به نظر شما آیا میتوان مسئله پیوستن اوکراین به ناتو و حمله روسیه به اوکراین را طرحی از غرب دانست که حول محور درگیر کردن پوتین طراحی و اجرا شده است تا مانع قدرت گرفتن روسیه و شکلگیری نظم جدید در بلوک شرق باشد؟
نظم بلوک شرق بر پایه دو قدرت اصلی روسیه و چین شکل گرفته است، اما در دوره جنینی است. غرب هوشمندانه روسیه را در بازی شطرنج ژئوپلیتیکی مخیر ساخته که یا همسایگی ناتو را در کنار مرزهایش بپذیرد و یا با تمام توان از شکلگیری این وضعیت جلوگیری کند، البته مقاومت در درازمدت موجب فروپاشی این قدرت خواهد شد. امروز غرب و در رأس آن ایالاتمتحده هوشمندانه پیش از شکلگیری بلوک رقیب درصدد اقداماتی برای فروپاشی آن است. ازاینرو غرب پیش از آنکه بلوک شرق شکل بگیرد و از مرحله جنینی خارج شود این نظم نو را شکست داده است. استراتژیستهای غربی زود و پیش از مردم شرق متوجه ظهور بلوکی دیگر در جهان شدهاند و بهجای آنکه در آینده به تقابل با مسائل ناشی از ظهور آن بروند از هماکنون اقدام به تخریب آجرهای اول آن کردهاند تا از تشکیل نظمی جدید و قدرتمند در شرق جلوگیری کنند.
روسیه تنها مشکل غرب در مقابله با شکلگیری بلوک شرق نیست و بیشک چین در این نظم نوین نقش پررنگتری خواهد داشت. نظر شما دراینباره چیست؟
تحریمهای وضع شده علیه روسیه که به گمان من ادامه خواهد داشت و این کشور دیگر بازیگر مهم در عرصه بینالملل نخواهد بود. غرب در مورد روسیه به هدف خود رسیده است؛ اما در مورد چین تحلیلهای بسیاری وجود دارد. مثلاً چین اقتصاد آمریکا و غرب را به گروگان گرفته است و غربیها مجبورند سیادت این غول صنعتی را بپذیرند البته من با آن مخالفم و معتقدم درواقع این غرب است که اقتصاد و پیشرفت چین را به گروگان گرفته است. فقط به واکنشهای سیاسی چین در بزنگاههای مختلف توجه کنید. کدام طرف در این موارد کوتاه آمده است؟ درواقع روابط غرب با چین در حوزه سیاسی غالباً یکطرفه و به نفع ایالاتمتحده و بلوک غرب رقم خورده است.
اقتصاد، صنعت و جامعه ایران به غرب تمایل دارد، اما نگاه دولت به شرق است. سرنوشت ایران در معادله تقابل غرب با روسیه و چین چه میشود؟
کشور دیگر این پازل که از قدرت و تأثیرگذاری کمتری برخوردار است، ایران است. کشور ما هم بهواسطه وضعیت اقتصادی و بحران، در «درون» نیازمند برجامی است که بتواند از این وضعیت خلاصی یابد، اینکه در قطعنامه سازمان ملل علیه روسیه، ایران هم همانند چین رأی ممتنع داد بیانگر نگاه به آینده ناپایدار روسیه است.
شما ادعا میکنید بلوک شرق احیا شده و در کنار این تحلیل قدرتهای این نظم نوین را ضعیف و در کنترل غرب معرفی میکنید. بلوک شرق در چه زمانی به بلوغ میرسد و دوران استفاده از ظرفیتهای این ائتلاف شرقی چه زمانی فرامیرسد؟
به نظر نمیرسد قدرتهای شرقی دستکم تا یک دهه دیگر بتوانند از کشورهای همپیمان و نزدیکشان نفعی ببرند. باید واقعیتها را پذیرفت، قرار گرفتن مجموعهای از کشورها در نظم جدید بلوک شرق چیز زیادی نصیب دولتها و مردمشان نخواهد کرد. اکنون قدرت و ثروت نزد غرب است و در میانمدت وضعیت به همین شکل خواهد بود. کشورهای نزدیک به قدرتهای غربی از فواید بهتری برخوردار خواهند شد تا کشورهای نزدیک به روسیه و چین اتحاد بلوک شرق با کشورهایی که در درون مشکلاتی دارند از تمرکز قدرتها در نظم بخشیدن به ائتلافشان میکاهد. به نظر میرسد کشورهای منطقه که در حمایت غرب هستند مسیر رشد و توسعه را طی کرده و میکنند، اما کشورهای متحد روسیه و چین رشد اقتصادی کندی دارند.