26 فوریه 2022
پاتریک جی بوکانان دستیار و مشاور ویژه روسای جمهور ایالاتمتحده، ریچارد نیکسون، جرالد فورد و رونالد ریگان
تارنمای آمریکن کنسرواتیو
برگردان کوتاهسازی و گردآوری علیاصغر شهدی
[email protected]
زمانی که ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه از ایالاتمتحده خواست تا اوکراین را بهعنوان یکی از اعضای آینده ائتلاف ناتو رد کند، ایالاتمتحده با قاطعیت پاسخ داد: «ناتو یک سیاست درهای باز دارد. هر کشوری ازجمله اوکراین میتواند برای عضویت درخواست دهد و پذیرفته شود. ما آن را تغییر نمیدهیم.»
ناتو بر اساس بیانیه بخارست در سال 1387 (2008) اوکراین و گرجستان یا منتهیالیه شرق قفقاز را در مسیر عضویت در ناتو قرار داد، تشکیلاتی که ماده 5 آن اعلام میدارد که حمله به هر یک از اعضا، حمله بهتمامی اعضای آن تلقی میشود. پوتین که در آن زمان نتوانسته بود پاسخ قانعکنندهای دریافت کند به حمله روی آورد. نه اوکراین و نه گرجستان عضو ناتو نخواهند شد. روسیه تصمیم گرفت که برای جلوگیری از این اتفاق وارد جنگ شود، درست مانند روز پنجشنبه. پوتین همان کاری را انجام داد که به ما هشدار داده بود.
چند روز پس از جنگ جاری روسیه و اوکراین که احتمالاً بدترین جنگ در اروپا از سال 1324 (1945) است، باید به دو سؤال پاسخ داده شود: چگونه به اینجا رسیدیم؟ و از اینجا به کجا برویم؟
چگونه بهجایی رسیدیم که روسیه - با این باور که آمریکا با نزدیکتر کردن ناتو به مرزهایش آنقدر پیش رفته است که پشتش را به دیوار رسانده و چارهای بهجز جنگ سرنوشت با اوکراین برایش نگذاشته است. آیا پوتین به این باور رسیده است که غرب خود «مام روسیه» را هدف قرار داده است؟
در نظر بگیرید: بین سالهای 1368 و 1370 (1989 و 1991) میخائیل گورباچف اجازه داد که دیوار برلین فرو بریزد، آلمان دوباره متحد شود و همه «ملتهای اسیر» اروپای شرقی آزاد شوند.
پس از فروپاشی امپراتوری شوروی، گورباچف به اتحاد جماهیر شوروی اجازه داد تا با فروپاشی به 15 کشور مستقل تجزیه شود. کمونیسم بهعنوان ایدئولوژی حاکم بر روسیه، سرزمینی که لنینیسم و بلشویسم برای اولین بار در سال 1296 (1917) در آن ریشه دوانیده بود، اجازه انقضا یافت. گورباچف جنگ سرد در اروپا را با از بین بردن همه علل شکاف تاریخی آن، از سمت مسکو متوقف کرد.
پوتین سرهنگ سابق KGB، در سال 1378 (1999) پس از حکومت فاجعهبار و 10 ساله بوریس یلتسین که روسیه را به خاک و خون کشید، به قدرت رسید.
در آن سال (1378) پوتین شاهد بود که آمریکا یک نمایش بمباران 78 روزه صربستان، کشور بالکان که از لحاظ تاریخی تحتالحمایه «مام روسیه» بود، انجام داد. در همان سال، سه کشور سابق پیمان ورشو - جمهوری چک، مجارستان و لهستان - به عضویت ناتو درآمدند.
منصفانه این سؤال مطرح شد که این کشورها قرار بود در برابر چه کشورهایی توسط تسلیحات آمریکا و اتحاد ناتو محافظت شوند؟ به نظر میرسید که این سؤال در سال 1383 (2004) بهطور کامل پاسخ داده شد، زمانی که اسلوونی، اسلواکی، لیتوانی، لتونی، استونی، رومانی و بلغارستان به عضویت ناتو پذیرفته شدند، گروهی که شامل سه جمهوری سابق خود اتحاد جماهیر شوروی و همچنین ملتهای سه کشور سابق پیمان ورشو بود.
سپس در سال 1387 (2008) بیانیه بخارست منتشر شد که گرجستان و اوکراین که هر دو هم مرز با روسیه هستند را در مسیر عضویت در ناتو قرار میداد.
گرجستان در همان سال به استان جدا شده خود یعنی اوستیای جنوبی، جایی که نیروهای روسی بهعنوان حافظ صلح عمل میکردند، حمله کرد و تعدادی را کشت.
این باعث ضد حمله پوتین از طریق تونل روکی در اوستیای شمالی شد که اوستیای جنوبی را آزاد کرد و تا کوری در گرجستان، زادگاه استالین حرکت کرد. جورج دبلیو بوش که متعهد شده بود «به استبداد در جهان پایان دهد» هیچ کاری نکرد. پس از اشغال کوتاهمدت بخشی از گرجستان، روسها آنجا را ترک کردند، اما بهعنوان محافظ اوستیای جنوبی باقی ماندند.
تشکیلات حکومتی در ایالاتمتحده در آن زمان اعلام کرد که این یک جنگ تجاوزکارانه روسیه بوده است، اما تحقیقات اتحادیه اروپا، میخائیل ساکاشویلی، رئیسجمهور گرجستان را مسئول آغاز جنگ دانست.
در سال 1393 (2014) ویکتور یانوکوویچ طرفدار روسیه که بهصورت دموکراتیک به ریاست جمهوری انتخاب شده بود با هماهنگی ویکتوریا نولند سفیر وقت آمریکا در اوکراین (معاون وزیر خارجه کنونی ایالاتمتحده) سرنگون شد و یک رژیم طرفدار غرب به نخستوزیری آرسنی یاتسنیوک (که بعدها به جرم فساد مالی دستگیر شد) جایگزین آن شد. پوتین بهجای از دست دادن سواستوپل، پایگاه دریایی تاریخی روسیه در کریمه که مردم روس زبانش تا 94 درصد رأی به الحاق روسیه داده بودند، شبهجزیره را به خود ملحق و آن را قلمرو روسیه اعلام کرد.
این ماجرایی است که ما را به امروز میرساند. پوتین یک ملیگرا، سنتگرا و یک واقعگرای سرد و بیرحم روس است که به دنبال حفظ روسیه بهعنوان یک قدرت بزرگ است که در گذشته بود و معتقد است که میتواند دوباره باشد.
رئیسجمهور جو بایدن تقریباً هر ساعت قول میدهد که «ما در اوکراین وارد جنگ نمیشویم.» پس چرا او بهآسانی عضویت اوکراین در ناتو را رد نمیکند، زیرا در صورت عضویت، ما باید کاری را انجام دهیم که خود بایدن میگوید ما آمریکاییها، برای بقای خود، هرگز نباید انجام دهیم: وارد جنگ با روسیه شویم؟