نویسنده: مروان بشاره: با ازسرگیری گفتوگوها در وین برای نجات توافق هستهای، آنچه پیشازاین شاهد بودیم بار دیگر در حال تکرار است. امریکا درباره تحریمهای فلجکننده هشدار میدهد، اسرائیل دم از جنگ میزند، اروپاییها بیانیه منتشر میکنند، اعراب از حاشیه به تماشا نشستهاند و ایران نیز گفتوگوها را کش میدهد و روند غنیسازی اورانیوم را شتاب میبخشد. با توجه به عدم اعتماد شدید متقابل، بعید است که گفتوگوهای هستهای به توافق بیانجامد و مناقشه هستهای ایران را حل کند. به همین علت است که دولت بایدن به فکر اجرای برنامه موسوم به «برنامه ب» است که شامل فشارهای دیپلماتیک بیشتر و تحریمهای شدیدتر است؛ اما باید توجه داشت که این سیاست بارها اجراشده و به شکست انجامیده است. اجرای این سیاست دستاورد مثبتی به همراه نخواهد داشت چون دولت آمریکا میداند که ایران در واکنش به چنین سیاستی، غنیسازی اورانیوم را تا عیار 90 درصد که لازمه ساخت بمب هستهای است، غنیسازی خواهد کرد. اگر آمریکا بیاحتیاطی کند ناگزیر خواهد شد بهتنهایی در برابر ایران قد علم کند چون روسیه و چین حاضر نخواهند شد در تحریمهای اقتصادی ایران از واشنگتن پیروی کنند. بعید است که اروپاییها نیز بدون اطمینان یافتن از سرانجام سیاست آمریکا در قبال ایران با این کشور علیه ایران همراه شوند. به همین علت است که آمریکا بهتازگی هشدار داده که همه گزینهها روی میز است اما واشنگتن این شعار را قبلاً در مورد طالبان در افغانستان نیز داده بود و دیدیم که سرانجام چه شد. برخی از گزارشها حاکی است که دولت بایدن جنگ علیه ایران را برونسپاری کرده و این مأموریت را به اسرائیل واگذار کرده و به تنها قدرت هستهای منطقه چراغ سبز داده است تا به تأسیسات هستهای ایران حمله کند. البته آمریکا پیشازاین در خاورمیانه اشتباهات متعددی مرتکب شده است، اما تصور نمیکنم به اتخاذ چنین تصمیم تازهای از سوی آمریکا در این منطقه نزدیک باشیم. نه ایران و نه آمریکا خواستار تشدید مناقشه نیستند. سیاست کلی بایدن دست برداشتن آمریکا از درگیریهای نظامی در منطقه است و نه فرورفتن دوباره در باتلاقی هولناکتر از جنگ با عراق. با توجه به چنین مسائلی است که امریکا تلاش خواهد کرد در گفتوگوهای وین، برای مسئله هستهای ایران راهحل دیپلماتیک پیدا کند و بهخوبی میداند که ایران تلاش خواهد کرد برای تداوم تشدید فعالیتهای هستهای خود، مذاکرات را به درازا بکشاند و تا زمانی که تحریمها لغو نشدهاند، از گفتوگوی مستقیم با آمریکا خودداری کند. واقعیت این است که ایران همواره تلاش کرده است تا شبیه ژاپن شود و همیشه از این بابت ناراحت بودهاند که چرا ژاپن میتواند قدرت بالقوه هستهای باشد و در ان پی تی هم عضویت داشته باشد و درصحنه بینالمللی با هیچ مشکلی روبهرو نباشد، اما ایران نتواند چنین موقعیتی داشته باشد. ایران ترجیح میدهد همانند ژاپن قدرت هستهای خاموش یا بالقوه باشد و نه همچون هند، پاکستان و اسرائیل که به جنگافزار هستهای مجهز هستند؛ اما چنانچه راهحل سیاسی جدی برای مناقشه ایران و آمریکا بر سر مسائل هستهای پیدا نشود، ممکن است ایران با آمریکا یا اسرائیل درگیری نظامی پیدا کند؛ اما به باور من این درگیری در آینده نزدیک روی نخواهد داد و در این فاصله اعراب، یعنی مردم عراق، سوریه، لبنان و یمن هستند که بهای جنگ سرد منطقهای را خواهند پرداخت هرچند آنها خواستار خاورمیانه عاری از جنگافزار هستهای هستند. منبع: الجزیره - دیپلماسی ایرانی