در شرایطی که ایران به سمت انزوا می رود به نظر شما "شی جین پینگ" از دعوت رئیسی به چین چه اهدافی را دنبال می کند؟
با توجه به فشارهای داخلی و منطقه ای مخصوصا در اتحادیه اروپا ،ایران تلاش می کند اثبات کند که در تنگنای انزوا قرار نگرفته است.یکی از دلایل استراتژیک این سفر همین موضوع مهم است که در شرایط داخلی کشور نیز تاثیرگذار خواهد بود.
مسئله دیگر ایران تلاش می کند فاصله با غرب را با نزدیکی به شرق جبران کند.ایران به طرف های غربی می گوید هر اندازه که از جمهوری اسلامی فاصله بگیرند ایران به سمت شرق می رود.
مسئله سوم مطالباتی است که ایران از چینی ها دارد و پکن به دلیل فشارهای آمریکا نمی تواند آنها را برای ایران تامین کند.خصوصا در حوزه صادرات انرژی و کاهش مشکلات صادرات نفت خام به چین است.
در ارتباط با مسئله قرارداد 25 ساله که مقامات اعلام می کنند مهمترین هدف سفر رئیسی به پکن است بعید به نظر می رسد با شرایط اقتصادی و سیاسی که ایران اکنون دچار آن است خصوصا تنش با آژانس بین المللی انرژی اتمی و همکاری دفاعی با روسیه چین بخواهد قرارداد 25ساله را اجرایی کند.بنابراین به دلیل مسائل بین المللی دور از تصور است که چین خود را در خطر قرارداد 25ساله با ایران بیاندازد. رئیس جمهور چین در سفری که به عربستان داشت و در اجلاس شورای همکاری خلیج فارس هم شرکت کرد در قبال جزایر سه گانه ایران موضع گرفت و باعث نگرانی ایران شد.بنابراین سفر رئیسی به معنای تجدید نظر در روابط بین تهران-پکن است.اینکه رئیسی با تشریفات کامل در چین مورد استقبال قرار گیرد می تواند پیشنهاد وزارت خارجه ایران باشد که مورد قبول چین واقع شده که البته موضوع مهمی در روابط بین الملل نیست.اینکه رسانه ها تاکیید می کنند 21 توپ برای استقبال شلیک شده مسئله مهمی نیست.با توجه به اینکه ایران نفت خود را با تخفیف 30 درصدی به چین می فروشد استقبال با شکوه مسئله مهمی نیست،مهم اقتصاد و تجارت است
به نظر شما چرا بعد از موضوع گیری درباره جزایر سه گانه چین از ایران دعوت کرد؟
چین تلاش می کند از ایران دلجویی کند.قبلا هم سخنگوی وزارت خارجه به این موضوع اشاره کرده بود که رئیس جمهور چین تحت فشار شیخ نشین های خلیج فارس خصوصا امارات متحده عربی چنین موضعی را درباره جزایر سه گانه به نفع امارات گرفته است.
به نظر شما چین برای رفع تحریم های ایران تلاش می کند یا خیر؟
زیرساخت قدرت چین بر اساس تجارت است. با این سیاست چین تلاش میکند هر چه می تواند بازار کشورهای جهان را بدست آورد.زیرا این کشور دچار انباشت سرمایه و کالا شده است.بنابراین بدست آوردن بازار رگ حیاتی چینی ها محسوب می شود. هرچند که ایران تحریم است اما پکن نمی خواهد بازار ایران را از دست دهد خصوصا اینکه نفت ایران را با تخفیف زیادی می تواند بخرد.لذا اگر تحریم های ایران برداشته شود روابط تجاری تهران-پکن تسهیل شده و بخش بیشتری از بازار ایران نصیب چین می شود.
آیا چین در راستای احیای برجام تلاش می کند؟
بله، به نفع چین است که دیوار تحریم برداشته شود.این موضوع میزان سرمایه گذاری چین در ایران را افزایش می دهد.اگر چه الان به دلیل تحریم، نفت ایران را ارزان می خرد اما این مسئله ای نیست که بخواهد بازار ایران را به دلیل تحریم از دست بدهد.
چین با احتیاط با ایران رفتار می کند زیرا نمی خواهد ارتباط با ایران باعث شود بازار آمریکا را ازدست دهد.میزان حجم تجارت چین با آمریکا و کشورهای عرب منطقه به حدی است که چین خود را برای ارتباط با ایران به زحمت نیندازد. بنابراین سفر رئیسی به پکن تنظیم شده و مدیریت شده بود. فشار زیادی به چین وارد شد که شی جین پینگ از رئیسی برای سفر به پکن دعوت کند.زیرا زمان فعلی موقعیت مناسبی برای چین نبود.حال آنکه چه اتفاقی افتاده مشخص نیست.
آیا برنامه هسته ای ایران برای چین دغدغه است؟
بله علاوه بر چین برای روسیه هم دغدغه است.زیرا روسیه نمی خواهد یک قدرت هسته ای در همسایگی خود داشته باشد.برخی کارشناسان معتقدند روسیه مناسبات دفاعی را با ایران آغاز کرد تا ایران از برجام و توافق با غرب فاصله بگیرد. پوتین هم تلاش می کند برای اینکه نشان دهد در انزوا نیست به اندونزی و مالزی سفر می کند.روسیه با این سفرها به دنبال اثبات عدم تنگنای انزوا در مقابل اروپا و آمریکا است.این یک امر مرسوم برای همه کشورها است که به رقیب خود نشان دهند منزوی نیستند.