هیئت تحریریه- آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر عالی ایران می‌گوید: برای رفع تحریم‌ها و بازگشت مجدد به توافق هسته‌ای نباید درنگ کرد. وی طی سخنرانی تلویزیونی شانزدهم دسامبر که با حضور برخی از مقامات دولتی برگزار شد، به تعدادی از مشکلات کشور، از جمله توافق هسته‌ای و تحریم‌ها پرداخت. این اولین موضع‌گیری عمومی آیت‌الله خامنه‌ای از زمان شکست دونالد ترامپ توسط جو بایدن بود. بایدن گفته است که تحت شرایط خاصی به توافق هسته‌ای، معروف به برنامه جامع اقدام مشترک که در سال 2015 توسط ایالات‌متحده امضا شد بازمی‌گردد. این توافق در سال 2016 به اجرا درآمد، اما دو سال بعد، ترامپ در سال 2018 از آن خارج و تحریم‌های شدیدی را که به اقتصاد ایران خسارت وارد کرد، بر این کشور تحمیل نمود. در نتیجه، ایران تعهدات خود در چارچوب برجام را طی روندی پنج مرحله‌ای کاهش داد تا ابزاری برای تحت فشار قرار دادن اروپا برای ادامه توافق و دور زدن تحریم‌های آمریکا در دست داشته باشد. ایران می‌گوید که مراحل بازگشت به توافق به راحتی قابل اجراست. با این حال، بسیاری از قانون‌گذاران ایرانی ناگزیر از رعایت محدودیت‌های هسته‌ای و در عین حال عدم بهره‌مندی از منافع اقتصادی ناشی از لغو تحریم‌ها و فروش آسان نفت خود در بازار، ناامید شده‌اند. در اوایل دسامبر پارلمان که در دست محافظه‌کاران است، قانونی را تصویب کرد که بر اساس آن ایران باید توانایی‌های هسته‌ای خود را به طرز چشمگیری افزایش دهد. طرفداران این قانون بر این اعتقادند که چنین امری سبب تقویت قدرت ایران پیش از ورود مجدد آمریکا به برجام می‌شود. البته، منتقدان این قانون اظهار می‌دارند که هرگونه افزایش بیشتر در پیش‌شرط‌های ورود به برنامه هسته‌ای باعث به تعویق افتادن ورود مجدد آمریکا به برجام خواهد شد و در همین رابطه حسن روحانی گفته است که قانون را به دلخواه خود تفسیر خواهد کرد. آخرین اظهارات آیت‌الله خامنه‌ای نشان می‌دهد که ایران قصد ندارد برای ورود به برجام، مسئله را پیچیده و تحت فشار قرار دهد. ایشان گفت: «اگر بتوانیم تحریم‌ها را برداریم، نباید حتی یک ساعت آن را به تأخیر بیندازیم». وی گفت چهار سال است که این مهم به تأخیر افتاده و از این ابراز تأسف می‌کرد که چگونه فکر می‌کرده بلافاصله پس از توافق هسته‌ای تحریم‌ها برداشته می‌شود، اما در عوض نه تنها تحریم‌ها برداشته نشد، بلکه تحریم‌های بیشتری اضافه شده است. این سخنان از مقامات خواسته بود تا تحریم‌ها را خنثی و بر بی‌اثر ماندن تحریم‌های آمریکا علیه ایران متمرکز شوند. در حالی که آیت‌الله خامنه‌ای به ورود مجدد ایران به معاهده هسته‌ای چراغ سبز نشان داد، اظهار داشت سایر موارد اختلاف همچنان بین دو کشور باقی خواهد ماند. ایشان گفت: «عوامل و قاتلان سلیمانی به سزای اعمال خود خواهند رسید و این انتقام هر زمان که مناسب باشد، گرفته خواهد شد».
17 دسامبر 2020- تارنمای المانیتور- برگردان علی‌اصغر شهدی
[email protected]