ستاره صبح - فائزه صدر: دولتها در انتخاب وزیران دفاع، امور خارجه و اطلاعات هماهنگی با رهبری انجام میدهند. این رویه بوده است. این روزها زمزمههایی از معرفی وزیر امور خارجه دولت به گوش میرسد. ستاره صبح در گفت و گو با قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه میخوانید:
قاسم محبعلی در رابطه با انتخاب سکاندار وزارت خارجه در دولت چهاردهم گفت: وزیر امور خارجه جدا از تخصصی که در این حوزه نیاز است باید شخصیتی سیاسی باشد تا از عهده چانه زنی در داخل و خارج کشور برآید. سیاست خارجی ایران با مسائل داخلی، جناحی و گروهی، مذهبی، قومیتها، مسائل نظامی و امنیتی و... گره خورده است. کشور به وزیر امور خارجهای نیاز دارد که زبان تمام این گروهها را بداند و بتواند با آنها گفت و گو کند.
وی افزود: تنها آشنایی با مسائل دیپلماتیک و اشراف بر روابط بین الملل برای وزیر امور خارجه کافی نیست. زیرا وزیر امور خارجه در داخل هم مسئولیت دشواری پیش رو دارد و صرفاً کارشناس و دیپلمات بودن برای قانع کردن گروههای سیاسی داخلی کافی نیست. وزیر امور خارجه باید سیاست داخلی و خارجی را توامان مدیریت کند.
محبعلی تاکید کرد: قد کسانی که در زمان آقایان خاتمی و روحانی در این حوزه مسئولیت داشتند با قد مسئولین در دولت سیزدهم برابر نبود. طبیعی است که این دولتها با هم تفاوت داشته باشند. برخی از مسئولین در داخل پایگاههای سیاسی تعریف شدهای دارند و کمتر دچار مشکل میشوند و نواقصشان در حوزه دیپلماتیک بولد نمیشود.
دیپلمات پیشین وزارت امور خارجه گفت: اقتصاد از تحولات بین المللی تأثیر میپذیرد. از سویی ایران در نقطه بحران خیزی از جهان قرار گرفته است. وضعیت خاورمیانه قابل پیش بینی نیست، زیرا هر آن ممکن است اتفاقاتی رخ بدهد و خواسته و ناخواسته کشورهای منطقه از جمله ایران را درگیر کند. وی افزود: جنگهای منطقه، سقوط صدام، بهار عربی، طوفان الاقصی و دیگر تنشهای منطقه هیچ کدام تا یک روز قبل از رخ دادنشان قابل پیش بینی نبودند. امروز هم نمیتوان درباره وقوع درگیری بین اسرائیل و لبنان با قاطعیت سخن گفت ممکن است پای سوریه و لبنان به جنگ کشیده شود و هم میتوان گفت این اتفاق نخواهد افتاد.
وی افزود: دیدیم که ایران حتی از جنگ اوکراین هم تأثیر پذیرفت لذا وزیر امور خارجه با توجه به چنین شرایطی باید ابتدا توان گفت و گو با گروهها و شخصیتهای سیاسی در داخل را داشته باشد و سپس به سمت گفت و گو با غرب برود. روابط بین المللی زمانی ساماندهی میشود که این دو وجه با هم پیش بروند.
قاسم محبعلی در پایان عنوان کرد: چه فایدهای دارد که وزیر امور خارجه به خوبی زبان غربیها را بفهمد و بتواند با آنها مذاکره کند؟! چرا که تا در داخل با او همراهی نشود نمیتواند از دستاوردهایش در خارج دفاع کند و کشور و مردم نیز نمیتوانند از منافع توافق با غرب بهره مند شوند.
مذاکره وزیر امور خارجه با غرب عالی است اما تصور کنید هم زمان گروهی در داخل از دیوار سفارت انگلیس بالا بروند. به سفارت عربستان حمله شود یا کشتیها در خلیج فارس متوقف شوند و فستیوال موشک گردانی به راه بیاندازیم یا به روسیهای که با اوکراین میجنگد پهباد بدهیم! این رفتارها در داخل با آن گفت و گو ها در خارج هم خوانی ندارد و زحمات وزیر امور خارجه به باد میرود.
رفتار جهان با تیم دیپلماسی ایران با تحولات داخلی کشور هم راستا است. کسی که مدیریت وزیر امور خارجه را باید بتواند سه داخلی، خاورمیانه و بین المللی را مدیریت کند. وزیر امور خارجه ایران تنظیمگر روابط است.