وزیر کشور ارائه خدمات به بانوان را منوط به داشتن حجاب می داند. با توجه به این نکته که هر شهروندی حق دارد از خدمات شهری استفاده کند، چگونه می توان حرف های سردار وحیدی را تفسیر و تعبیر کرد؟ آیا این موضوع با عدالت و قانون سازگار است؟
بحث در حوزه عدالت اجتماعی کار جامعه شناسان است من به عنوان یک حقوقدان اصل قانونی بودن یا نبودن مجازات ها و اصل شخصی بودن مجازات ها را مورد توجه قرار می دهم.
اگر من جرمی را انجام داده ام نباید یقه زن من را بگیرند! اگر شما خطایی کرده باشد نباید دیگر اعضای خانواده شما مجازات شوند! حدود مجازات برای هر جرمی در قانون تعیین شده است. وقتی مسئولی می گوید: راننده تاکسی و اتوبوس و... هم ضابط هستند، اینجا تعریف ضابط زیر سوال می رود. ضابط می تواند فرد را ببرد ضابط نیرو دارد. متاسفانه برخی از مسئولین برای بخشی از جامعه شرح وظایفی تعریف کرده اند که در قانون نیامده است. این وضعیت سردرگمی ایجاد کرده است و تکالیفی به افراد محول می شود که در عمل توان اجرای آن را ندارند، و افراد جامعه را رودرروی هم قرار می دهند. قاعده "لا ضَرَر و لا ضِرار" در اسلام وجود دارد. مضمون آن این است که ضرر در اسلام مشروعیت ندارد و هرگونه ضرر و اضرار در اسلام نفی شده است. کسی که در گوشه ای از یک مجتمع تجاری مغازه دارد و کاسبی می کند و شاید اصل 8 قانون اساسی را هم رعایت می کند و امر به معروف و نهی از منکر می کند، ولی شرع و قانون چیزی بیش از این از فرد نخواسته است. اسلام به کاسب نگفته به زنی که روسری بر سر ندارد جنس نفروش و یا با زن بی حجاب برخورد کن. از سویی وقتی یک مجتمع تجاری بخاطر مساله حجاب پلمپ می شود، کسبه ضرر می کنند و این خلاف حکم شرعی و قانونی است. یک نفر فعل منکر یا غیر معروفی انجام داده است ولی با بسته شدن در پاساژ مغازه های همسایه مجازات می شوند. وظیفه حاکمیت ایجاد امنیت شغلی است. این کار ها از نظر شرعی درست نیست و از منظر اصول کلی حقوقی نشدنی است ولی امروز در حوزه حجاب با چنین نگاهی رفتار می شود.
آیا دستوراتی که در مورد حجاب به جامعه داده شده و محدودیت هایی که ایجاد شده شکل قانونی دارد یا خیر؟
ما نمی توانیم در قانون گذاری نظرات شخصی خود را لحاظ کنیم، بماند که قانونی وجود نداشته باشد و مساله ای را که خارج از چهارچوب قانون است در قالب دستور قانونی بگنجانیم و جامعه را ملزم به رعایت آن بدانیم. به طور مثال هر مسئولی شرح وظایفی دارد. وزیر کشور شرح وظایفی دارد. ائمه جمعه شرح وظایفی دارند، سایر مدیران و مسئولین هم به همین صورت هر کدام شرح وظایفی دارند که نباید آن ها هم از دایره وظیفه قانونی خود خارج شوند. آنچه امروز با فاصله از قانون به شکل نطق و دستور، آیین نامه و بخشنامه با موضوع حجاب و عفاف از زبان مسئولان شنیده می شود عملا در جامعه اختلاف ایجاد می کند. گویی شعری سروده و در قافیه اش مانده ایم. مسئولین اصولگرا نمی خواهند بپذیرند که همه ما در یک قایق نشسته ایم. با حجاب و بی حجاب با نطق های تند و بدون آن نطق ها، همه ما در یک قایق نشسته ایم و قصد نداریم قایق را سوراخ کنیم. اتفاقا در این شرایط ضرر فرد بی حجاب برای کشور کمتر از کسانی است که با تندروی تنش ایجاد می کنند. تندرو ها کسانی هستند که می خواهند قایق را سوراخ کنند. زمانی در کشور قطاری پر از انقلابیون داشتیم. نرسیده به هر ایستگاهی عده ای را به بیرون از قطار پرت کردیم و عده ای در هر ایستگاهی پیاده شدند. امروز لوکومتیو مانده با اصولگرایان تندرو که گوشهایشان را گرفته اند. آقایان از برابر واقعیت های جامعه می گذرند و تصاویر، آمار ها و اخبار مطلوب و مورد پسند خود را احتمالا از روزنامه های خودشان می خوانند. وقتی لایحه یا داده نشده و در مجلس به قانون تبدیل نشده و توسط شورای نگهبان تایید نشده است، ولی به شکل آیین نامه و بخشنامه لازم الاجرایش می دانیم پس در حقیقت اعلام نظر شخصی کرده ایم.
تقابل مردم و مسئولین در رابطه با حجاب به کجا می انجامد؟
متاسفانه سیاست ها و تصمیمات در خصوص حجاب به سمتی می رود که مردم را مقابل یکدیگر قرار گیرند. من بارها به مسئولین گفته ام کنش و واکنش ها را به جایی نرسانید که مردم رودروی هم قرار بگیرند. رودررو قرار گرفتن این مردم به معنی تقابل است. تقابل، تخطی به وجود می آورد. در چنین شرایطی مساله ای که با شیوه های درست قابل مدیریت بود به نزاع و برخورد های غیر قابل کنترل ختم می شود. جنگ های خیابانی و نزاع های درون شهری حاصل تقابل های حل نشده ای است که به تخطی از اصول طرفین کشیده شده است. چرا کار را به صف آرایی بین دو برادر می کشانیم؟ این مردم با هم خواهر و برادرند و می توانند به همین صورت در کنار هم به طور مسالمت آمیز زندگی کنند ولی با کج اندیشی و بیراهه رفتن و تعریف اختیاراتی فراقانونی برای خود، دریای آرام را طوفانی می کنیم. چه کسانی از بالا رفتن تنش در جامعه، درگیری، خشونت، نزاع و ویرانی بهره می برند؟ عقلای ما باید برای کشور داری راه حل منطقی و درستی داشته باشند وگرنه مسیری که امروز طی می شود به جنگ نسل‌ها ختم خواهد شد.