طباطبایی اما هرچند سابقه مدیریت در شرکتهای مطرحی، چون دیجیکالا و علیبابا و اسنپ اکسپرس را دارد، اما جزء سهامداران دیجیکالا نیست. این در حالی است که در روزهای اخیر بسیاری به اشتباه تصور کردند که طباطبایی به عنوان مدیرعامل از جمله صاحبان دیجیکالاست. اما صاحبان و سهامداران اصلی دیجیکالا چه شرکتهایی هستند؟ نقش برادران محمدی به عنوان بنیانگذاران دیجیکالا در ساختار امروز سهام آن چیست؟
شرکت سرآوا؛ مهره کلیدی در رشد دیجیکالا
دیجی کالا در سال ۸۵ با عنوان یک شرکت با محصولات محدود الکترونیکی به شکل فروش آنلاین کار خود را آغاز کرد. تا سال ۱۳۹۱ دیجی کالا دستکم به شکل رسمی هیچ سرمایه خارجی جذب نکرد، اما توانست سهام خود را رشد دهد. تا اینجا حمید و سعید محمدی بنیانگذاران و تنها صاحب دیجی کالا بودند. در سال ۱۳۹۱، اما توافق با شرکت سرآوا پارس انجام شد و این شرکت با سرمایهگذاری در دیجی کالا صاحب بخشی از سهام آن شد. اما شرکت سرآوا پارس که امروز ۲۵ درصد سهام دیجی کالا را در اختیار دارد، چه شرکتی است؟
شرکت سرآوا پارس یک شرکت سرمایهگذاری و کارآفرینی است که سعید رحمانی آن را در سال ۱۳۹۱ تأسیس کرد و دقیقا در همان سال در دیجی کالا سرمایهگذاری کرد. تا پیش از این سال رحمانی برای بیش از سه دهه به خارج از ایران مهاجرت کرده بود. ۲۲ خرداد ۱۳۹۸ سایت اتاق بازرگانی تهران این گونه او را معرفی کرده است: «سید سعید رحمانی خضری، مدیرعامل و بنیانگذار صندوق و شرکت سرمایهگذاری سرآوا است. شرکتی که کار خود را با چند نفر در سال ۱۳۹۱ شروع کرد و اکنون مهمترین وی سی کشور در حوزه استارتآپها محسوب میشود که یکی از سرمایهگذاران مرکز بزرگ رشد استارتآپها در کشور به نام کارخانه نوآوری آزادی با همکاری پارک فناوری پردیس و ذینفعان متعدد دیگر است. کارخانهای که دو سال است فاز اولیه آن هم افتتاح شده و به محلی برای استقرار استارتآپهای نوپا و بذری بدل شده و از آنها حمایت میکند.»
با این حال رحمانی در سال ۹۸ بار دیگر ایران را ترک کرد. مشخص نیست که رحمانی دوباره به ایران بازگشته یا نه از اسفند ۱۴۰۱ اخباری مبنی بر بازگشت او به ترکیب هیئت مدیره شرکت سرآوا منتشر شد.
سهامدار اصلی؛ یک شرکت خارجی!
۳۲.۶۷ درصد دیگر از سهام دیجی کالا متعلق به شرکتی هلندی است. این شرکت «اینترنشنال اینترنت اینوستمنت کوپریتیو» نام دارد. گفته میشود که این یک شرکت تعاونی سرمایهگذاری و متشکل از چند شرکت سرمایهگذار اروپایی است که در سال ۲۰۱۵ آغاز به کار کرده است. سرمایهگذاری این شرکت در دیجیکالا در سال ۱۳۹۵ یعنی پس از توافق هستهای و رفع تحریمهای ایران رخ داده است. سرمایهگذاری که طبق اعلام دیجیکالا ۱۰۰ میلیون دلار بوده است. همچنین دیجیکالا در سایت خود اعلام کرده که مدیران و کارکنان کلیدی این شرکت ۳.۷ درصد از سهام کلی را در قالب برنامه سهام تشویقی (بهطور مستقیم و غیر مستقیم) در اختیار دارند. ۶.۸۷ درصد از سهام دیجیکالا هم به سهامداران خرد دیگری تعلق دارد که نامی از آنها برده نشده است.
سهام و ثروت برادران محمدی چقدر است؟
برادران محمدی طبق اعلام رسمی شرکت ۳۳.۱۲ درصد سهام دیجیکالا را دارند. گفته میشود که آنها ابتدا این شرکت را با سرمایه ۲۰ میلیونی و پنج کارمند راهاندازی کردند. در سال ۹۳، اما مجلسه اکونومیست ارزش دیجی کالا را ۱۵۰ میلیون دلار برآورد کرد. سه سال بعد نیز برادران محمدی برآورد کردند که در چشماندازی سه ساله ارزش دیجیکالا به بیش از ۱ میلیارد دلار خواهد رسید. با توجه به اینکه امروز تعداد کارمندان این شرکت به بیش از ۸ هزار نفر رسیده به نظر میرسد که ارزش شرکت نیز با رشد فزاینده در دوران همهگیری کرونا به بیش از یک میلیارد دلار رسیده است. البته که برادران محمدی فقط صاحب ۳۳ درصد از این ارزش هستند.
نویسنده: امیرمحمد حسینی