حضور حجاب بانان در مترو برای جامعه به سؤال و ابهام تبدیل شده است، با توجه به پروژه شکست خورده گشت ارشاد، شما چه ارزیابی از اجرای این طرح در متروی تهران دارید؟ پیش بینی شما از آثار و تبعات این طرح چیست؟
ابتدا به این نکته توجه کنیم که وظیفه اصلی مترو چیست؟ مجموعه مترو از دو بخش مهم تشکیل شده است، بخش ساخت که وظیفه احداث و اجرای طرح‌های عمرانی و زیر ساختی را بر عهده دارد و بخش دوم شرکت بهره برداری است که وظیفه اصلی‌اش جابجایی مسافر است.
امروز سازمان مترو دچار مشکلات بسیاری است. طبق برنامه باید از 20 میلیون سفر در روز 15 میلیون سفر با مترو انجام شود. این چیزی است که در برنامه توسعه شهر تهران تعریف شده است. اگر بخواهیم مشکلاتی از جمله ترافیک و آلودگی هوای تهران حل شود، باید مترو به این هدف برسد.
امروز مترو نمی‌تواند بیش از حدود 3 میلیون سفر را در روز پوشش دهد. دلیل نبود واگن و یا فرسودگی واگن‌ها است. وظیفه اصلی مترو بر زمین مانده است و این مجموعه نتوانسته طبق برنامه پیش بینی شده از عهده وظایف اش بربیاید. در مقابل کارهایی برای مترو تعریف می‌کنیم و اموری را به سازمان مترو محول کرده‌ایم که باری بر بارهایش و مشکلی بر مشکلاتش اضافه خواهد کرد.
اخیراً وزیر کشور و شهردار غیر متخصص تهران که دانش آموخته پزشکی هسته‌ای است و تجارب اش نسبتی با مدیریت شهری ندارد، در مصاحبه‌های جداگانه‌ای اعلام کرده‌اند که حضور حجاب بان ها در مترو خود جوش است. اگر چه مسئولین امر ماجرا را گردن نمی‌گیرند و می گویند این حرکت خودجوش است ولی سنگینی این حرکت و اتفاقات و مسائل احتمالی که پیرامون حضور حجاب بان ها بوجود می‌آید، بر دوش مترو است.
متاسفانه شهردار تهران شرایط و تخصص اداره شهر را ندارد، شاید به همین دلیل تیم‌های پر تعداد و متحد الشکل حجاب بان را نیروی خود جوش می‌داند. این اظهار نظر فرار از مسئولیت است زیرا اگر در آینده اتفاقات ناگواری حول این مساله رخ داد، شهردار به راحتی از زیر بار مسئولیت شانه خالی خواهد کرد و اعلام می‌شود حجاب بان هایی که برخوردی کرده‌اند، مردم عادی بودند و به ما مربوط نیست!
همانطور که در یک سال گذشته برخوردهایی در کشور گزارش شده و اتفاقات ناگواری رخ داد که ضارب یا حمله کننده به عنوان نیروی خود جوش معرفی شد. درحالیکه می دانیم در کشور ما بدون کسب اجازه از یک نهاد یا ارگان نمی‌توان خودسرانه کاری کرد آن هم در این ابعاد!
مگر می‌شود داخل ایستگاه‌های بزرگ مترو، در هر یک قدم نیروهایی را با پوشش ویژه و متمایز از پوشش عموم جامعه قرار داد تا این افراد به رهگذران اخطار بدهند و از خانم‌ها فیلم برداری کنند، ولی مجموعه شهرداری تهران اظهار بی اطلاعی کند و اعلام شود این حرکت خود جوش است؟!
مگر می‌شود بدون مجوز از مردم فیلم گرفت و اعلام کرد ما خود جوش هستیم. زمین گذاشتن چهارپایه و دوربین در یک مکان عمومی و اقدام به فیلم برداری از رهگذران به مجوز نیاز دارد.
اگر این نیروها واقعاً به طور خود جوش چنین حرکتی را ساماندهی و اجرا کرده‌اند، این به معنی هرج و مرج است. یعنی هر کسی دلش خواست می‌تواند هر کاری بکند. برای خود لباسی طراحی کرده، دوربین آورده و در مدیریت شهری مداخله می‌کنند. در حالت عادی هر شهروندی که به طور خودجوش چنین حرکت‌هایی را ساماندهی و اجرا کند، باید در مراکز امنیتی پاسخگوی عملکرد خود باشد.
در ماجرای حجاب بان ها دو رفتار غلط مشاهده می‌شود. اولاً وظیفه اصلی مترو نادیده گرفته شده، دوما مسئولیت را به گردن نمی‌گیرند و به مردم دروغ گفته می‌شود.
اکثر تحلیل‌ها "خودجوش" بودن این حرکت را زیر سؤال می‌برد، آیا می‌توان نسبتی بین پروژه حجاب بانان مترو و مجموعه شهرداری تهران برقرار کرد یا خیر؟
چندی پیش در خبرها منتشر شد که 400 نیرو برای امر به معروف و نهی از منکر در مترو جذب شده و اعلام شد این نیروها ماهی 12 میلیون حقوق خواهند گرفت. این خبر در رسانه‌ها منتشر و منعکس شده است.
چرا مسئولین می گویند حجاب بانان مترو نیروهای خود جوش هستند؟! چه کسی آنقدر بی کار و تأمین است که در مترو سرپا بایستد و به شهروندان عادی که دل خوشی از این رفتارها ندارند تذکر بدهد؟!
یک اتاق فکر و تیم اجرایی پشت این حرکت به گفته آقایان خودجوش قرار دارد. رفت و آمد این افراد که مثل کارمندان مترو از یک ساعت مشخص در ایستگاه‌ها حاضر می‌شوند وسیله می‌خواهد. ناهار این آدم‌ها برنامه ریزی مشخص می‌خواهد. اگر این افراد نیروهای خود جوش هستند، شغل و درآمد آن‌ها از کجاست که می‌توانند در مترو بایستند و وظیفه گشت ارشاد را انجام بدهند! از این رو اطلاق عبارت "نیروهای خود جوش" به حجاب بانان مترو درست نیست و دست کم گرفتن هوش و ذکاوت شهروندان است.
شما آینده چنین طرح‌هایی را چگونه پیش بینی می‌کنید؟ چه خطرات و آسیب‌هایی پشت این طرح‌ها وجود دارد؟ آیا پروژه حجاب بانان مترو می‌تواند در پوشش جامعه نقشی داشته باشد؟
در این موارد، احتمال درگیری و بروز خطر امنیتی و اجتماعی وجود دارد. کشور خاطره و تجربه تلخی از این رفتارها دارد. مردم گرفتارند و مشکل دارند، مریض دارند، دارو و درمان پر هزینه است. جوانان بی کار هستند. تحصیلکرده های ما شغل مناسب خود را پیدا نمی‌کنند. جوانان امکان ازدواج ندارند، گرفتاری‌های مردم بی شمار است، در چنین شرایطی یک تذکر می‌تواند خشم فرو خفته یک شهروند را بیدار کند. آستانه تحمل جامعه کم شده، ممکن است مردم با کوچکترین کاری تحریک شوند. اشتباهات ما می‌تواند جرقه‌ای برای وقوع اتفاقات تلخ و غیر قابل کنترل باشد. مسئولین حال مردم را با خودشان مقایسه نکنند، فشارهای اقتصادی را دست کم نگیرید. مردم انتظار دارند مسئولین باری از روی دوش آن‌ها بردارند نه اینکه موجبات اذیت و آزار آن‌ها را فراهم کنند.
آیا مسئولین می‌توانند تضمین کنند که با حضور حجاب بانان در مترو هیچ اتفاق بد و هیچ درگیری رخ نخواهد داد یا خیر؟
چنین طرح‌هایی نتیجه ندارد و جز تحریک مردم و لجبازی جوانان حاصلی نخواهد داشت. اگر این طرح‌ها مثبت بود، از گشت ارشاد نتیجه می‌گرفتیم. با اضافه کردن یک واژه عزیزم یا خانمم به تذکر، حال شنونده خوب نمی‌شود.
اگر مسئولین می‌خواهند کار مثبتی انجام بدهند تمام این نیروهای خودجوش را به سمت بهبود وضعیت معیشتی مردم هدایت کنند. این کارهای مقطعی جز هزینه آورده‌ای نخواهد داشت. متاسفانه برخی از منافع مالی این طرح‌ها بهره مند می‌شوند و عده‌ای از این فرصت برای معرفی خود به عنوان شخصیتی انقلابی استفاده می‌کنند. این حرکت‌ها پله است تا برخی ازآن بالا بروند.