مرکز آمار آخرین اطلاعات تورم را منتشر کرد که بر این اساس تورم سالانه کل خانوارهای کشور در پایان آذر به ۴۳.۴ درصد رسید که نسبت به آبان کاهش یکدرصدی را نشان میدهد. بهبیاندیگر هزینه خانوار در ۱۲ ماه منتهی به آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه پیش از آن، ۴۳.۴ درصد افزایشیافته است؛ بنابراین پسازآنکه در شهریور امسال تورم سالانه با ۴۵.۸ درصد به بالاترین میزان از فروردینماه ۱۳۷۵ رسید، روند نزولی خود را آغاز کرد.
طی سه سال گذشته اقتصاد ایران تورم بالایی را تجربه کرده و وجه تمایز آن نسبت به دورههای گذشته، اصابت دو شوک تورمی بیش از ۴۰ درصدی در مدت کمتر از سه سال بوده است. طی این مدت میانگین تورم سالانه در حالی برابر با ۴۱.۴ درصد بوده که این رقم از سال ۱۳۹۲ برابر با ۲۲.۹ درصد بوده است؛ این موضوع به خوبی نشان میدهد که تا چه اندازه تورم از سال ۱۳۹۷ بالا بوده است.
تورم نقطه به نقطه آذرماه نیز با کاهش حدود ۰.۵ واحد درصدی نسبت به آبان ماه به ۳۵.۲ درصد رسیده است؛ بهبیاندیگر میانگین هزینه خانوار در آذر ۱۴۰۰ نسبت به ماه مشابه سال گذشته افزایش ۳۵.۲ درصدی داشتهاست.
تورم ماهانه آذر نیز بر روی سطح ۱.۶۵ درصدی ایستاد که حاکی از کاهش ۰.۸۱ واحد درصدی نسبت به آبان ماه است و پس از شش ماه، تورم ماهانه به سطح زیر دو درصد رسید.
میانگین تورم ماهانه از سال ۱۳۹۷ برابر با ۲.۷ درصد بوده است که به خوبی نشان میدهد که فضای اقتصاد ایران تا چه اندازه ملتهب بوده است.
میانگین تورم ماهانه گروه خوراکیها و آشامیدنیها در سهماهه پاییز که تورم سالانه کاهشی بوده، نسبت به شش ماه نخست سال افزایشیافته است و از سه درصد به ۳.۱۸ درصد رسیده است. در نقطه مقابل میانگین تورم ماهانه کالاهای غیرخوراکی و خدمات در سه ماه پاییز برابر با ۲.۳ درصد بوده که نسبت به ۲.۶۵ درصد در شش ماه ابتدایی سال کاهشیافته است. با توجه به اینکه بر اساس اطلاعات مرکز آمار سهم کالاهای غیرخوراکی و خدمات در سبد هزینه خانوار بیش از ۷۲ درصد در نظر گرفتهشده، دلیل کاهش تورم در ماههای گذشته، کاهش شیب افزایش قیمت این گروه کالایی بوده است. از سوی دیگر، وزن کالاهای خوراکی و آشامیدنی در محاسبه تورم حدود ۲۸ درصد است که همین موضوع باعث کاهش تورم با وجود افزایش تورم این گروه کالایی شده است.
در اینجا دو نکته اساسی وجود دارد. اولاً سهم خوراکیها و آشامیدنیها در سبد هزینه خانوارهای کمدرآمد بیشتر از خانوارهای پردرآمد است؛ بهبیاندیگر بخش بیشتری از هزینه دهکهای پایین درآمدی نسبت به دهکهای بالای درآمدی، صرف خرید خوراکیها میشود. ثانیاً تورم خوراکیها بیشتر از کالاهای غیرخوراکی برای خانوارها ملموستر است؛ بهبیاندیگر افزایش قیمت میوه نسبت به افزایش قیمت خودرو برای خانوارها قابلدرکتر است.
بر این اساس میتوان دریافت که هرچند تورم کاهشی شده است اما از یکسو این کاهش تورم برای بسیاری از خانوارها قابلدرک نیست و اتفاقاً خانوارها بر این باورند که تورم افزایشیافته است. از سوی دیگر، با توجه به اینکه تورم خوراکیها افزایشیافته، فشار بر روی خانوارهای کمدرآمد بیشتر شده است.
آیا تورم در ماههای آینده کاهش مییابد؟ پاسخ این است که با توجه به اثرپذیری بالای تورم کالاهای غیرخوراکی از تغییرات نرخ ارز، در صورت ادامه ثبات نسبی قیمت دلار احتمال کاهش تورم وجود دارد. با این وجود در صورتی که تورم خوراکیها همچنان در سطوح بالا قرار داشته باشد، کاهش تورم به ویژه برای دهکهای پایین درآمدی غیرقابلباور خواهد بود.
برگرفته از اقتصاد آنلاین