عراق بیش از 40 میلیون نفر جمعیت دارد که ۶۰ درصد این جمعیت زیر ۲۵ سال سن دارند. تعداد واجدین شرایط رأی در انتخابات پارلمانی عراق حدود ۲۵ میلیون نفر بود که برای ۲۳ میلیون نفر کارتهای «بیومتریک» صادر شده بود. هر حوزه بین ۳ تا ۵ نماینده متناسب با تعداد ساکنان و نسبت جمعیتی انتخاب میکند. مجموع نامزدهای انتخابات پارلمانی زودهنگام عراق بیش از ۳۲۰۰ نامزد ازجمله ۹۵۱ نامزد زن را شامل میشد. این نامزدها برای ۳۲۹ کرسی پارلمان عراق با یکدیگر رقابت کردند. از این میان ۷۸۹ نامزد مستقل و بقیه در لیست احزاب و ائتلافهای سیاسی توزیع شدهاند. ساختار انتخابات در عراق برای همه آزاد است و کاندیداها فیلتر نمیشوند و دایره انتخاب شدن و انتخاب کردن نیز برای مردم زیاد است. از سوی دیگر به دلیل دموکراتیک بودن انتخابات و اینکه امکان تقلب و دخالت دولت وجود ندارد، عراق به سازمان ملل اجازه داده بر انتخابات این کشور نظارت داشته باشد. این موضوع شرایط برگزاری یک انتخابات آزاد در این کشور را فراهم کرده بود. پیشازاین آیتالله سیستانی نیز از نظارت سازمان ملل بر انتخابات استقبال کرده بود. معترضان 14 اکتبر به دلیل اینکه چهرههای تکراری در بین کاندیداها وجود دارد، انتخابات را تحریم کردند و به همین دلیل انتخابات عراق در فضای سرد و برگزار شد. ستاره صبح برای بررسی انتخابات عراق با سیامک کاکایی کارشناس مسائل عراق گفتوگو کرده که در ادامه میخوانید.
نظام انتخاباتی عراق، پارلمانی است. در نظامهای پارلمانی، پارلمان نقش مهمی در اداره کشور دارد. فراکسیونهایی که در پارلمان تشکیل میشوند در انتخاب اعضای قوای سهگانه نقش مؤثری دارند. از سوی دیگر جایگاه نخستوزیر در نظامهای پارلمانی مهم است که متعلق به فراکسیون اکثریت پارلمان است. در عراق سه گروه عمده شیعیان، سنیها و کردها حضور دارند که معمولاً نخستوزیری بهعنوان مهمترین مقام اجرایی به شیعیان میرسد. در چهار دوره انتخابات گذشته پس از سرنگونی صدام یک روش توافقی بین این گروهها به وجود آمده بود که منجر به انتخاب نخستوزیر میشد. بر اساس نظام انتخاباتی عراق، ریاست جمهوری به کردها و ریاست پارلمانی به سنیها میرسد. ساختار سیاسی عراق به شکلی است که مدیریت کشور توسط قوای سهگانه از دل انتخابات پارلمانی بیرون میآید؛ البته این موضوع طبیعت سیستم پارلمانی است. این سیستم درگذشته در ترکیه نیز وجود داشت؛ اما اردوغان سیستم پارلمانی را به ریاستی تغییر داد. در نظام ریاستی نقش رئیسجمهور برجسته است و در این ساختار پارلمان از نقش تعیینکنندهای در شکلگیری ساخت قدرت ندارد. در عراق سیستم پارلمانی وجود دارد که ساختار سیاسی نیز از دل همین سیستم شکل میگیرد. ساختار انتخابات عراق به این صورت است که یک ائتلاف نمیتواند بهتنهایی ساختار سیاسی آینده را تشکیل دهد و به همین دلیل باید برای تشکیل دولت بین گروههای مختلف ائتلاف شکل بگیرد.