قیمت نان آزاد
نانواییهای سهمیهای که آرد یارانهای میگیرند در شهرهای بزرگ تعدادشان کم است؛ عملاً آنچه دست مردم میرسد «نان آزاد» و باقیمت آزاد و فارغ از هر نوع نظارت است. نانوایان آزاد پز که از آرد آزاد استفاده میکنند، از ابتدای سال افزایش قیمت داشتهاند، چراکه قیمت آرد آنها مشخص و بدون یارانه است. هرچند برای نان تولیدشده با آرد آزاد قیمت مصوب رسمی وجود ندارد، اما در ستاد آرد و نان استان مقرر شد که اتحادیه مربوطه نرخ مشخصی اعلام کند و نانواییها موظف به درج قیمت باشند.
گرانی ۵۲ درصدی نان مختص تهران نیست؛ ماه قبل، قیمت نان در بسیاری از استانهای کشور به همین میزان افزایش یافت. اکثر مردم که متعلق به طبقه محروم کارگر و مزدبگیر هستند، باید نان را گرانتر تهیه کنند. قیمت حبوبات، گوشت، برنج کیلویی ۳۰۰ هزار تومان، نجومی شده است. اکنون نان را هم گران کردهاند!
کوچک شدن سفرهها
«یدالله فرجی» فعال صنفی بازنشستگان کارگری گفت: پول نان روزانه بخش قابلتوجهی از مزد و مستمری را میبلعد؛ حساب کنید یک خانواده سه یا چهار نفرِ روزی ۵ یا ۶ عدد نان بخواهد مصرف کند، چقدر باید پول بدهد؟ چرا به فکر کارگران و بازنشستگان نیستند؟ سفرههای ما از خالی هم خالیتر است؛ هیچوقت سفرهی طبقهی مزدبگیر تا این اندازه تهی نبوده است.
تورم
دادههای رسمی، تهی بودن سفرههای خالی و افزایش نجومی هزینهها را نشان نمیدهد؛ آنچه در سبد تورمی مرکز آمار در نظر گرفته میشود، ضریبی نامتعادل از کالاهایی است که سبد خرید اصلی طبقه کارگر را تشکیل نمیدهند؛ ضمن اینکه قیمت همین کالاها هم غیرواقعی است و تناسبی با واقعیت ندارد.
بر اساس اعلام مرکز آمار، نرخ تورم سالانه کشور در تیرماه ۱۴۰۴ برابر ۳۵.۳ درصد است که دامنه تغییرات آن برای دهکهای مختلف هزینهای از ۳۵.۰ درصد برای دهک دهم تا ۳۵.۶ درصد برای دهکهای هشتم و نهم است. تورم نان و غلات در تیر ۱۴۰۴ معادل ۱۶.۶ درصد برآورد شده که از سال ۱۴۰۱ بیسابقه بوده و رکورد محسوب میشود! این در حالی است که گرانی ۵۲ درصدی نان در مردادماه در این دادههای رسمی نیامده؛ اگر قیمت واقعی نان در بازار و تورم مردادماه تورم سر به فلک میکشد.
یازدهم مرداد یک روز قبل از اعلام رسمی گرانی ۵۲ درصدی نان در تهران، کارگروه تنظیم بازار استانداری تهران، قیمت نان سنگک سنتی با وزن ۶۰۰ گرم را ۷ هزار و ۶۰۰ تومان اعلام کرد؛ اعمال ۵۲ درصدی گرانی، این قیمت را به حدود ۱۲ هزار تومان میرساند اما مشاهدات نشان میدهد که در بازار آزاد که بازار واقعی است، نان سنگک عموماً بین ۲۰ تا 30 هزار تومان عرضه میشود و کمتر از دانهای ۱۵ هزار تومان نیست.
دستمزد پایین
اگر متوسط قیمت عرضه در بازار یعنی ۲۰ هزار تومان را در نظر بگیریم و فرض کنیم یک خانواده متوسط کارگری روزانه ۵ عدد نان سنگک خریداری کند و بسیاری از وعدههای برنجی خود را به دلیل گرانی به وعده نانی تبدیل کند، هرروز باید حدود ۱۰۰ هزار تومان و ماهی ۳ میلیون تومان پول نان بدهد؛ حداقل دستمزد کارگران 13 تا ۱۵ میلیون تومان است و این یعنی یکپنجم حداقل دستمزد فقط برای نان صرف میشود.
سبد خرید خوراکیهای خانوادههای کارگری به تهی بودگی رسیده است. یک کیلو گوشت بیش از یکمیلیون تومان قیمت دارد و دستمزد روزانه کارگران فقط ۳۴۶ هزار تومان است.
یدالله فرجی میگوید: مدتهاست که گوشت و برنج و ماهی نمیخوریم، حالا باید برای خرید نان همدست و دلمان بلرزد، آخر با چه توجیهی «نان» این غذای روزانهی کارگران را ۵۲ درصد گران کردهاند؟
برگرفته از ایلنا