روسها در گذشته و حال با کارت ایران با غرب بازی کرده و از آمریکا امتیاز گرفته است. روسیه پای 6 قطعنامه پیشنهادی آمریکا به ویژه قطعنامه 1929 که به قطعنامه فلج کننده اقتصادی معروف بود را امضا کرد و این قطعنامهها اقتصاد و زندگی مردم ایران را تحت تأثیر قرار دادند که آثارش هنوز پابرجاست. به گفته محمدجواد ظریف وزیر خارجه پیشین، لاوروف سال 1394 در هفته پایانی که برجام در حال نهایی شدن بود وین را ترک کرد چون نمیخواست برجام نهایی شود. روسیه در ماههای گذشته از ادعای امارات بر جزایر تمب بزرگ، تنب کوچک و بوموسی حمایت کرده است. چین متحد دیگر ایران نیز مشابه روسیه این کار را کرده است. به گفته بهروز اثباتی یکی از فرماندهان سپاه قدس در سوریه گفت، وقتی اسرائیلیها به مواضع نیروهای ایرانی حمله میکردند روسها پدافند هوایی خود را خاموش میکردند تا کار برای اسرائیل سهل و آسان شود. روس در موضوع نفت و گاز در بازارهای بینالمللی رقیب ایران هستند و دوست ندارند ایران در بازار نفت حضور فعال داشته باشد. ادامه تحریم نفتی ایران خوشایند روسها است چون آنها میتوانند در غیاب ایران نفت و گاز بیشتری بفروشند. دوستی روسها با ایران از نوع دوست خاله خرسه است. البته سیاست خارجی خوب سیاست متوازن بین شرق و غرب است. وقتی که به روسیه نمیتوان اعتماد کرد آیا بهتر نیست توازن در روابط شرق و غرب برقرار شود.
موضوع فروش پهباد و موشک از سوی ایران به روسیه باعث شد تا ایران تحت فشار اقتصادی و سیاسی اروپا و آمریکا قرار گیرد.
به نظر میرسد سفر وزیر خارجه روسیه به تهران برای پایان دادن به جنگ اوکراین و بازگشت روسیه به عرصه سوریه است که پس از سقوط بشار اسد روسیه از آنجا خارج شد. نگاه به پیشینه روسها درباره ایران این است که روسیه از پشت به ایران خنجر زده است.
موضع مشترک درباره سوریه
عراقچی در این نشست گفت: ما گفتوگوهای سازنده و مفصلی داشتیم و همه موضوعها را بررسی کردیم؛ درباره همکاریهای دوجانبه و اقتصادی پیش میرود، رایزنی کردیم. همکاریهای ایران و روسیه در حوزه انرژی، راهآهن، کشاورزی، گردشگری و... انجام میشود؛ درباره مسائل منطقهای هم بحثهای خوبی داشتیم.
موضع تهران-مسکو درباره سوریه
وزیر امور خارجه با بیان اینکه موضع ما درباره سوریه نیز بههم نزدیک است، گفت: ما خواهان ثبات و آرامش هستیم؛ ایران از محور مقاومت پشتیبانی کرده و این روند را ادامه خواهد داد؛ گروههای مقاومت برای آرمانهای عادلانه و درستی مبارزه میکنند. وی همچنین درباره موضوع هستهای و مذاکرات مربوط به آن، گفت: درباره مسائل هستهای مشورت داشتیم؛ تیمهای حقوقی و کارشناسی در تماس مستمر هستند و به این تماسها ادامه میدهیم؛ لاوروف را درباره گفتوگوها با اروپا توجیه کردم و برایش توضیح دادم و با هماهنگی روسیه و چین در این مسیر حرکت خواهیم کرد؛ موضع ایران کاملاً روشن است و ایران تحت فشار و تهدید و تحریم مذاکره نمیکند. ظرفیت دیپلماسی برای برجام همچنان وجود دارد.
وزیر خارجه روسیه: وضعیت خاورمیانه نگران کننده است
لاوروف هم در این نشست خبری با تاکید بر اینکه تماسهای ما با ایران ادامه مییابد، گفت: تبادلات تجاری دو کشور افزایش یافته است. مسائل بینالمللی و منطقهای را بررسی کردیم؛ دو کشور در تلاش هستند مناقشات در سطح جهانی براساس منشور ملل متحد حلوفصل شود؛ مسائل منطقهای و بینالمللی را بررسی کردیم؛ وضعیت خاورمیانه و فلسطین نگرانکننده است.
ما درباره برجام هم رایزنی کردیم و ظرفیت دیپلماسی همچنان وجود دارد.
لاوروف با بیان اینکه ما با طرف ایرانی هماهنگ هستیم و در مبادلات تجاری با تهران داریم، گفت: ما برای کاهش اثرهای منفی تحریمها بر اقتصادمان تلاش میکنیم و در سطح عالی گفتوگوی سیاسی با ایران داریم.
وی تاکید کرد: روسیه و ایران از حلوفصل مناقشات مطابق با قوانین بینالمللی و اصول سازمان ملل حمایت میکنند؛ تمامیت خاک سوریه و وحدت مردم آن برای ما مهم است؛ مشکلات خاورمیانه بهویژه موضوع فلسطین باید براساس قطعنامههای سازمان ملل حل شود؛ ما از موضع متعادل ایران در قبال درگیری در اوکراین سپاسگزاریم.
نقش روسیه در رابطه با حمایت از جزایر سه گانه
امارات در سالهای اخیر بارها ادعای ارضی درباره جزایر سهگانه ایرانی را مطرح کرده است. وزیران خارجه کشورهای عربی و روسیه روز در نشست همکاری روسیه و کشورهای عربی در مراکش در بیانیه پایانی خواستار مطرح شدن موضوع جزایر سهگانه خلیج فارس در دیوان دادگستری بینالمللی شدهاند. با وجود این، موضع روسیه در همراهی کردن ادعاهای امارات مورد انتقاد شدید افکار عمومی ایران قرار گرفته و آن را در تضاد با روند رو به پیشرفت روابط دوجانبه تهران- مسکو میدانند. روسیه پیش از این هم در نشست کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در بیانیه مشترکی از «تلاشهای صلح آمیز برای دستیابی به راه حلی مسالمتآمیز برای موضوع جزایر سهگانه تنببزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق مذاکره دوجانبه» حمایت کرده بود.