ستاره صبح: سیدمحمد خاتمی پیامی به بیستویکمین مجمع عمومی مدرسین دانشگاههای کشور که روز پنج شنبه 22 آبان در دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، ارسال کرد. گزیده ای از آن در ادامه می آید:
*تردیدی نیست که کشور ایران و جمهوری اسلامی دشمنان فراوانی دارد که همواره علیه ما تهدیدها و توطئه داشتهاند. تجاوز اخیراسرائیل که هدف اصلی اش تجزیه ایران، و لطمه زدن به اعتبار تاریخی و تضعیف جایگاه و تأثیرگذاری ملت و میهن بوده نمونهای از این خطر است که مورد حمایت آمریکا است.
*جا دارد که ما و همه کسانی که به برکت فداکاری این ملت روی کار آمدهاند از خود بپرسیم که آیا رویکردها و رویه های اتخاذ شده پساز انقلاب چه در داخل با مردم و چه در روابط خارجی درست بوده است و نتیجه مطلوب برای ملت داشته است؟ و به عبارت دیگر بعد ازمرحله اول انقلاب که ویران کردن سازمان و سامان قبلی اصل کار بوده است در مرحله دوم و ایجابیِ انقلاب که ساختن، آبادکردن و ایجادنظم و نظام مردمی و مترقی در آن هدف است، راه درست را پیموده ایم؟ و اگر نه آیا نباید رویکردها را به نفع مردم و بنیاد آرمانهائی کهدر انقلاب بوده است اصلاح کرد؟
* انقلاب برای این بوده است که ما جهان را تغییر بدهیم یا اینکه هدف این بوده است که از فرصتها وامکانات فراوانی که کشور دارد و مردم برای ساختن، آبادکردن، استحکام حقحاکمیت مردم بر سرنوشت و عدالت و معنویت بهره گرفت. برای محکم کردن پایه های استقلال و نهادینه کردن آزادی های اساسی و عدالت و بالا بردن ضریباقتدار میهن و ملت میبایست و میباید از همه ظرفیتها و امکانات از جمله امکانات بینالمللی استفاده کرد و اگر چنین نبوده است؟نباید از همین حالا رویهها و رویکردها را اصلاح کرد و تغییر داد؟
*ما چه حکومت و چه مردم چه گروهها باید حدّ و اندازهی خود را بشناسیم و کلام زیبای مولایمان امیرمؤمنان علیه السلام که: « رحمت خداوند بر کسانی باد که قدر خود را میشناسند (و اندازه را نگاه میدارند) و از حدّ خود تجاوز نمیکنند» علاوه بر افراد متوجه گروهها، ملتها و حکومتها هم هست.
*هدف اصلی ساختن ایران قوی و برخوردار کردن میهن از اقتصاد نیرومند و رفع فقر و فسادی که متأسفانه روزافزون میشود و افزایش و بهبود وضع تولید و گسترش عدالت بخصوص در رابطه حکومت با مردم و فراهم آوردن زمینه استیفای حق حاکمیت بر سرنوشت برای ملت و روزافزون کردن اقتدار و عزّت ملی و احترام بینالمللی و توان ظرفیت بهره گیری از همهی امکانات داخلی و خارجی برای توانمند کردن کشور و جامعه است از جمله در دنیا با اهداف روشن وروش های منطقی بسیار مهم است.
*قدرت و توان در صورتی پایدار خواهد بود که اولاً متکی بر اقتصاد نیرومند و دانش قوی باشد و ثانیاً رضایت مردم وامیدواری آنان به آینده بهتر، پشتوانه نظام حکمرانی و نیروهای مسلح باشد و با محوریت یک دیپلماسی هوشمند و ملی و واقع نگر و محکم ولی انعطاف پذیر، امور اداره شود.
*این همه در صورتی قابل دسترسی است که عملاً خط قرمز اصلی، منافع کشور و مصالح ملی و رضایت مردم و البته با مشارکت همه جانبه ملت بخصوص دانشمندان و کارشناسان و آزادی و امنیت برای همه باشد. و مردم بزرگوار (همه مردم) که صاحب کشور و ولی نعمت مسؤولان و پشتوانه اقتدار و عزّت میهن و حتی نظاماند باید بیش از پیش مورد قدردانی قرار گیرند.
*پس از جنگ تجاوزکارانه انتظار میرفت که برای قدردانی از این مردم شریف گشایشهای بیشتر و امیدبخش تری در کار مردم ایجاد شود. البته تنگناهای اقتصادی و معیشتی جامعه که ریشه های سخت و علتهای مزمنی دارد یک شبه قابل حل نیست ولی مطمئناً با رویکردهای عدالت محور و واقعنگری بخصوص با بهبود روابط خارجی اولاً امید مردم به بهبود امور بیشتر میشود و ثانیاً در میانمدت هم آثار خوب این رویه آشکار خواهدشد. در شرایط کنونی باید از دولت حمایت شود.
*احضار و فراخواندن و حتی محاکمه بسیاری از سیاسیون و اصحاب رسانه و فکر و حتی شخصیت های معتبر و امتحان داده زیادترشده است.
*سخن های تهدید آمیز و تحریک کننده (و در واقع کمک کننده به دشمن برای گسترش توطئه هایش) بخصوص از تریبون های رسمی وتکیه روی شعارهای نابجا (که در جای خود در پدید آمدن وضع ناگوار کنونی موثر بوده است) روزنه های امید را مسدود میکند.
*اشراف و دخالت های بیش از حدّ دستگاههای امنیتی (و احیاناً نظامی) نه تنها بر همه ارکان حکومت که بر مردم و نهادهای عادی و غیردولتی بر دامنه مشکلات میافزاید. و حتی راه را بر خدمات مورد انتظار دولت میبندد.
همه دشمنیها و دشمنها را در داخل دیدن و به این بهانه مردم و نهادها را از حقوق مسلم خود محروم کردن و غفلت از تهدیدهای بیرونی که امنیّت و آرامش را از حکومت و مردم گرفته است اساس نادرستی است که اگر اصلاح نشود بیش از پیش کشور و مردم و حتی حکومت زیان خواهد دید.
*شگرف اینکه بیشتر مانع از سوی دستگاههایی است که وابسته به دولتند. میدانم که نظر رئیسجمهور و مواضع درست ایشان چیست، ولی در عمل مشکل نه تنها حل نمیشود که روزبروز بیشتر میشود و با این احوال نمیشود انتظار داشت که دولت خدمات خود را به درستی ارائه دهد و بیش و پیش از هر جا و هر کس انتظار از رئیسجمهور محترم است که در این امر چارهاندیشی و از اختیارات محدودی که دارند استفاده کنند.
*در مورد دانشگاهها چندی پیش با حضور عدهای از کارشناسان برجسته و عالمان و صاحبان تجربه کار خوبی صورت گرفت و گلایه من از احزاب، تشکل های همسو و غیر همسوی درد آشنا و حتی دولت است که چرا نتیجه آن کار ارزنده را دست کم در دستور بررسی خود و تنظیم برنامه های عملی بر اساس آن قرار ندادند.
*نگاه در روابط خارجی باید با برخورداری از دیپلماسی فعال، واقع بین و آگاه و شجاع که خط قرمزش تأمین عزت میهن و مصالح ملّی و رفع تنگناها و محدودیتها از جمله تحریمها که بر اقتصاد و معیشت و حتی توان نظامی اثر منفی داشته است، پیش رفت.
*تذکر آخر به شما عزیزان و به کسانی که از آمدن آقای رئیسجمهور استقبال کردند اینکه باید دولت را حمایت کرد. دولتی که بامشکلات و موانع فراوان تلاش میکند که مردم را راضی و میهن را سربلند کند. ولی انتظار اینست که دولت محترم هم برای بازپس گرفتن حقوق و اختیارات خود و اعمال بهتر و بیشتر آنچه در اختیار دارد تلاش بیشتر، علمی تر و با برنامه ریزی سنجیده تر کند.