به نظر شما انتخاب مجدد امانوئل مکرون به ریاست جمهوری فرانسه و یا پیروزی خانم مارین لوپن، چه تأثیری بر روابط و سیاست خارجی ایران با فرانسه دارد؟
انتخاب هیچکدام از این دو نفر تأثیر چندانی بر ایران نخواهد داشت چون ایران تدریجاً به منطقهای فراموششده برای غرب تبدیل میشود. آخرین امیدها برای بازگشت ایران به عرصه بینالمللی با اظهارنظرهای اخیر دولتمردان کشورمان و با خطوط قرمز پایداریها از بین رفته است. ایران ممکن است به وضعیتی شبیه به موقعیت کره شمالی در جهان نزدیک شود. اینکه گروهی دست راستی در فرانسه به حکومت برسند یا اینکه گروهی میانهرو دولت را در دست بگیرند تفاوتی برای کشورهایی چون کرده شمالی و ایران ندارد. آن مرحلهای که فرانسه در خصوص ایران سیاستگذاری میکرد، گذشته است.
نقش فرانسه در گفتگوهای برجام فراموششدنی نیست. فرانسه در زمان دولت دوازدهم ایران و در دورهای که ترامپ در کاخ سفید بود تلاشهای دیپلماتیک و فعالیتهای سیاسی گستردهای داشت تا ایران و آمریکا را مجدداً به صحنه توافق هستهای بازگرداند. آیا فرانسه باخانم مارین لوپن در مسیر توافق هسته یا ایران و غرب حرکت خواهد کرد یا خیر؟
باید اذعان داشت که فرانسه خانم لوپن با مذاق افراطیها در ایران سازگارتر است تا مکرون. در صورت پیروزی خانم لوپن تمایلات ضد اسرائیل در هر دو کشور وجود خواهد داشت. اگرچه این روحیه انکار میشود و انکار خواهد شد اما وجود دارد. از طرفی بازار ایران بهطور سنتی برای فرانسه مهم بود. ایران بزرگترین مشتری اتومبیل فرانسوی بود و سالی یکمیلیون پژو در فرانسه ساخته میشد و برای مونتاژ به ایران میآمد. همچنین در حوزه انرژی شرکت فرانسوی توتال قراردادهای نفتی با ایران داشت. شرکتهای فرانسوی بسیاری در بازار ایران کارکردهاند و یقیناً تمایل به همکاری و کسب بازار ایران برایشان جذاب است اما چنین فرصتهایی از بین رفته است. خصومت نسبت به غرب که فرانسه مظهر آن است نمیتواند چشمانداز آینده دو کشور را روشن جلوه دهد. ازاینرو امیدی نیست که فرانسه در آینده به تلاشهای دیپلماتیک سابق خود به نفع ایران روی بیاورد.
امروز بحران اوکراین چالش بزرگی برای اروپا و فرانسه بهعنوان یکی از رهبران اتحادیه اروپا است. استقرار دولتی راستگرا در فرانسه، چه تغییری در نگاه این کشور نسبت به بحران اوکراین و مسئله مهم مهاجرت ایجاد میکند؟
روش روسها روشی خشونتبار بوده است. به عقیده من روسها حتی میخواهند پیچ رادیو را با آچار شلاقی باز کنند! هجوم آوردن و آواره کردن و کشتن مردم به خاطر ادعا درست نیست. اما فرانسویها موضوع اوکراین را مسئلهای گذرا میدانند. مردم اوکراین نیز برای همیشه از کشورشان خارج نمیشوند آنها کشوری زیبا و آینده دار دارند و بهمحض اینکه آرامش بر اوکراین حاکم شود پناهندگان جنگی اوکراین برمیگردند. وضعیت پناهجویان اوکراینی با آوارگانی سوری که از جنگی بیسرانجام و کشوری ویرانشده گریخته بودند متفاوت است. اعراب سوری و عراقی و افغانها وقتی به اروپا برسند دیگر برنمیگردند، ولی مردم اوکراین با اتمام جنگ به سرزمین خود برمیگردند. ازاینرو بحران اوکراین در معادلات فرانسه نقشی پر رنگی ندارد.
شما نتیجه انتخابات فرانسه را چطور پیشبینی میکنید؟ آیا در اروپا دوباره یک رئیسجمهور زن قدرت را در دست خواهد گرفت یا خیر؟
باوجود اینکه دست راستی گری با ترس از افراطیون اسلامی و بنیادگرایی در فرانسه تقویتشده است. اما این رأیگیری نشان داد که مجموع آرا نیروهای دست راستی به حدود 40% میرسد و 60% بین گروههای دیگر تقسیمشده است. ازاینرو من پیروزی خانم مارین لوپن را پیشبینی نمیکنم. باید توجه داشت که خشونتها و انفجارها و کشتارها و اقداماتی که موجب تشدید راستگرایی بود، در فرانسه کاهش پیدا کرد. البته فرانسه امروز مسئله جلیقه زردها را دارد که در این انتخابات مقابل تمامی نامزدهای قرار داشتند. معترضینی که تعداد آنها کم نیست ناامید و عاصی هستند این گروه طرفدار هیچکدام از نامزدها نبودند و در وضعیتی بلاتکلیف قرار دارند. آنها خواستار نرمالیزاسیون یا عادی شدن هستند. این اصطلاح قبلاً برای کشورهای دیگری مثل ایران به کار رفته بود که مایل است متفاوت و انقلابی باشد و در تقابل با غرب قرار دارد. این اصطلاح امروز در مورد فرانسه به کار میرود و خواسته جلیقه زردها است، اما معنی آن متفاوت است. معترضین خواستار آن هستند که تصور قدیمی به معنای سوپر پاور بودن و ابرقدرت بودن و الزام به اینکه فرانسه کماکان قدرتی بینالمللی باقی بماند، باید تغییر کند. زمانی ابرقدرت بودن ایجاد سود و درآمد و موقعیت میکرد و برای فرانسه رفاه به دنبال میآورد، اما تدریجاً با پدید آمدن رقابتهایی از جانب چین، هند و کشورهای آسیای جنوب شرقی عملاً بازاری باقی نمانده تا با قدرتنمایی بتوان اعتدالی ایجاد کرد. امروز ابرقدرت بودن به هزینهای برای کشورهای بزرگ تبدیلشده است. بنابراین فرانسه نیز باید به نوع دیگری عادی شود تا هزینههای این کشور معقول شود.