به نظر شما آیا عدم رعایت پروتکلهای بهداشتی میتواند دلیل مناسبی برای استیضاح یک نخست وزیر باشد؟
اگر بخواهم در یک کلمه بگویم بله."توسعهیافتگی" در این نحوه عملکرد معنی پیدا میکند. در چنین کشوری اگر یک وزیر با تلفن محل کارش استفاده شخصی کند باید به نهادهای نظارتی آن کشور پاسخگو باشد و از مردم هم عذرخواهی کند. در ارتباط با موضوع بوریس جانسون وقتی پروتکلهای بهداشتی در انگلستان وضع شد بوریس جانسون در یک مهمانی در منزل شخصی از این پروتکلها پیروی نکرد. هنگامی که این مسئله رسانهای شد حزب جانسون او را به چالش کشید و از وی توضیح خواست. با توجه به توضیحات جانسون که مدعی شده بود این مهمانی در منزل شخصی خود گرفته شده اما 148 نفر از اعضای حزب با رأی اعتماد مجدد به جانسون برای رهبری حزب محافظهکار مخالفت کردند. نظام حزبی یعنی پیش از آنکه دولت و نهادهای قانون به این مسئله ورود کنند حزب محافظهکار نخست وزیر را به چالش کشید. اگر در رأی اعتماد حزبی بوریس جانسون از رهبری خلع میشد از پست نخستوزیری نیز کنار گذاشته میشد.
به نظر شما برگزاری جلسه رأی اعتماد در حزب محافظهکار به دلیل پروتکل بهداشتی ریشه در تحزب محوری دارد یا در قانون محوری یک جامعه؟
بررسی مجدد اعتماد به رهبری بوریس جانسون در حزب محافظهکار ریشه در تحزب گرایی و قانون محوری جامعه دارد. بعد از رنسانس به خصوص بعد از انقلاب فرانسه ملتها با ادارهکنندگان جامعه پیمان بستند که به قراردادهای اجتماعی (نظریه ژان ژاک روسو) و روح قوانین (کتاب روح القوانین منتسکیو) پایبند بوده و به آنها احترام بگذارند. از آن زمان حاکمیت قانون در جامعه پیادهسازی شد. این حاکمیت به تعهد طرفین یعنی ملت و دولت الزامی شد. افرادی که مدیریت و اداره یک کشور را در غرب به عهده میگیرند "فرد" فرد نیست بلکه حزب است. اگر این فرد در مسئولیت خودش به تعهداتش عمل نکرد چه کسی پاسخگو است؟ در کشورهای توسعهیافته مردم به برنامههای یک حزب رأی میدهند و نه به افراد آن حزب. مردم در صورتی که حزب در برنامههایش موفق نشود از آنها مطالبه گری میکند و در دوره بعد انتخابات به آن حزب رأی نمیدهد. در کشورهایی که حزب وجود ندارد برنامه عملیاتی برای کشور به درستی تدوین نمیشود. وقتی حزب نباشد افراد به دادن شعارهای پوپولیستی و غیرواقعی به جامعه روی میآورند. رئیسی میگفت خدا را شکر که ما رئیسجمهوری نشدیم که دلار 5 هزار تومان شود. امروز نرخ دلار نزدیک به 32 هزار تومان رسیده، حجت عبدالملکی مدعی بود برای کشور برنامه اقتصادی نوشته اما از 11 ماهی که روی کار آمده بهطور متوسط دلار هر ماه هزار تومان گران شده است. وقتی کشور توسعه سیاسی پیدا کند افراد دیگر نمیتوانند از جنبه شخصی شعار بدهند و عمل نکنند.
اگر چنین سختگیریها در یک جامعه نادیده گرفته شود عواقب آنچه خواهد بود؟
باعث میشود تا مردم به حاکمیت بیاعتماد شوند. در جریان اعلام خبر مرگ عبدالباقی بیاعتمادی مردم به دولت اثبات شد. زیرا تلویزیون نشان داد او فوت کرده اما آبادانی ها میگفتند او زنده است.