محسن موسوی خوانساری در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به نیاز آبی دریاچه ارومیه خاطرنشان کرد: منابع و مصارف آب دریاچه ارومیه کاملاً مشخص و نیاز آبی این دریاچه بر اساس استانداردهای زیست‌محیطی ۲.۵ میلیارد مترمکعب است. بر اساس مصوبه کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه در سال ۱۳۹۳ مقرر شد که کلیه طرح‌ها اعم از طرح‌های مطالعاتی و اجرایی، متوقف شود. این دستورالعمل توسط معاون اول رئیس‌جمهوری وقت ابلاغ شد. طبق این دستورالعمل نباید به جز سد «چراغ ویس»، سد اضافه‌ای در این منطقه ساخته شود. سدهای نازلو و باراندوزچای در ارومیه، سیمینه‌رود در بوکان و لیلان‌چای در آذربایجان شرقی سدهایی هستند که شامل این طرح‌شده‌اند. وی با اشاره به علت توقف اجرای این طرح‌ها گفت: ساخت این سدها متوقف شد چراکه احداث سد، نیاز آبی ایجاد می‌کند و حوضه آبریز ارومیه ظرفیت افزایش نیاز آبی و مصرف اضافی را ندارد.
سدسازی
این کارشناس حوزه آب با اشاره به جلسات برگزارشده برای احداث یک سد در حوضه دریاچه ارومیه اظهار کرد: اخیراً جلساتی توسط شرکت آب منطقه‌ای ارومیه و با حضور نمایندگان مجلس برگزار شد و طبق این جلسات احداث سد نازلو برای تأمین آب شرب ارومیه در ۱۴۱۰ و تأمین آب شرب برخی مناطق دیگر موردبحث قرارگرفته است. نکته مهم این است که احداث این سد، بهانه‌ای برای جلوگیری از احداث سدهای دیگر این حوضه آبریز مانند لیلان‌چای، باراندوزچای و سیمینه‌رود باقی نمی‌گذارد و پروژه احداث این سدها دوباره از سر گرفته خواهد شد. وی تأکید کرد: درخواست می‌کنیم که با اجرای روش‌های کاهش و مدیریت مصرف آب، مسئله آب شرب این مناطق - که مدنظر شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی است - حل شود.
مرگ دریاچه ارومیه
موسوی با تأکید بر لزوم توقف احداث سدهای سیمینه‌رود و لیلان‌چای ادامه داد: اخیراً مسئولان و نماینده شهر بوکان درباره احداث سد سیمینه‌رود صحبت می‌کنند. با توجه به اینکه ظرفیت سد سیمینه‌رود ۳۰۰ میلیون مترمکعب است، احداث این سد به معنای مرگ کامل دریاچه ارومیه خواهد بود همچنین مسئولان آذربایجان شرقی معتقدند احداث سد لیلان‌چای برای تأمین آب شرب منطقه ملکان ضروری است و قصد اجرای طرح آن رادارند.
تحمیل هزینه‌های جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی
وی با اشاره به سیاست‌های اصولی ستاد احیای دریاچه ارومیه برای بازیابی آن اظهار کرد: سیاست‌هایی که در سال ۱۳۹۳ در کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه تصویب شد، طرحی مهندسی و حساب‌شده برای احیای بزرگ‌ترین دریاچه داخلی کشور بود اما اجرای پروژه احداث این سدها عملاً راهی برای نجات این دریاچه باقی نخواهد گذاشت. ما از طرفی با صرف هزینه‌های گزاف مسیر آب را از مناطق مرزی به سمت دریاچه ارومیه منحرف می‌کنیم و از طرف دیگر زمزمه‌های احداث سد با عنوان طرح‌های توسعه منابع آب به گوش می‌رسد. این تناقض سبب می‌شود علاوه بر صرف هزینه بی‌مورد اقتصادی، هزینه‌های جبران‌ناپذیر زیست‌محیطی نیز به ما تحمیل شود.
راهکار
موسوی با اشاره به راه‌های موجود برای تأمین آب شرب گفت: تأمین آب شرب از دو طریق امکان‌پذیر است؛ روش اول استفاده از آب‌های سطحی است که به وسیله سدسازی صورت می‌گیرد. روش دوم استفاده از آب‌های زیرزمینی است. در شرایطی که دریاچه ارومیه در وضعیت مناسبی قرار ندارد و تأمین حق‌آبه آن با مشکل روبه‌رو شده است، توصیه می‌شود به جای احداث سد و اجرای طرح‌های توسعه، آب شرب از طریق چاه‌های منطقه تأمین شود. برای حل این مشکل می‌توان چاه‌های کشاورزی را با هزینه بسیار کمتر نسبت به احداث سد خریداری کرد و سهم آبی که این چاه کشاورزی مصرف می‌کند را به روستاها و بخش‌های منطقه اختصاص داد. در این منطقه خاص توصیه نمی‌شود که بلافاصله و بدون توجه به راه‌های دیگر، احداث سد و استفاده از آب‌های سطحی در دستور کار قرار گیرد. وی با اشاره به سهم آب‌های زیرزمینی در تأمین آب شرب کشور گفت: هم‌اکنون در کل کشور ۵۰ درصد آب شرب از طریق آب‌های زیرزمینی و ۵۰ درصد توسط آب‌های سطحی تأمین می‌شود. در پایتخت نیز ۲۵ درصد آب شرب از طریق آب‌های زیرزمینی تأمین می‌شود. این کارشناس حوزه آب برای تأمین آب شرب ارومیه توصیه کرد: به موازات استفاده از آب سد شهر چای برای تأمین آب شرب ارومیه، خرید چاه‌های کشاورزی و تبدیل آب آن‌ها به آب شرب نیز در دستور کار قرار گیرد. تأکید ما بر این نکته است که با توجه به تنش آبی موجود و مشکلات دریاچه ارومیه، به‌طور جد از احداث سد در منطقه ارومیه خودداری شود. موسوی با تأکید بر فعالیت ستاد احیای دریاچه ارومیه اضافه کرد: ستاد احیای دریاچه ارومیه مجدداً در دولت آقای رئیسی با مدیریت آقای مخبر شروع به کارکرده است و رئیس‌جمهوری بر فعالیت جدی این ستاد تأکید دارد همچنین دستورالعمل‌های قبلی که در این ستاد تدوین‌شده همچنان پابرجا است. مشکل این است که فشار از سوی نمایندگان مجلس برای احداث سد بسیار زیاد است و این فشار سبب می‌شود مدیران دستگاه‌های اجرایی تسلیم شوند و تن به اجرای این طرح‌ها بدهند. وی با اشاره به موضوع مدیریت حوضه آبریز گفت: از ابتدای سال ۱۴۰۰ ساختاری با عنوان مدیریت حوضه آبریز توسط وزارت نیرو تدوین‌شده است. در تمام دنیا، مسئله مدیریت حوضه آبریز به شکل جدی مطرح است. مدیریت یکپارچه حوضه آبریز به این معناست که هرگونه تصمیم‌گیری درباره تأمین منابع و تخصیص مصارف آب باید در مدیریت حوضه آبریز مطرح و تصویب شود. حوضه آبریز دریاچه ارومیه، از سه استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و کردستان تشکیل‌شده است. پیشنهاد می‌کنم مسئولان کشاورزی، آب و فاضلاب، آب منطقه‌ای و صنعت این سه استان دور یک میز جمع شوند و منابع و مصارف حوضه آبریز را طبق اصول پایداری دستگاه و افزایش تاب آوری اکولوژیک منطقه بررسی کنند. موسوی در پایان با تأکید بر لزوم برگزاری منظم جلسات کارگروه احیای دریاچه ارومیه گفت: با فرض تخصیص ۲.۵ میلیارد مترمکعب آب به دریاچه ارومیه به عنوان حق‌آبه زیست‌محیطی و آب موردنیاز برای حیات منطقه، باقیمانده آب تجدید پذیر منطقه باید به‌طور اصولی محاسبه و محل مصرف آن مشخص شود. در این صورت ما به یک اکوسیستم پایدار و منطقه‌ای آباد خواهیم رسید. معاون رئیس‌جمهوری با برگزاری منظم جلسات ستاد احیای دریاچه ارومیه فعالیت این ستاد را مدیریت کند و برای شفافیت بیشتر مصوبات آن را از طریق رسانه‌ها به اطلاع عموم برساند.