ترامپ بارها سعی کرد در اختلافات روسیه و اوکراین به صورت یک میانجی متنفذ ورود کند و به جنگ فرسایشی خاتمه دهد، ولی موفق نشد. دلیل عدم موفقیت رییس جمهور آمریکا در پایان بخشیدن به جنگ اوکراین چیست؟ آیا ترامپ مرد این میدان نیست و با انگیزههای تبلیغاتی وارد این عرصه شده یا اراده روسیه برای ادامه جنگ قدرت خواسته آمریکا است؟
مجموعهای از آنچه به آن اشاره کردید مطرح است. در بحثهای میانجیگری و به ویژه در جنگهایی که بیش از تصور طرفین طولانی میشوند، مهمترین مساله برای میانجی شناخت کامل آن پدیده، جغرافیا، سوابق سیاسی و مشکلاتی است که بین طرفین درگیر وجود دارد.
ترامپ از منطقه دور است و از نظر شخصیتی نیز با سیاست متعارف بین الملل فاصله معناداری دارد و به عقیده من برای میانجیگری در چنین مساله مهمی شناخت لازم را نداشته و ندارد. او صرفاً با این تصور که رییس جمهور کشوری ثروتمند و قدرتمند است نمیتواند هر ایدهای را به عمل نزدیک کند. ترامپ در مورد مسائلی که به روسیه مربوط میشود نمیتواند موفق شود.
تمرکز ترامپ بر روی روابط و دوستیها است و بین وی و پوتین روابط دوستانهای شکل نگرفته و سابقه چندانی از روابط دو طرفه وجود ندارد. اما پوتین سیاستمداری با تجربه و متفاوت از ترامپ است. آنچه ترامپ روی آن حساب کرده بود در مورد روسیه و کاری با این درجه از اهمیت جواب نمیدهد. ترامپ برای پایان دادن به جنگ اوکراین با مشکل عدم شناخت و نقص در ظرفیتهای شخصی روبرو است از این رو تاکنون کار خاصی انجام نداده است. اگر او بخواهد به همین روش ادامه بدهد قادر به جلب نظر رییس جمهور روسیه نخواهد بود.
آمریکا دو شرکت قدر روسی را تحریم کرد و همین موجب شد پوتین مشاور خود را برای گفت و گو با آمریکاییها به ایالات متحده بفرستد. اگر تحریمهای آمریکا علیه روسیه ادامه پیدا کند، آیا نظام سیاسی این کشور در برابر خواستههای ایالات متحده از جمله پایان جنگ اوکراین تسلیم خواهد شد؟
اقتصاد روسیه ظرفیت بالایی دارد و به نفت و گاز منحصر نیست. نوع خودکفایی روسها متفاوت از ایران است. روسیه در محصولات صادراتی تنوع بالایی دارد. ارتباطات بین المللی و شرکای سیاسی و اقتصادی روسیه نیز بیش از ایران است. تحریم آن طور که روی ایران تأثیر گذاشت در مورد روسیه جواب نمیدهد.
اگر چه تحریم دو شرکت هم روی اقتصاد روسیه تأثیرگذار است و میبینیم روسها به فکر از میان برداشتن این محدودیتها هستند. تا پیش از این نیز تحریمها روسیه را تحت تأثیر قرار داده ولی شرایط روسیه بعد از تحریم هرگز مثل شرایط تحریمی ایران نخواهد بود.
آیا میتوان نتیجه تحریم و محدودسازی روسیه توسط آمریکا را پایانی بر جنگ اوکراین پیش بینی کرد؟
پایان جنگ به عوامل بسیاری از جمله تحولات داخلی اوکراین بستگی دارد. شاید انتخابات زود هنگام در اوکراین بتواند این مشکل را به نحوی حل و فصل کند. تغییر ساختار حکومت در داخل اوکراین و روبرو شدن با چهره سیاسی جدیدی به جای زلنسکی میتواند چشم انداز پایان جنگ در این منطقه را ترسیم کند.
آمریکا و اروپا باید توامان روی این موضوع کار کنند متاسفانه امروز این دو جبهه قدرتی غرب در مورد جنگ اوکراین هم نظر نیستند و در مورد حمایت از زلنسکی و نوع برخورد با پوتین اختلاف نظر وجود دارد. آمریکا از منطقه دور است و این جنگ از منظر ایالات متحده جنگی است که بین روسیه و اروپا شکل گرفته است. آمریکا با تحویل بخشی از سرزمین اوکراین به روسیه موافق است ولی اروپاییان تحقق چنین شرطی را برای پایان جنگ اوکراین مناسب نمیبینند. اوکراین حمایت اروپا را دارد و نمیتوان این کشور را مجبور به کاری کرد. خیالپردازی است اگر گمان کنیم روسیه با این جنگ تضعیف شده و شروط غرب را برای پایان دادن به جنگ بپذیرد.