چنگیز اسفندیاری، از متهمان پرونده چای دبش و مدیرکل وقت دفتر صنایع تبدیلی وزارت جهاد کشاورزی، است که محکوم‌به حبس، شلاق و انفصال دائم از خدمت شده است. چنگیز اسفندیاری در زمان وزارت ساداتی نژاد، به مدت ۵۹۸ روز، مدیر دفتر صنایع تبدیلی وزارت کشاورزی و مسئول تأییدکننده ثبت سفارش‌ها بود، اول: تفاوت و افزایش ثبت سفارش‌ها در بازه زمانی سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ نسبت به سال‌های قبل زیاد بوده است. دوم: در مقایسه صورت گرفته بین میزان ثبت سفارش شرکت‌های گروه دبش و سایر شرکت‌های واردکننده از کل ثبت سفارش پذیرفته‌شده چای به میزان ۱.۸۴۷.۳۲۷.۰۲۵ یورو متعلق به گروه دبش و میزان ۵۸۶.۶۵۸.۴۲۳ یورو متعلق به سایر شرکت‌ها بوده است که درنتیجه ثبت سفارش تأییدیه شده توسط اسفندیاری، اکبر رحیمی (محکوم‌علیه ردیف اول) با مراجعه به شبکه بانکی اقدام به دریافت ارز کرده است.
از قاچاق ارز تا رشوه دلاری
اسفندیاری متهم به ۴ عنوان مجرمانه: «معاونت در اخلال در نظام اقتصادی کشور از طریق عدم جلوگیری و سکوت در تأیید ثبت سفارش‌ها جهت واردات چای بیش از نیاز کشور، اختصاص ثبت سفارش‌ها چای به یک گروه خاص که منتهی به عدم ایفای تعهدات ارزی و قاچاق ارز توسط مالک گروه شرکت‌های دبش گردیده»، «معاونت از طریق تسهیل از طریق ارتکاب جرم عدم ایفای تعهدات ارزی و قاچاق ارز توسط مالک گروه شرکت‌های دبش»؛ و «دریافت رشوه از اکبر رحیمی در آباد مالک گروه شرکت‌های دبش به میزان 4000 دلار»؛ و «اهمال در انجام وظایف قانونی از طریق عدم مدیریت نحوه تأیید ثبت سفارش‌ها چای، به‌عنوان مدیرکل در دفتر صنایع تبدیلی وزارت جهاد کشاورزی که موجب تضییع اموال دولتی گردیده است،» بوده است.
سلطان چای
چنگیز اسفندیاری مسئول بررسی ثبت سفارش‌های چای در زمان وزارت ساداتی نژاد بود. بازرس پرونده معتقد است، پذیرش ثبت سفارش و هزینه کرد ارز نیمایی در شرایطی که کشور با منابع محدود ارزی مواجه است، باید مدیریت می‌شد و نیاز واقعی کشور و سقف نیاز کالا در بازار داخلی با بررسی عوامل مؤثر همچون سوابق سفارش‌ها صادره در سال‌های قبل قابل‌تعیین و اعمال بوده است. اسفندیاری بدون سنجش و بررسی نیاز کشور به واردات (10 درصد واردات چای) با یک تلورانس ۲ یا ۳ برابری اقدام به پذیرش ثبت سفارش نموده است. برای یک گروه خاص، آن‌قدر ثبت سفارش پذیرفته و صادر شد تا انحصار در بازار آن کالا در اختیار این گروه خاص قرار گیرد و آن‌هم به حدی باشد که به تولید داخل کشور آسیب وارد کند.
انحراف وزارتخانه
چنگیز اسفندیاری و وزیر وقت جهاد کشاورزی دچار سوء مدیریت و سو جریان در عملکرد مدیران وزارتخانه در تأیید و پذیرش ثبت سفارش‌ها به‌صورت نامتعارف و بیش از نیاز کشور برای واردات چای آن‌هم برای یک گروه خاص در بازه زمانی محدودشده‌اند که منتهی به خروج ارز از کشور توسط مالک گروه شرکت‌های دبش و درنهایت تضییع منابع ارزی و اموال دولتی شده است.
رشوه 4000 دلاری در 6 ماه
اکبر رحیمی اقرار کرده در زمستان ۱۴۰۱ و بهار ۱۴۰۲ به چنگیز اسفندیاری ۴ هزار دلار توسط راننده خود تحویل داده که این امر بیانگر تبانی وی با اکبر رحیمی در تأیید نامتعارف ثبت سفارش‌ها برای واردات چای گروه دبش است که این دریافت رشوه توسط چنگیز اسفندیاری موجب تزلزل دفاعیات وی نیز شده است. پرداخت این مبلغ توسط مالک گروه دبش، به اسفندیاری درواقع ما به ازای چشم‌پوشی در تأیید ثبت سفارش‌ها خارج از عرف و بدون قاعده توسط متهم اسفندیاری، بوده است. میزان ارز تخصیص و تأمین یافته توسط شبکه بانکی به‌واسطه ثبت سفارش‌ها تأییدشده برای واردات چای توسط اسفندیاری ۷۵.۹۰ درصد بازه زمانی ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ برای شرکت‌های دبش و ۲۴.۱۰ درصد برای سایر شرکت‌های واردکننده بوده است.
مجازات
دادگاه، حکم به محکومیت وی به تحمل ۷ سال و ۶ ماه و یک روز حبس و تحمل ۷۴ ضربه شلاق و انفصال دائم از خدمت (مشاغل) دولتی و در خصوص اتهام معاونت در اخلال در نظام اقتصادی کشور حکم به محکومیت وی به تحمل ۵ سال حبس صادر کرده است.