جو بایدن، رئیسجمهور منتخب آمریکا قصد دارد دهها فرمان اجرایی را در اولین روز آمدن بر سرکار امضا کند که یکی از آنها لغو فوری ممنوعیت سفر از کشورهای اسلامی است که ترامپ دستور داده بود. او قرار است این فرمانهای اجرایی را در ساعات اولیه پس از مراسم تحلیف در روز چهارشنبه ۲۰ ژانویه اعلام کند. برداشتن منع سفر شهروندان از کشورهای عمدتاً مسلماننشین و بازگشت به پیمان اقلیمی پاریس دو مورد از این دستورها است. او همچنین میخواهد داشتن ماسک در تمام ساختمانهای دولتی آمریکا را برای جلوگیری از گسترش ویروس کووید۱۹ اجباری کند. این دستورها نیاز به مصوبه کنگره ندارد؛ اما دادن حق شهروندی به میلیونها مهاجر بدون مدرک و طرح حمایتی کرونا باید در کنگره تصویب شود.
محدودیت علیه مهاجران
در دولت دونالد ترامپ، مجلس نمایندگان آمریکا به ریاست نانسی پلوسی، رئیس دمکرات این مجلس، سعی کرد فرمان ترامپ برای ممنوعیت سفر از کشورهای عمدتاً مسلمان را لغو کند اما سنا مصوبه مجلس نمایندگان را تأیید نکرد. دولت ترامپ ژانویه ۲۰۱۷ در اولین روزهای ریاست جمهوری دستور داد صدور ویزا برای شهروندان شش کشور اسلامی: ایران، لیبی، سوریه، یمن، سومالی و سودان، متوقف شود. دستوری که باعث شد صدها مسافر ایرانی درراه آمریکا یا حتی در فرودگاههای این کشور بازگردانده شوند. ترامپ بعداً نام سودان را از این فهرست حذف و کره شمالی و چاد را به آن اضافه کرد. نام سودان دوباره بهطور محدودتر سه سال بعد اضافه شد. رئیسجمهور آمریکا گفته بود تا زمانی که دولتهای این کشورها «بهطور رضایتبخشی کمبودهای شناساییشده را برطرف کنند» این محدودیتها به قوت خود باقی میماند. در روز ۳۱ ژانویه ۲۰۲۰ دولت ترامپ تعمیم این ممنوعیت به شش کشور دیگر اریتره، قرقیزستان، میانمار، نیجریه، سودان و تانزانیا را اعلام کرد. بااینحال آن محدودیت اضافه فقط برخی ویزاها را تحت تأثیر قرار میداد. مخالفان فرمان منع سفر ترامپ ازجمله دمکراتها آن را تلاشی برای تبعیض و اقدامی غیرقانونی میدانند و بایدن هم وعده داده بود که بلافاصله این فرمان را لغو میکند. چند شکایت شخصی از این فرمان در ایالاتمتحده مطرح شد. دیوان عالی درنهایت به نفع فرمان ترامپ رأی داد اما دادگاههای دیگر بر اساس شکایت خانوادهها استثنائاتی برای این فرمان در نظر گرفتند که بر اساس آن شماری از شهروندان این کشورها مثلاً به دلیل داشتن پیوند خانوادگی توانستند در این سالها ویزای ۹۰ روزه آمریکا را دریافت کنند.
بازگشت به پاریس
فرمان دیگر دونالد ترامپ که قرار است لغو شود، ترک پیمان اقلیمی پاریس است. اکتبر ۲۰۱۹ ترامپ توافقی را که چهار سال قبل از آن به امضای ۱۹۵ کشور رسیده بود، «فاجعه» نامید. او گفت این توافق که دولت باراک اوباما در پاریس امضا کرد به رقابت اقتصادی در آمریکا آسیب میزند. اشاره ترامپ به شرکتهای بزرگ نفت، گاز و زغالسنگ بود. یک ماه بعد دولت آمریکا اعلام کرد که روند خروج از پیمان مقابله با تغییرات آب و هوایی را رسماً آغاز کرده است. این خبر واکنشهای بینالمللی فراوانی را برانگیخت. دونالد ترامپ از ابتدای ریاست جمهوری منتقد پیمان پاریس و تعهد کشورها به کاهش تولید گازهای گلخانهای بود و اصرار داشت آمریکا هر چه زودتر از این توافق بینالمللی کنار بکشد.
آمادهباش در ۵۰ ایالت
تمامی ۵۰ ایالت آمریکا در آستانه مراسم تحلیف جو بایدن، رئیسجمهور منتخب، به خاطر احتمال بروز اعتراضات خشونتآمیز به حال آمادهباش درآمده است. نیروهای گارد ملی در سراسر کشور برای جلوگیری از تکرار هرگونه شورش مرگبار نظیر آنچه در ششم ماه ژانویه به وقوع پیوست به واشنگتن اعزامشدهاند. فرمانداران مریلند، نیومکزیکو و یوتا قبل از وقوع هرگونه اعتراض احتمالی، وضعیت اضطراری اعلام کردهاند. کالیفرنیا، پنسیلوانیا، میشیگان، ویرجینیا، واشنگتن و ویسکانسین ازجمله ایالتهایی هستند که گارد ملی خود را فعال کردهاند و تگزاس مرزهای این ایالت را از امروز تا روز بعد از مراسم تحلیف خواهد بست. پلیس فدرال آمریکا، افبیآی، در مورد راهپیماییهای مسلحانه احتمالی تظاهرکنندگان در هر ۵۰ ایالت هشدار داده است. تردد در محوطه بزرگ مرکزی واشنگتن هم که با موزهها و سازمانهای دولتی احاطهشده ممنوع شده است. همزمان با تشدید تدابیر امنیتی موانعی در خیابانهای پایتخت ایجادشده است. تیم بایدن از مردم درخواست کرده که به دلیل همهگیری کووید-۱۹ از سفر به واشنگتن خودداری کنند. مقامات محلی هم به مردم گفتهاند که مراسم تحلیف رئیسجمهور را از طریق تلویزیون تماشا کنند. این اقدامات در پی یورش خشونتبار هواداران دونالد ترامپ در روز ششم ژانویه به کنگره صورت میگیرد. مجلس نمایندگان آمریکا هفته پیش ترامپ را به اتهام «تشویق شورش» استیضاح کرد.