حجت الله فرزانی، اقتصادادان

 

لازم است قبول کنیم که سر خط همه مشکلات نقدینگی است. متاسفانه آدرس غلط داده می شود و تلاش دولت را به کنترل نرخ ارز محدود می شود. این اشتباه دولت ها قدیمی است.

اگر تمام سیاست گذاران اقتصادی را به سمت کنترل نقدینگی می بردیم، باعث بهبود اقتصاد و بودجه نویسی می شد و امروز دغدغه افزایش نرخ ها را نداشتیم.

متاسفانه دولت ها با آدرسی غلط به دنبال طبیب اقتصاد بیمار می گشتند. نگارنده هیچ دلیل قانع کننده ای برای این حرکت دولت ها پیدا نکرده است. اقتصاددانان متعجب اند که چرا دولت های ما به دنبال دستکاری نرخ ارز می روند و سعی دارند نرخ ارز را به کنترل در بیاورند درحالیکه اگر بر نقدینگی متمرکز می شدند بهتر و سریعتر و مناسبتر می توانستیم نرخ ارز و تورم را حل کنیم.

مشکل کنترل نقدینگی و تورم چند دهه ای است که در دنیا حل شده و راه حل و دستور العمل آزموده شده دارد. اما متاسفانه نقدینگی با قدرت ویرانگر در کشور ما رها شده و ما به سراغ موضوعاتی چون کنترل نرخ ارز می رویم و روسای بانک مرکزی از ثابت ماندن یا کنترل نرخ ارز یا سیاست هایی مشابه صحبت می کنند و وعده بهبود می دهند! درحالیکه علت در جایی دیگر رها شده است.

رییس کل بانک مرکزی تا اینجا تا حدودی تبعیت از بازار را پذیرفته است و سیاستی مناسب از خود نشان می دهد از سویی نرخ نیما را 28500 تعیین کرده اند. این مساله به دلیل شباهت هایی که با ماجرای ارز 4200 تومانی وجود دارد، برای رییس کل جدیدمان برگشت به عقب حساب است.

اما در ارز نیمایی 28500 مواردی را می بینیم که در کلیت خود نشان می دهد عارضه های سیاست قبلی درک شده است ولی چاره ای نداشتند و بخاطر دغدغه های معیشتی مردم نمی توانند نرخ ارز را تک نرخی کنند.

با توجه به اینکه عرضه و تقاضا هنوز در بازار ها به تعادل نرسیده است و هنوز در بحث عرضه با مشکل مواجه هستیم و به دلیل تحریم ها مشکلات وجود دارد، سیاست گذار چاره ای برای تکرار این راه غلط ندیده است.

شاید در بحث مبادلات ارز و طلا بتوانیم امید داشته باشیم که از هفته آینده مصارف ارزی به درستی تامین شود و از این بابت رانت در بازار وجود نداشته باشد.

تلاش بانک مرکزی و سیاست گذار باید در این راستا باشد که رانتر و یا اختلافی در بازار غیر رسمی ایجاد نکنیم و عملا نرخی را که در بازار تعیین می شود بپذیریم. یا به گونه ای عمل کنیم که نرخ بازار از اتاق مبادلات ارز و طلا تبعیت کند و از این جنبه تاثیر گذار باشد. این کاری است که بانک مرکزی و رییس جدید این مجموعه باید دنبال کنند. در غیر این صورت همچنان شاهد نوسانات بالا در حوزه ارز خواهیم بود.وقتی قیمت دلار بالا می رود به تبع آن قیمت بسیاری از کالاها هم بالا می رود.