بقلم حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران
دولت کنونی ایران از دکترینی در سیاست خارجی حمایت کرده است که تعامل متوازن و هوشمندانه با سایر کشورها را در اولویت قرار می دهد که مشخصه آن دیپلماسی پویا است. این دکترین بر اهمیت توسعه همه جانبه روابط با کشورهای سراسر جهان از جمله کشورهای آمریکای لاتین تاکید دارد.در راستای این استراتژی، رئیس جمهور رئیسی از روز دوشنبه 22 لغایت 25 خرداد ( 12 تا 15 ژوئن ) سفری به سه کشور ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه را آغاز کرده است که حکایت از گامی بزرگ و رو به جلو در گسترش روابط با کشورهای آمریکای لاتین با سابقه 120 ساله دارد.با توجه به این سابقه تاریخی، ایران جزو اولین کشورهایی بود که استقلال کشورهای آمریکای لاتین در پی مبارزات ضد استعماری آنها در قرن گذشته را به رسمیت شناخت.ایرانیان از دیرباز مجذوب پیشنهادهای فرهنگی، هنری و سیاسی آمریکای لاتین بوده اند. علاقه آنها تا حد زیادی به دلیل تحولات سیاسی است که در دوران جنگ سرد پدیدار شده است.بسیاری از ایرانیان شیفته آثار ادبی نویسندگان برجسته آمریکای لاتین از جمله پائولو کوئیلو رمان نویس مشهور برزیلی، گابریل گارسیا مارکز نویسنده مشهور کلمبیایی، ماریو بارگاس یوسا رمان نویس معاصر و گرانقدر پرویی ، و شاعران ارجمندی مانند اوکتاویو پاز، و دیپلمات و شاعر شیلیایی پابلو نرودا هستند.علاوه بر ادبیات، مخاطبان ایرانی مجذوب آثار سینمایی کارگردانان آمریکای لاتین شدهاند که به مسائل اجتماعی و سیاسی منحصر به فرد منطقه میپردازند. ایرانیان از طریق جشنوارهها و نمایشهای فیلم، بینشی نسبت به محیط زندگی، فرهنگ، آداب و رسوم و همچنین چالشهای اقتصادی و سیاسی پیش روی این کشورها پیدا کردهاند. رهبری ملتهای آمریکای لاتین در مبارزه با استعمار تأثیر گستردهای بر ادبیات مقاومت و سیاست جهانی در دنیا داشته است. اسطوره های آزادی خواه مانند سیمون بولیوار، همراه با همراهانش آنتونیو خوزه دو سوکره (از بولیوی)، خوزه د سان مارتین (از آرژانتین) و برناردو اوهیگینز (از شیلی)، چهره های محوری در مبارزه برای پایان دادن به حکومت استعماری در این منطقه بودند.آزادی خواهان بزرگی مانند سالوادور آلنده در شیلی، فیدل کاسترو و ارنستو چه گوارا در کوبا، و دانیل اورتگا در نیکاراگوئه، همراه با افراد بیشماری که ممکن است نامشان در تاریخ گم شده باشد، برای آزادی و عدالت جنگیدند و جان خود را فدا کردند.پس از پایان جنگ سرد، احساس خوش بینی تازه ای به وجود آمد که آمریکای لاتین سرانجام از چنگال استعمار نو فرار خواهد کرد. با این حال، به زودی آشکار شد که شرکت های چند ملیتی و امپریالیسم اقتصادی به بهره برداری از منابع و ثروت منطقه ادامه دادند.ظهور نسل جدیدی از مبارزان بولیواری به رهبری هوگو چاوز رئیس جمهور فقید ونزوئلا و همراهی اوو مورالس از بولیوی، رافائل کورئا از اکوادور و رهبر بزرگ برزیل، لولا داسیلوا، نشانه هوشیاری مردمی بود که خواستار حضور قدرتمند، مؤثر و تأثیرگذار آمریکای لاتین در صحنه های منطقه ای و جهانی بودند.علیرغم مواجهه با مخالفت شدید قدرت های غربی که به دنبال تضعیف موقعیت ضد امپریالیستی آن هستند، جنبش چپ قرن بیست و یکم به گسترش و تعمیق در سراسر منطقه ادامه می دهد. حتی در شرایطی که ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه تحت تحریمهای غیرقانونی و یکجانبه آمریکا رنج میبرند، سایر کشورهای منطقه نیز به دلیل رفتار مستقل خود مشمول اقدامات تنبیهی می شوند. با این وجود، این واقعیت باقی است که مقاومت در این بخش از جهان شتاب بیشتری می گیرد.برای دولت و ملت جمهوری اسلامی ایران، پیوندهای تاریخی، فرهنگی و تمدنی، آرمان های والای مشترک و منافع متقابل اقتصادی و تجاری، انگیزه اصلی تحکیم و گسترش روابط با کشورهای منطقه آمریکای لاتین است.ظرفیتهای عظیم اقتصادی در بخشهای مختلف از جمله کشاورزی، انرژی، صنعت، معدن، فناوریهای نوین، خدمات فنی و مهندسی، پزشکی و... از جمله بخشهای کلیدی توسعه روابط جمهوری اسلامی ایران و کشورهای آمریکای لاتین می باشد که در دولت آقای رئیسی، چند برابر شده است. تحریم های یکجانبه آمریکا علیه تعدادی از کشورها از جمله ونزوئلا، کوبا و نیکاراگوئه به نزدیک شدن این کشورها به یکدیگر کمک کرده است.در همین حال، روابط ایران و کوبا که در ابتدا بر همکاری مشترک در بخشهای بهداشت و بیوتکنولوژی متمرکز بود، در آستانه گسترشهای دامنه دارتری قرار دارد.
تارنمای ایران دیلی
برگردان و کوتاه سازی علی اصغر شهدی
[email protected]