علی صالحآبادی
مدیرمسئول
ما اکنون در زمانهای زندگی میکنیم که «عصر ارتباطات» نامیده میشود؛ دلیل این نامگذاری گردش آزاد اطلاعات است که اشخاص میتوانند دسترسی سریع و آزاد به همه اطلاعات، ارقام و دادهها داشته باشند. در چنین عصری، سیاستمداران، قانونگذاران و دیگر مقامات نمیتوانند عملکرد غیرمسئولانه داشته باشند، زیرا همواره زیر ذرهبین رسانهها و افکار عمومی قرار دارند. رسانه امروز ابزاری برای دادوستد، انتخاب، زندگی و حتی دیپلماسی به شمار میرود. کشورهای پیشرفته، مدرن و هوشمند برای دستیابی به بسیاری از اهداف پیدا و پنهان خود بهجای استفاده از توپ، تفنگ، موشک، تانک و ...، از رسانه بهره میگیرند. این ابزار نرم هم کمهزینه است و هم تأثیرگذار و هم تأثیرش ماندگار است. نویسنده از دوران نوجوانی به خواندن کتاب (یار مهربان)، روزنامه و مجله علاقهمند بوده و هست. به همین دلیل در دهه 80 فرصتی پیش آمد تا از عالم سیاست فاصله بگیرم و به عالم فرهنگی روی بیاورم. چون به این حوزه علاقهمند بودم فرهنگ را بر سیاست ترجیح دادم و از تمام احزاب، تشکلها، انجمنهای سیاسی بهصورت داوطلبانه خارج شدم.
نویسنده روز 18 اسفند 1381 در دولت اصلاحات همزمان که معاون وزیر بود، از سوی شورای مرکزی حزب «همبستگی»، مدیرمسئول ارگان این حزب شد. همان روز در جمع تحریریه اعلام کردم هر شنبه ستون ثابت خواهم داشت و سرمقاله روزنامه را خواهم نوشت. اکنون 19 سال از آن زمان سپری شده و به وعده خود عمل کرده و هر شنبه یادداشتی در حوزه سیاست، اقتصاد، جامعه، روابط خارجی و... نوشتهام. اگر عمر باقی باشد و توفیق حاصل شود در سال بیستم نیز این رویه را ادامه خواهم داد.
موضوعی را برای ثبت در تاریخ و اینکه معلوم شود چه بر سر سفره و قدرت خرید مردم و ارزش پول ملی آمده است را در این نوشتار یادآوری میکنم. ماجرا مربوط به قیمت کاغذ در دولت اصلاحات و دولت مردمی است. در آن زمان کاغذ وارداتی کیلویی 150 تومان و کاغذ تولید داخل کیلویی 100 تومان با چک سهماهه برای روزنامه همبستگی میخریدم، اما اکنون قیمت هر کیلو کاغذ خارجی بیش از 30 هزار تومان شده است؛ یعنی قیمت این کالا در دولت مردمی نسبت به دولت اصلاحات که از نگاه اصولگرایان غربگرا و... بوده بیش از 200 برابر شده است.
پرسش این است که چرا اینچنین شد و ضربه جبرانناپذیر به فرهنگ مکتوب وارد شد؟ پاسخ این سؤال را باید در سیاستهای مجالس اصولگرا، دولتهای اصولگرا، سو مدیریت، تحریم و سیاست تهاجمی در روابط خارجی جستجو کرد. گفتنی است که تا پایان سال 96 یعنی قبل از تحریمهای نفتی آمریکا و در سال اول دولت دوم حسن روحانی قیمت هر کیلو کاغذ حدود 2 تا 4 هزار تومان بود؛ ولی وقتی روز 18 اردیبهشت تحریمهای نفتی ایالاتمتحده آغاز شد، ورق برگشت و کاغذ و دیگر کالاها جهش قیمت پیدا کردند و متأسفانه این فرآیند همچنان ادامه دارد.
رسالت نشریات اطلاعرسانی و تنویر افکار عمومی است. رسانهها باید حلقه واسطه بین حاکمیت و مردم باشند و مطالبات عمومی مردم را نمایندگی کنند. نگارنده همواره کوشیده و میکوشد تا صدای کسانی باشد که صدایشان شنیده نمیشود. نقش رسانهها این است که فضاسازی، صورت سازی و روایتگری وقایع را در جامعه ترویج و توسعه دهند. برای نمونه امپراتوری رسانهای غرب در ارتباط با تجاوز روسیه به اوکراین آنقدر هوشمندانه و حسابشده عمل کرده که تقریباً عموم مردم دنیا حوادثی که در افغانستان، یمن و دیگر نقاط پرتنش دنیا وجود دارد را فراموش کردهاند و همه توجهها به سمت اوکراین است.
غرب از یکسو در حال گسترش تحریمها علیه روسیه است و از سوی دیگر با رسانههایی که در اختیار دارد وقایع اوکراین را پروپاگاندا کرده است. در مقابل روسیه و متحدانش چون اعتقادی به کارکرد رسانه ندارند همانگونه که شوروی در سال 1991 مغلوب فشار رسانههای غرب شد و فروپاشید به نظر میرسد چنین سرنوشتی در انتظار ولادیمیر پوتین است؛ زیرا او رسانهای ندارد که تأثیرگذار باشد و بتواند با آنچه غرب انجام میدهد مقابله کند. در پایان نویسنده که اکنون وارد سال بیستم روزنامهنگاری شده به دولت رئیسی توصیه میکند تیم رسانهای خود را تقویت و از پتانسیل رسانههای داخلی در جهت اقناع افکار عمومی بهره بگیرد و درعینحال از نظرات روزنامههای غیردولتی در خصوص مسائل اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، روابط خارجی، تجاوز روسیه به اوکراین و نظر منفی که مردم نسبت به روسیه و همچنین جنگ اوکراین دارند، استفاده کند. اگر تیم رسانهای دولت چنین رویکردی را سرلوحه کار خود قرار دهد، بسیاری از مشکلات موجود در کشور حل خواهد شد.