تداوم طوفان گردو خاک در هفته جاری
مدیرکل مدیریت بحران سیستان و بلوچستان گفت: در پی موج جدید وزش بادهای ۱۲۰ روزه در منطقه سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هامون، هیرمند و نیمروز واقع در شمال استان مجموع مراجعین به مراکز درمانی منطقه از ۱۱ تیرماه تاکنون ۱۰۱۰ نفر بوده که ۱۶۲ نفر از آنها بستری و مابقی سرپایی درمان شدهاند. بر اساس بررسی آخرین نقشههای پیش یابی این هفته در شمال استان وزش باد شدید و گردو خاک گاهی طوفان گردو خاک تداوم دارد.
طوفانهای شن 200 روزه در سیستان
بر اساس توپوگرافی منطقه بادهای ۱۲۰ تا ۱۳۰ روز به دلیل وجود هامون درگذشته آثار بهتری روی منطقه شمال و شمال غرب سیستان داشت زیرا مردم از وزیدن این بادها برای خنک کردن خانههایشان استفاده میکردند اما اکنون به دلیل خشک شدن هامون و نرسیدن حقابه هیرمند و البته بیتوجهی به مشکلات زیستمحیطی این منطقه؛ بادهای موسمی به طوفانهای شن بعضاً 200 روزه در سیستان تبدیلشدهاند و امنیت منطقه را به خطر انداختهاند.
خالی شدن روستاها از سکنه
جعفر میعادفر، رئیس سازمان اورژانس کشور که به دلیل وزش بادهای موسمی در سیستان 144 نفر راهی بیمارستان شدهاند. مجتبی جهانتیغ، فعال رسانهای سیستانوبلوچستانی در گفتوگو با گفت: «وجود رسوبات ریزدانه باعث شده تا با وزش بادهای ملایم این رسوبات به حرکت درآیند و بستر مناسبی برای طوفانهای گرد و خاک و ماسه فراهم کنند. به طوری که تاکنون خسارتهای زیادی بر منطقه سیستان تحمیل کرده و امنیت شهرها و روستاها را تحت تأثیر قرار داده و مشکلات و معضلات متعددی ازجمله مهاجرت مردم و خالی شدن روستاهای منطقه از سکنه، پر شدن انهار، رودخانهها و مخازن طبیعی چاهنیمهها، گسترش بیماریهای مختلف به ویژه چشمی، تنفسی و ریوی (سیستان در رتبه نخست بیماری سل قرار دارد)، بسته شدن راههای ارتباطی و لغو و تأخیر پرواز هواپیماها و... را موجب شده است.
بود و نبود آب به افغانستان بستگی دارد
میعادفر افزود: محوریت بود و نبود آب در منطقه و دریاچه هامون و هیرمند است. بود و نبود اینها نیز به ورود آب از افغانستان بستگی دارد. وقوع طوفان ریز گرد در سال 2017 باعث شد زابل آلودهترین منطقه جهان شناخته شود. اصلیترین دلیل مهاجرت و عدم سکونت در این منطقه ریز گردهاست. مردم به خاطر ریز گردها نمیتوانند در منطقه زندگی کنند. زابل بیشترین آمار سل را در کشور دارد. سیلیسی که در شنها است ریهها را پاره میکند و محل رشد باسیل سل در ریهها میشود. بیماریهای چشمی، بیماریهای عفونی هم بسیار شیوع دارد. به خاطر نبود آب هامون این بادها منطقه را به کانون ریز گرد تبدیل میکنند. در این مدت مردم بهشدت هم از نظر اقتصادی سقوط کردند و هم از نظر سلامت این منطقه کانون بحران است. مردم برای نجات خود و فرزندان خود که دچار بیماریهایی اعم از آسم، بیماریهای چشمی و پوستی میشوند، از منطقه رفتهاند. سل بیماری قرن نوزدهمی است. ریشهکن شده ولی در اینجا رتبه اول است. باعث شده است عمر مردم کوتاه شود. در خانواده من پدربزرگها به دلیل از بین رفتن ریههایشان فوت کردند. کپسول اکسیژن در خانه اکثر مردم منطقه است و خیلی وضعیت سلامتی بدی دارند. وضعیت زندگی به حبس خانگی تبدیلشده است.»
دفن شدن روستاها
میعادفر گفت: «سیستان یکی از کانونهای مهاجر فرست شدید کشور است. تخمین زده میشود که دو میلیون سیستانی در ایران است که تنها 300 هزار نفر در منطقه و موطن خود هستند. بقیه نیز در ادوار مختلف مجبور به کوچ شدند. عموماً هم به خاطر مسئله آب و ریز گردها بود. نزدیک به 5 شهرستان و 700 روستا درگیر این مسئله هستند اما این بحران ریشهای حلنشده است. روستاها در تابستان در ریز گردها دفن میشوند.»