ستاره صبح، فائزه صدر: روز شنبه بانک مرکزی در اقدامی ارز نیما را حذف کرد و اعلام شد از این پس بازار ارز توافقی جایگزین ان خواهد شد. حذف ارز نیمایی و نشستن ارز توافقی به جای آن، به نظر بعضی کارشناسان اقدامی مثبت است و به زعم بعضی دیگر زمینه ساز افزایش قیمت کالا و خدمات خواهد شد و هزینه زندگی را بیشتر میکند. ستاره صبح در گفتوگو با وحید شقاقی شهری، استاد دانشگاه و اقتصاددان به بررسی این اقدام بانک مرکزی پرداخته که در ادامه میخوانید:
وی افزود: اقتصاددانانی از جمله من بارها نقد خود را به این سیاست دولت اعلام کردیم، اما در حوزه تصمیم گیری بانک مرکزی، گوش شنوایی وجود نداشت.
وی در ادامه اظهار کرد: متأسفانه در کشور ما مسئولین پاسخگوی عواقب تصمیمات خود نیستند، اگر غیر از این بود مسئولین وقت بانک مرکزی باید درباره این خسارت پاسخ بدهند.
این استاد دانشگاه در ارتباط با تصمیم ارزی جدید سیاستگذار گفت: مسئله بعدی سیاست جدیدی است که تحت عنوان راه اندازی مرکز ارز توافقی شروع شده است. هدف بازار ارز توافقی حذف رانت و کاهش عطش واردات است. این طرح باید از انحراف منابع ارزی کشور جلوگیری کند. گفته شده قرار است کشف قیمت بدون دخالت دولت انجام شود.
وی متذکر شد: مسئله اصلی این است که کسی دلار بازار آزاد را گردن نمیگیرد و مشخص نیست مسئولیت این بازار با چه کسی است؟! طبیعی است که تا این بازار به آرامش نرسد و ثبات نداشته باشد سایر نرخها دنباله روی میکنند.
این اقتصاددان تشریح کرد: توصیه به دولت این است که در کنار سیاست جدید برنامهای برای مهار بازار آزاد داشته باشد. زیرا در این مرحله رها بودن این بازار برای اقتصاد خطرناکتر از قبل است. نرخ دلار رو به بالا است و بازار توافقی دنباله روی بازار آزاد خواهد بود.
وی افزود: برای مدیریت بازار آزاد دیگر الزاماتی نیز وجود دارد که مدیریت ریال، کنترل گردش ریال در اقتصاد و شبکه بانکی، کنترل حساب سرمایه، مدیریت واردات، کاهش کسری های تجاری، نظارت هوشمند بر مصرف منابع ارزی کشور، نظارت هوشمند بر توزیع کالا در بازار، مهار قاچاق، اقتصاد زیر زمینی، پولشویی و... از آن جملهاند.
شقاقی شهری در ادامه بیان کرد: اگر دولت این الزامات را مدیریت نکند، روند افزایشی دلار در بازار آزاد در پیوند با بی سر و سامانی این عرصهها اقتصاد را به شرایط خطرناکی میرساند. در این وضعیت نرخ ارز توافقی نیز از شرایط تبعیت خواهد کرد. معیشت طبقات متوسط به پایین جامعه ظرفیت مقابله با التهابات ارزی را ندارد.
وی با تاکید بر پذیرش مسئولیت بازار آزاد توسط دولت گفت: دولت باید مدیریت بازار آزاد دلار را بپذیرد. جملاتی نظیر اینکه بازار آزاد غیر واقعی است، توهمی است، ما با بازار آزاد کاری نداریم، بازار آزاد ربطی به دولت ندارد، نرخ دلار بازار آزاد تلگرامی است، مردم به این نرخها توجه نکنند و دیگر حرفهای مسئولین و دولتیها در مورد بازار آزاد رد گم کنی است.
این اقتصاددان اضافه کرد: آنچه ذهن مردم را راهبری میکند نرخ بازار آزاد است. سهم تقاضا و نیاز در بازار آزاد بیش از 30 درصد عرضه کشور است. اقتصاد به دلیل پولشویی، قاچاق بالا و پنهان کاری های حاکمیتی تقاضای زیادی در بازار آزاد ارز دارد.
شقاقی شهری در پایان سخنان خود تاکید کرد: بازار آزاد ارز بازار بزرگی است و نقش مهمی دارد دولت نباید از پذیرش واقعیت های بازار آزاد شانه خالی کند. عمده نگرانی این است که سیاست خوب ایجاد بازار توافقی به دلیل عدم پذیرش مسئولیت بازار آزاد دچار مشکل شود.