مداخله در بازار ارز
دبیر کل کانون صرافان کشور گفت: در حال حاضر با نرخ تالار اول و سنا با قیمت 28 هزار و 500 تومان، نرخ تالار دوم و نرخ نیما، نرخ اسکناس بازار متشکل، نرخ ets بانک مرکزی، نرخ بانک ملی، نرخ مداخله و نرخ بازار آزاد مواجه هستیم درحالی‌که قرار بود ارز تک‌نرخی شود. کامران سلطانی زاده در گفت‌وگو با ایلنا درباره اثرگذاری انتشار خبری مبنی بر انتقال بخشی از پول‌های آزادشده در عراق به عمان در بازار ارز گفت: اگر پولی آزادشده باشد باید این خبر از دستگاه رسمی اعلام شود و بانک مرکزی میزان دقیق آزادسازی پول‌های بلوکه را اعلام کند و نباید این موضوعات تنها به اخبار غیررسمی محدود شود. قاعدتاً اگر پولی آزاد شود باید بلافاصله به چرخه تبادلات ارزی وارد و ورود آن به تبادلات ارزی هم باید در سامانه نیما نشان داده شود. دبیر کل کانون صرافان ادامه داد: سامانه نیما یک سامانه رسمی است و تمام ارزها به صورت رسمی در این سامانه عرضه می‌شوند بنابراین ارز آزادشده وقتی وارد چرخه رسمی شود می‌تواند به‌طور محسوس در بازار ارز اثرگذار باشد اما تا جایی که می‌دانم در ماه‌های گذشته اکثر صرافی‌ها از دریافت ارز از سامانه نیما رضایت ندارند و این نشان می‌دهد که گشایش قابل‌توجهی در این زمینه نداشتیم و اگر گشایشی رخ‌داده بود باید افزایش عرضه ارز در سامانه نیما قابل راستی آزمایی می‌بود. در مدت زمان دولت سیزدهم به یاد ندارم به‌طور رسمی، پولی آزادشده باشد، درحالی‌که در این مدت آزادسازی پول‌های بلوکه‌شده در کره جنوبی و عراق مطرح شد اما اتفاقی در این زمینه رخ نداده است. دبیر کل کانون صرافان درباره کاهش نرخ دلار تا 47 هزار تومان در روزهای گذشته تأکید کرد: در این مدت در بازار دلار 47 هزارتومانی را ندیدیم و در این مدت کمترین قیمت دلار 48 هزار و 300 تومان بود. سلطانی زاده ادامه داد: بر اساس اخبار غیررسمی در بازار، کاهش مقطعی نرخ ارز به دلیل دخالت‌های غیرمستقیم بانک مرکزی و سایر دستگاه‌ها در تزریق ارز در بازار بوده و این کاهش جزی اثر مداخله است. البته بانک مرکزی علاوه بر دخالت در بازار داخلی در بازار برخی کشورها به صورت غیررسمی مداخله می‌کند. اگر مداخله انجام نمی‌شد، قیمت ارز افزایش پیدا می‌کرد وگرنه به دلیل اتفاقاتی که رخ می‌دهد نرخ ارز باید بیشتر از این اعداد باشد. اگر مداخله‌ای انجام می‌شود باید با همان دلار 40 هزارتومانی انجام شود اما می‌بینیم که مداخله با نرخ بازار آزاد شکل گرفته است.
کنترل پول های آزاده شده
مسعود دانشمند، فعال اقتصادی به «انتخاب» گفت: آقای رئیسی باید پاسخگو باشد. آمریکایی‌ها گفته‌اند این پول فقط برای دارو و غذا است. شکل آن هم این‌گونه است که ما مثلاً گندم می‌خریم، فاکتور آن را به بانک عراقی و عمانی می‌بریم آن‌ها پس از تأیید آمریکایی‌ها می‌توانند پول لازم به‌اندازه خرید گندم یا دارو را در اختیار ما قرار دهند. وی در ادامه درباره شکل‌گیری بروکراسی برای دسترسی ایران به منابع ارزی خود اشاره کرد: این کار بوروکراسی نیست و فقط کنترل از سوی آمریکا است. من نمی‌دانم این پول به ما کمک می‌کند یا خیر؟ مقدار آن هم مشخص نیست. در این فرآیند به نظر نمی‌رسد چیزی به دست بخش خصوصی برسد. دانشمند در پایان گفت: ما مشکل‌داریم. وقتی تحریم هستیم و اف.ای.تی.اف را نپذیرفتیم و بانک‌هایمان به جایی وصل نیست فرقی نمی‌کند این پول در کجا باشد.
توافق احتمالی پنهان با آمریکا
احمد کیمیایی، کارشناس اقتصادی اتاق بازرگانی هم به «انتخاب» گفت: صد درصد این پول به نفع اقتصاد است، وقتی پول‌های ما از هرکجا آزاد می‌شود به‌نوعی وارد کشور شده است، حتی اگر خود اسکناس هم نیاید کالا وارد می‌شود. چون ما درگیر تحریم هستیم از هر راهی باید برای ورود کالا و ارز استفاده کنیم. ظاهراً توافق پنهانی ایران و آمریکا ناظر به این است که کالاهای بشردوستانه ازجمله دارو و غذا با ارز‌های فوق خریداری شود. وی درباره شکل مطلوب آزادسازی منابع گفت: این وضعیت بهتر از این است که پول دست دولت بیاید. حالا مطمئن هستیم کالاهایی وارد می‌شود که به سفره مردم مرتبط است و دارو‌ها در بازار تنظیم می‌شوند. ما در دارو آسیب‌پذیر هستیم و گاهی اوقات یک سری دارو‌ها در دسترس مردم نیست. من این اتفاق را به فال نیک می‌گیرم. دولت‌مردان ما باید این مسئله را درک کرده باشند که درزمانی که مشکلات را با دنیا حل کردیم، اقتصاد توانمندی‌های خود را نشان داده است. تحریم یعنی دست و پای یک شناگر خوب را بسته باشند و از او بخواهند دریا را شنا کند. نشانه توافق کنونی کاهش قیمت ارز در 3 ماه اخیر است. این ثبات ناشی از تصمیمات اقتصادی دولت نیست، این ثبات نشانه این است که در سیاست خارجی به یک سری دستاورد رسیده‌ایم. اقتصاد ما از سیاست خارجی وام می‌گیرد. به نظر من دلیل ثبات نسبی ارز و یک سری از کالاها ناشی از توافق پنهان است.