به ما تحمیل کردهاند؟
بسیار روشن است که اگر قرار باشد تمام پیشنهادات ما یا طرفهای مقابل در یک متن بیاید اساسا نیازی به مذاکره وجود ندارد و صرفا باید یک طرف دیکته کند و طرف دیگر نیز مسئولیت نگارش را برعهده بگیرد!
هدف از مذاکره، نزدیک شدن پیشنهادات طرفین به یکدیگر و دستیابی به یک متن مورد توافق است که قطعا مورد تایید صددرصد هیچیک از طرفین نیست لذا این تلقی که ایران به دلیل تن دادن مطلق به «نظرات روس و چین» به عقبنشینی از خواستههای خود رضایت داده، اساسا سخنی غیر منطقی و مبتنی بر عدم فهم صحیح از صحنه مذاکرات است.
به نظر میرسد؛ با توجه سفر قریبالوقوع آیتالله رئیسی به روسیه و حسین امیرعبداللهیان به چین که در چارچوب راهبرد کلان نگاه به شرق در دولت سیزدهم دنبال میشود، برخی در داخل با نگاههای تنگنظرانه جناحی و برداشتهای خلاف منافع ملی، بدنبال تضعیف این راهبرد و اثبات نظر خود در لزوم همگرایی صرف با غرب هستند.