سه کشور اروپایی به همراه آمریکا در نشست شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی بیانیه مشترکی در خصوص توافقهای پادمانی ایران منتشر کردند.
در این بیانیه که امروز (پنجشنبه) نسخهای از آن روی وبسایت وزارت امور خارجه انگلیس قرار گرفته فرانسه، پادشاهی متحده بریتانیا، آلمان و ایالات متحده آمریکا از آنچه به ادعای آنها «راستیآزمایی حرفهای، مستقل و بیطرفانه» درباره تعهدات پادمانی ایران خوانده شده حمایت کردهاند.
چهار کشور غربی در بخش آغازین این بیانیه خاطرنشان کردهاند: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی بایستی ارزیابی تمامی اطلاعات مرتبط پادمانی موجود را مطابق با حکم و رویههای استاندارد خود ادامه دهد.»
بند نخست بیانیه به ادعاهای مطرحشده از سوی آژانس بینالمللی انرژی اتمی درباره وجود « مواد هستهای اعلامنشده در چندین مکان اعلامنشده در ایران» اختصاص یافته و 4 کشور، ایران را به «عدم همکاری اساسی» متهم کردهاند.
در این بند آمده است: «بیش از چهار سال است که آژانس بینالمللی انرژی اتمی سوالات را درباره وجود احتمالی مواد هستهای اعلامنشده در چند مکان اعلامنشده در ایران مطرح کرده است. شورا سه قطعنامه در واکنش به عدم همکاریهای اساسی مستمر از سوی ایران به تصویب رسانده که جدیدترین آن در نوامبر 2022 بوده است. در آن تاریخ شورا تصمیم گرفت ضروری و فوری است که ایران بدون فوت وقت در جهت عمل به تعهداتش و شفافسازی تمامی مسائل باقیمانده پادمانی اقدام کند.»
نگارندگان بیانیه همچنین با اشاره به بیانیه مشترک ایران و آژانس در مه 2023 تلاش کردهاند تهران را به عدم همکاری با نهاد دیدهبان هستهای سازمان ملل متحد متهم کنند.
در این بیانیه آمده است: «روز 4 مارس 2023، ایران تعهداتی را در قبال آژانس در خصوص مسائل باقیمانده پادمانی و همچنین فعالیتهای راستیآزمایی و نظارتی آژانس متقبل شد. ما به یاد داریم که این بیانیه مشترک در شرایطی صادر شد که ایران به تنشآفرینی مستمر بر سر برنامه هستهای خود اشتغال داشت که این موضوع خودش را در کشف اورانیوم غنیشده تا سطح 83.7 درصدی نمایان کرد.»
4 کشور غربی ادعا کردهاند: «همانطور که مدیر کل [آژانس اتمی] به صریحترین کلام روشن کرده هیچ پیشرفتی نه در مسائل باقیمانده پادمانی و نه در فعالیتهای نظارتی از زمان آخرین نشست شورا حاصل نشده است. در عوض، ایران به رویه عامدانه خود در امتناع از همکاری جدی با آژانس ادامه میدهد.»
آمریکا و تروئیکای اروپایی ادعا کردهاند در زمینه مسائل باقیمانده پادمانی، ایران هنوز مسائل موجود در خصوص وجود ذرات اورانیوم با منشا انسانی در تورقوزآباد و ورامین را حل و فصل نکرده است. در ادامه این ادعاها تصریح شده است: «همانطور که آژانس به روشنی درخواست کرده ایران بایستی بدون فوت وقت بیشتر اقدام به ارائه اطلاعات معتبر فنی درباره مکان(های) فعلی مواد هستهای و تجهیزات آلودهشده در تورقوزآباد و ورامین کند.»
مقامهای جمهوری اسلامی پیش از این در واکنش به گزارشهای آژانس اتمی گفته که هیچ مکان (مکانهای) اعلامنشدهای وجود نداشته است که ایران طبق موافقتنامه جامع پادمانی با آژانس نیاز به اعلام آن (آنها) داشته باشد.
آمریکا و کشورهای اروپایی در ادامه خاطرنشان کردهاند: «تا زمانی که ایران اقدام به ارائه توضیحات معتبر فنی درباره سوالات باقیمانده آژانس نکند آژانس قادر به تأیید صحت و کاملبودن اظهاریههای ایران ذیل توافقنامه پادمانی NPT نخواهد بود و یا قادر به دادن اطمینان خاطر درباره صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران نخواهد بود.»