آیا مانور نظامی سپاه پاسداران پس از اظهارات نفتالی بنت مبنی بر هدف قرار دادن مراکز هسته ای ایران نقض قطعنامه 2231 است؟
این مانور تضادی با قطعنامه 2231 ندارد. زیرا در مفاد این قطعنامه بندی مبنی بر آزمایش توان دفاعی کشور وجود ندارد. آنچیزی که در قطعنامه ذکر شده فروش اسلحه واستفاده از موشک هایی است که توان حمل کلاهک اتمی داشته باشند ممنوع شده که در مانور اخیر سپاه هیچکدام از این افعال رخ نداده است.
مهمترین موانع احیای برجام د ر مذاکرات وین را شما در چه مسائلی میدانید؟
متاسفانه هیات مذاکره کننده ما بیش از آنکه متعهد به میز مذاکره باشد متعهد به تصمیم گیرندگان محافل داخلی کشور است. هیات مذاکره کننده نمی تواند با یک استقلال کامل رای وارد مذاکرات برجامی شود بلکه به همین دلیل به کانون های داخلی قدرت نیز توجه دارد. در حقیقت محافل داخلی باعث شده منابع ملی و معیشتی مردم به خطر افتد. محافل داخلی درک درستی ندارند که تا برجام احیا نشود مشکلات کشور حل نخواهد شد. نمایندگان ما در وین را دچار مشکل می شوند علت این است تنها هیاتی که در این مذاکرات دوبار درخواست تعلیق و مشورت با پایتخت را داشته هیات مذاکره کننده ایرانی بوده است. اینکه برای هرگونه اعلام موضع و دادن برنامه توسط داخل کشور هیات مذاکره کننده را تحت تاثیر قرار دهیم توافق حاصل نخواهد شد و برای روند مذاکرات نمی توان آینده موفقیت آمیزی متصور شد. اگر مذاکرات با شکست مواجه شود تحریم های ثانویه علیه ایران وضع خواهد شد.
شما تفاوت روش مذاکره آقای عراقچی و آقای باقری را در چه مسائلی می بینید؟
مذاکره کنندگان در دولت قبل دارای مهارت تجربه و تخصص این کار بودند و به زبان انگلیسی نیز تسلط کامل داشتندآقای ظریف در دوران وزارت آقای ولایتی سخنرانی های ایشان در مجمع عمومی سازمان ملل را تنظیم می کردند و به زبان انگلیسی تسلط کامل داشتند. این مذاکرات با زبان ترجمه امکان پذیر و نمی توان مشکلات دیپلماسی چند کشور را حل کرد. بنابراین تیم مذ اکره کننده ما دارای ضعف و اختیارات محدود است. برخی خواسته ها واقعی نیست و امکان تحقق ندارد. یکی از مهارت های مذاکره انعطافف پذیری است ما تا سطح مطالبات خود را کاهش ندهیم نمی توانیم اهدافمان را در دنیا جلو ببریم. اگر مسائل بین المللی و منطقه ای را در اولویت قرار ندهیم به مشکلات معیشتی مردم توجه نکنیم وضع بدتر خواهد شد.
برنامه موشکی و برگزاری رزمایش های نظامی آیا تاثیری در روند مذاکرات خواهد داشت؟
این رزمایش تاثیر مثبت یا منفی در مذاکرات نخواهد گذاشت. جمهوری اسلامی و ایالات متحده در دو نقطه باهم وجه اشتراک دارند یکی پرهیز از جنگ نظامی و دوم پایندی به حل مسائل از طریق مذاکره است. زیرا ایالات متحده نه از جهت داخلی ونه در فضای بین المللی و خاورمیانه آمادگی درگیری نظامی ندارد زیرا تنش با روسیه بر سر مسئله اوکراین دارد. باراک اوباما رئیس جمهور پیشین آمریکا در یک سخنرانی گفت خاورمیانه ارزش خود را از دست داده و ما می خواهیم توجه خودمان را بر روی شرق دور متمرکز کنیم اکنون جو بایدن از همین سیاست پیروی می کند.
آیا می توان برای رزمایش های موشکی آثار منفی فرض کرد؟
خیر اثرات مخربی هم نخواهد داشت. این رزمایش واکنش ایران بوده در قبال تهدیدات اسرائیل است که به نظر بنده ضرورت چندانی نداشت. در شرایط کنونی که با عربستان در حال مذاکراه هستیم دست به چنین اقدامات واکنشی شرایط را پیچیده می کند.
آیا شما به نتیجه مذاکرات خوشبین هستید؟
برای خوشبینی به مذاکرات دو شرط وجود دارد اول این است که باید سطح انتظارات کاهش یابد. این حجم انبوه از انتظارات مبنی بر اینکه آمریکا همه تحریم ها را بردارد، تضمین دهد که نقض احد تکرار نمی شود، غرامت پرداخت کند این نکات با قوانین داخلی آمریکا و اصول مذاکره مطابقت ندارد. نکته دوم توامندی تیم مذاکره کننده برای انعطاف پذیری مذاکرات است که متاسفانه آقای باقری چنین توانایی را ندارد. غربی ها علاقه دارند که مشکل را از طریق مذاکره حل کنند لذا خوشبینی به مذاکرات مشروط به این دو شرط است که بیان کردم.
این تحلیلگر مسائل بین الملل افزود: اگر تصویر ماهواره ای که از عربستان گرفته شده صحت داشته باشد و عربستان در قراردادی با چین به دنبال ساخت موشک های بالستیک باشد می تواند موازنه قدرت را در خاورمیانه بهم بزند و این با توجه به امکانات اقتصادی عربستان کار برای ایران در منطقه سخت خواهد شد.
توافق و حل مناقشات بین تهران و ریاض رو در چه مسائلی می بینید؟
امکان رسیدن به توافق با عربستان کار پیچیده و سختی است. روابط ایران و عربستان در دوره رژیم پهلوی هم تنش آلود بوده است. هر دو کشور مدعی رهبری منطقه و نقش تاثیر گذار خود در خاورمیانه هستند، اکنون هم اختلاف بیشتر در مسئله یمن است. بن سلمان می خواهد عربستان را به قطب گردشگری خاورمیانه تبدیل کند و این کار میسر نیست مگر اینکه مسئله حوثی های یمن حل شود. عربستان بدون اجازه یا چراغ سبز آمریکا با ایران آشتی نخواهد کرددر این ارتباط تا مسئله برجام حل نشود شاهد قدم های مثبت از سوی عربستان در مذاکرات با ایران نخواهیم بود و تنش میان تهران و ریاض ادامه خواهد داشت.