هرچند ایران توانایی تأمین این حجم کسری نفت را ندارد اما به عنوان یک گزینه مهم برای تأمین ۲.۵ تا ۳ میلیون بشکه نفت خام و فرآورده مطرح است. همین امتیاز ویژه ایران در بحران کنونی جهان، یک برگ برنده مهم در مذاکرات به دست ایران داده است. روسیه سومین صادرکننده نفت جهان بعد از عربستان و آمریکاست و نخستین صادرکننده گاز جهان است.
روسیه می‌تواند وضعیت اروپا را بحرانی کند
محمدعلی خطیبی نماینده اسبق ایران در اوپک در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین اظهار کرد: به دلیل عدم امکان جایگزینی نفت و گاز روسیه، آمریکا تأکید کرده انرژی از تحریم‌های روسیه معاف است. اروپا نیز پیشنهاد داده که سوئیفت هم برای روسیه بسته نشود. چراکه روسیه می‌تواند در اقدامی متقابل، صادرات گاز به اروپا را متوقف کند که در این صورت اروپا دچار بحران جدی خواهد شد.
تحلیلگران بلومبرگ اینتلی جنس در یادداشتی نوشتند: این بحران می‌تواند اثر پروانه‌ای ایجاد کرده و با ایجاد مشکلات عرضه متعدد، باعث شود قیمت‌های کالا صعودی شوند. تحریم‌ها ممکن است به کمبود مواد غذایی و انرژی منجر شود که جهش قیمت‌ها را به دنبال خواهد داشت.
نیاز صنعت نفت به سرمایه‌گذاری
محمدعلی صادقی کارشناس بازار نفت و انرژی تأکید کرد: در صورتی که بحران اوکراین به درازا بکشد و درگیری و جنگ بین دو کشور روسیه و اوکراین در طی روزهای آینده به پایان نرسد، یعنی روند جنگ بین دو کشور فرسایشی شود، می‌توان انتظار افزایش نرخ نفت را حتی به بالای بیش از ۲۰۰ دلار را داشت. اما به راحتی نمی‌توان انتظار جایگزینی نفت روسیه را داشته باشیم. خطیبی در گفت‌وگو با اقتصاد آنلاین متذکر شد: در سال‌های گذشته سرمایه‌گذاری کافی برای افزایش ظرفیت صورت نگرفته است بنابراین امروز با مشکلات عرضه در کنار رشد تقاضا مواجه هستیم ولی باز هم این دو شاخص به تصمیمات اوپک پلاس معطوف است. تنها کشوری که ظرفیت مازاد مطمئن دارد ایران است که این ظرفیت مازاد نیز به دلیل تحریم‌ها وجود دارد. ولی ظرفیت ایران نیز نمی‌تواند به‌طور کامل نیاز بازار را رفع کند.
تحریم مانع فروش نفت ایران
نرسی قربان، کارشناس انرژی درباره پیش‌بینی نفت ۲۰۰ دلاری در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت: من فکر نمی‌کنم چنین اتفاقی بیفتد؛ البته در حال حاضر تحریم نفت روسیه اتفاق نیفتاده است. پیش‌بینی افزایش قیمت نفت وجود دارد، ولی میزان افزایش قیمت به‌اندازه ۲۰۰ دلار نیست. این کارشناس انرژی متذکر شد: کسانی که خرید و فروش نفت دارند، پیش‌بینی‌های آینده را هم دارند و صبر نمی‌کنند تا خبر بیاید و سپس اقدام به خرید و فروش نفت کنند. اصلاً دستگاه بازارهای آینده این‌طور است که پیش‌بینی‌های آینده را هم دارند. قربان با اشاره به این‌که احتمال این‌که ۴، ۵ میلیون بشکه نفت از اروپا کم شود، وجود دارد. در مقابل آن، تحریم‌های ایران وجود دارد. اگر تحریم‌های ایران برداشته شود، سریع می‌توان ۵۰۰ هزار بشکه نفت در روزبه اروپا صادر کرد و ما هم صاحب حدود ۵۰ میلیون دلار در روز شویم. مگر ایران وقتی تحریم شد، روسیه جای نفت ایران را نگرفت؟ اصلاً این بازار برای ما بود. حالا ما بازار قبلی خودمان را پس می‌گیریم. در کل همه این‌ها بستگی به این دارد که تحریم‌های ایران برداشته شود.
بازار با کمبود عرضه نفت خام مواجه نیست
محمود خاقانی، کارشناس بین‌المللی انرژی نیز در گفت‌وگو با خبرآنلاین گفت: بازار در حال حاضر در شرایطی قرار دارد که قیمت‌های کنونی و قیمت‌های فیزیکی نفت خام در مقام مقایسه با قیمت‌های قراردادهای آتی بالا است. قیمت‌های قراردادهای آتی پایین است و قیمت‌های روز بالاست. وی افزود: این نشان می‌دهد که در حال حاضر بازار با کمبود عرضه نفت خام مواجه نیست. یعنی به‌اندازه‌ای که تقاضا در بازار وجود دارد، نفت خام در دسترس مصرف‌کنندگان است. آنچه موجب شده قیمت‌ها بالا رود، اصطلاحاً شایعه‌سازی و ایجاد نگرانی در بازار است. نمونه آن، این است که روسیه صادرات خود را به بازار متوقف کند یا این‌که غربی‌ها خرید نفت روسیه را متوقف کنند. وی متذکر شد: در همین حال، ما می‌بینیم که عربستان سعودی از این بازار استفاده کرده و قیمت‌های نفت خام عربستان برای صادرات به اروپا و حتی به شرق و چین و هند را هم گران کرده است. خاقانی در ادامه گفت: خیلی‌ها فکر می‌کنند این جنگ ظرف یکی دو روز آینده به پایان برسد و درعین‌حال، برجام به نتیجه برسد و ایران به بازار بازگردد. همین الآن ایران حدود ۶۰ میلیون بشکه نفت و شاید هم بیشتر نفت خام در کشتی‌ها در دریا دارد که می‌خواهد به بازار ببرد. وی افزود: درنتیجه این‌که می‌گویند قیمت‌ها به ۱۵۰ و یا ۲۰۰ دلار امکان دارد برسد، جنبه روانی و نگرانی از وضع موجود است، ولی به محض این‌که نگرانی‌ها برطرف شود، واقعیت بازار یعنی میزان تقاضا و عرضه در سطحی خواهد بود که قیمت‌ها متعادل می‌شود و نباید بیشتر از ۶۰، ۷۰ دلار باشد. وی افزود: به این راحتی نمی‌شود جای روسیه را در بازار به ویژه اروپای غربی گرفت، نه‌تنها ایران، بلکه کشورهای دیگر.