با توجه به ابهاماتی که درباره پاسخ آمریکا به متن توافق وجود دارد. تحلیل شما درباره نتیجه برجام چیست؟
در دور جدید مذاکرات اطلاع رسانی به افکار به صفر میل می کند از این رو تحلیل های کارشناسان عموما غلط از آب در می آید. چندی قبل پیش بینی می شد برجام به آخر خط رسیده ولی امروز از نزدیک بودن امکان توافق حرف می زنند.
پاسخ آمریکا برای ما پاکت باز نشده است. از این رو تحلیل که چه عرض کنم ما در این رابطه با حدس و گمان حرف می زنیم. تا اینجا به نظر می رسد با تمام درخواست های ایران موافقت نشده و مدعی می شوند که ایران کوتاه آمده و فقط روی خواسته های اقتصادی و مساله رفع تحریم های نفتی و بانکی ایستاده است.
با توجه به این شرایط من پیش بینی می کنم دور جدیدی از مذاکرات را در پیش داریم که این بار گفت و گو ها بر سر امتیازات نهایی است. به خانه اول بر نمی گردیم ولی تا وقتی اختلاف وجود دارد گفت و گو ها ادامه خواندن داشت.
نظر شما درباره اختلافات نهایی طرفین مذاکرات چیست؟ چه موضوعاتز مانع از امضای توافق شده است؟
اختلاف تنها اختلاف بین ایران و آمریکا است. آمریکا به طور طبیعی زیاده خواهی است و شیوه مذاکره کننده ایرانی آمریکا را پر توقع تر کرده است. خواسته های حداکثری ایران و پافشاری بر مواردی که در چهارچوب توافق ۲۰۱۵ نبود، لحن آمریکا را تغییر داد. آمریکا برخی از محورهای مد نظر ایران را نیز نپذیرفته و ظاهرا نظر واشنگتن در مورد سپاه و یا تضمین دولت آمریکا، غیر قابل تغییر است. این موارد با گفت و گو و رایزنی حل نخواهد شد. با توجه به ماهیت برد-برد توافق، در این مرحله ایران امتیازات بیشتری می گیرد. امتیاز گیری یعنی گفت و گو های مجدد و همین گفت و گو ها و پیغام بری ها ممکن است زمان حصول نتیجه را طولانی تر کند. به عقیده من اگر برجام طی روزهای باقیمانده از ماه آینده به نتیجه قطعی نرسد، دور جدیدی از مذاکرات را در پیش خواهیم داشت که صرفا برای امتیاز گیری بیشتر است ولی شاید تا ماه ها به طول بینجامد.
آیا طولانی شدن گفت و گو به منافع توافق برای طرفین لطمه نمی زند؟
دقیقا، طولانی شدن مذاکره شرایط را تغییر می دهد. زیرا امروز اروپا به دلیل بحران اوکراین و نیاز اتحادیه به تولیدات انرژی ایران تمام قد پشت توافق ایستاده است. با تغییر شرایط و صلح اوکراین و یا افزایش تولید نفت در کشورهای خلیج فارس و تسهیل صادرات گاز به اروپا معادله تغییر خواهد کرد.
از طرفی اسرائیل بزرگترین و قدرتمندترین مخالف توافق هسته ای است و تا زمانی که پای امضای توافق نباشیم از گزند این دشمن در امان نیستیم. اسرائیل نگران تاثیر مثبت توافق بر توانمند شدن اقتصادی و نظامی ایران است.
نفوذ اسرائیل در کاخ سفید و مشکلات داخلی آمریکا از جمله متغییر هایی است که با طولانی شدن مذاکرات و تغییر شرایط می تواند بر نتیجه توافق تاثیر گذار باشد.