ستاره صبح، فائزه صدر: این روزها برای ثبت نام پسرم به هر دری میزنم. در منطقه مسکونی ساکن هستم که در هیچ پایهای مدرسه پسرانه دولتی ندارد. والدینی که فرزند پسر دارند، باید به مدارسی در مناطق مجاور رجوع کنند که در این صورت هزینه حملونقل و سرویس مدرسه به خانواده تحمیل میشود. این مدارس از پذیرش دانشآموزان خارج از محدوده خودداری میکنند و در صورت ثبت نام، مبلغی مطالبه میشود که اگر چه کمتر از شهریه مدارس غیرانتفاعی است، ولی برای قشر متوسط به پایین، سنگین است. خانوادهها ناچار به مدارس غیرانتفاعی رو میآورند که شهریه هایشان سر به فلک میزند. این مدارس پس از برگزاری آزمون ورودی، با گلچین کردن دانشآموزان ممتاز، ظرفیت خود را تکمیل میکنند. مدیران مدارس غیرانتفاعی با توجه به کاهش توان مالی خانوادهها و خلف وعده ها، شهریه را قسط بندی نمیکنند و تا تمام مبلغ به طور کامل به حساب مدرسه واریز نشود، ثبت نام صورت نمیگیرد. شهریه مدارس غیر انتفاعی در این منطقه رقمی بین 20 تا 60 میلیون تومان است. ستاره صبح در گفتوگو با کاظم اکرمی، وزیر پیشین آموزش و پرورش به این معضل پرداخته که در ادامه میخوانید:
مدارس غیرانتفاعی که به عنوان بازوی کمکی بخش دولتی شروع به کار کرده بودند به بدنه اجرایی آموزش و پرورش تبدیل شده و مدارس دولتی را به حاشیه راندهاند. هدف وزارت از میدان دادن به غیرانتفاعیها چه بود و چرا آموزش و پرورش امروز در این نقطه قرار گرفته است؟
یکی از گرفتاری های آموزش و پرورش کمبود مدارس دولتی، کیفیت پایین آموزشی در مدارس و آسیب های مدارس غیرانتفاعی است. متأسفانه این ضعف و نارسایی از ناحیه مدیران آموزش و پرورش به وجود آمده است.
کسانی که من را میشناسند میدانند که از روز اول با تأسیس مدارس غیرانتفاعی مخالف بودم. اگر تاریخ آموزش و پرورش ایران را ملاحضه کنید در شور دوم لایحه مدارس غیرانتفاعی، دولت به دلیل مخالفت من، آقای مهاجرانی را به مجلس فرستاد تا رأی نمایندگان را بگیرد.
به دلیل جنگ، نبود بودجه و مشکلات دیگر، دست دولت خالی بود و به هر ریسمانی چنگ میزد. طرح مدارس غیر انتفاعی ریخته شد تا بودجه کمتری برای آموزش و پرورش هزینه شود.
در شور اول فریاد زدم حداقل این لایحه را جوری بنویسید که به نفع مدارس دولتی تمام شود و افراد کم بضاعت هم بتوانند از امکانات این مدارس استفاده کنند. نمیخواهم از گروه فرهنگی هیئت دولت در آن زمان اسم ببرم، ولی این افراد با نظر من و دوستانم مخالفت کردند و با اصرار پیگیر تأسیس مدارس غیرانتفاعی بودند.
معلم بودم، مدرسه ساخته بودم و سابقه مدیریت و مدیر کلی داشتم. میفهمیدم چه عاقبتی در کار است و هر آنچه میدانستم گفتم و مخالفتم را ابراز کردم، ولی زور آقایان بیشتر بود و لایحه مدارس غیرانتفاعی تصویب شد.
در یک دورهای آقای ضرغامی که معاون من بود، آیین نامهای نوشت تا مدارس غیرانتفاعی کمکهایی به مدارس دولتی داشته باشند. این آیین نامه چند سالی دوام داشت ولی با تغییر دولت اعتبارش از بین رفت.
راه حل چیست؟ بی عدالتی آموزشی در کشور از آشکارترین تبعیضها است، چگونه میشود به این وضعیت پایان داد؟
راه حل اجرای عدالت آموزشی در دست آقای پزشکیان است. دولت جدید باید برای آموزش و پرورش وزیری خوش فکر و کارکشته انتخاب کند. خوش فکر از این جهت که وزیر این حرفها و گلایهها را بشنود، بفهمد و بتواند با خلاقیت طرحی اصلاحی تدوین کند. و کارکشته از این منظر که هر نوع اصلاحی در حوزه آموزش و پرورش غیردولتی با مقاومت ذی نفعان و کارشکنی مافیای آموزشی روبهرو خواهد شد.
اگر آقایان متوجه این نکته باشند که آینده کشور یعنی آموزش و پرورش کافی است. وزارت نفت موفق فردا، یعنی وزارت آموزش و پرورش موفق امروز. وزارت بهداشت موفق فردا، یعنی وزارت آموزش و پرورش موفق امروز. از هر جایی به آینده بنگریم نقش آموزش و پرورش برجسته است.
وزیر آموزش و پرورش در دولت آقای پزشکیان باید اصلاح گر ترین فرد کابینه باشد. شخص رئیسجمهور و تمام وزرا باید حامی وزیر آموزش و پرورش باشند.
نگاه به آموزش و پرورش نباید صرفا اقتصادی باشد، دانشآموز منبع درآمد نیست، سرمایه است. آموزش و پرورش بودجه کافی ندارد و اگر بخواهد هزینه هایش را تولید کند، میشود مصیبت غیرانتفاعیها که امروز شاهدش هستیم. اولین وظیفه دولت در قبال آموزش و پرورش این است که مسئولانه و فارغ از نگاه های جناحی و گروهی بیاندیشد و ببیند چطور باید بودجه اداره مطلوب آموزش و پرورش را تولید کند. وقتی میگوییم تحریم با همه ابعاد زندگی ما کار دارد یعنی همین، به نیت ساختن آینده با رسیدگی به وضعیت آموزشی تحریمها را بردارید. آقای پزشکیان قائل به مذاکره است، به عنوان یک معلم پیر از رئیسجمهور تقاضا میکنم بخاطر آینده آموزش و پرورش در زمینه رفع تحریمها تمام تلاش خود را به کار بگیرد و هر کسی را که در این مسیر مانع ایجاد میکند به ملت معرفی کند.
با توجه به تجربه شما در این حوزه، چه توصیهای برای وزیر آموزش و پرورش آینده دارید؟
معلم را قدر بدانند، حقوق معلمان را اضافه کنند. به هر طریق ممکن به ارتقای آسایش و رفاه معلمان کمک کنند. معلم باید راضی باشد. متأسفانه امروز با رضایت معلمین فاصله زیادی داریم. آقای پزشکیان عدالت خواه است، ولی وعده کفاف زندگی معلم را نمیدهد اگر در دولت اینده فقط معلمین راضی باشند کافی است و رئیسجمهور موفق بوده است.
مدرسه دولتی و معلمین مدرسه دولتی باید بهترین باشند. جامعه باید حس کند مدارس اصلی، مدارس دولتی هستند. مدارس غیر انتفاعی باید در حاشیه قرار بگیرند و مدرسه منتخب و نمونه، مدرسه دولتی باشد. نتایج آزمونها و نتایج کنکور باید برتری مدارس دولتی را نشان بدهند.
آموزش و پرورش نهادی مقدس است، شرکت و بنگاه نیست که فلهای نیروی پیمانی استخدام کند. کسی باید معلم شود که از کودکی آرزوی درس دادن داشته و از نوجوانی برای تدریس، تعلیم دیده است. یک معلم باید پشتوانه قدرتمندی از علوم اجتماعی را در چنته داشته باشد. هر کسی شایسته و مناسب شغل معلمی نیست. توصیه میکنم به شیوه کلاسیک تربیت معلم برگردیم.