افزایش ۲ درجهای دما در جنگلهای ایران
رئیس سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور گفت: در سال جاری متوسط دمای هوا در عرصههای جنگل کشور بین ۱ تا ۲ درجه سانتیگراد نسبت به سال گذشته بیشتر شده است.
عباسعلی نوبخت معاون وزیر جهاد کشاورزی در گفتوگو با ایلنا درباره نقش گرمایش جهانی به ویژه افزایش متوسط دمای هوای ایران در پاییز و زمستان امسال، بر به تأخیر افتادن بروز پدیده خزان برای درختان به خصوص در عرصههای جنگلی کشورمان گفت: آثار ناشی از گرمایش جهانی و تغییرات اقلیم در دیررس شدن بروز پدیده خزان برای درختان از سالهای قبل در جنگلها و سایر عرصههای منابع طبیعی کشور قابلمشاهده است، اما با توجه به اینکه در سال ۱۴۰۲، ایران هم مانند بسیاری از دیگر نقاط دنیا شاهد افزایش محسوس متوسط دمای هوا چه در فصول گرم و چه در فصول سرد سال بود، در سال جاری تبعات مربوط به خزان دیررس بیش از سنوات گذشته کشور ما را درگیر کرده است.
گرم شدن هوای زمین
وی افزود: در چند سال گذشته گرمایش جهانی در تمام کشورها تأثیرگذار بوده است، به نحوی که در برخی کشورها متوسط دمای هوا بیشتر شده و در بعضی کشورها میانگین بارندگی به شکل محسوسی کاهشیافته است. همچنین در کشورهای نزدیک به دو قطب کره زمین، مسئله آب شدن یخهای قطبی، مخاطرات طبیعی و امنیتی مهمی را پدید آورده است، چراکه احتمال زیر آب رفتن قسمتهایی از عرصههای خشکی وجود دارد. در این میان ایران نیز از تبعات گرمایش جهانی در امان نبوده است و پدیدههایی نظیر کاهش بارندگی، خزان دیررس درختان، افزایش سرعت بیابانزایی و… همه بر اثر تغییرات اقلیمی ناشی از گرم شدن میانگین دمای هوای کره زمین رخداده است.
بالا رفتن دما در جنگلها
نوبخت افزایش ارتفاع اکو تونها (مرزهای بین جنگل و مرتع) در عرصههای جنگلی هیرکانی را از تبعات مهم گرمایش جهانی در ایران برشمرد و گفت: اصولاً مشاهده هر کدام از درختان در رویشگاههای جنگلی معرف ارتفاعی خاصی است، به نحوی که مثلاً رویشگاه طبیعی گونه انار وحشی حداکثر ارتفاع ۷۰۰ متر بالاتر از سطح دریا است و در شرایط طبیعی، چنین وضعیتی برای سایر گونههای جنگلی نیز وجود دارد. بر همین اساس درگذشته اکو تونهای جنگلهای هیرکانی یعنی مرزهای بین عرصههای جنگلی و مرتعی، در هر کدام از قسمتهای شمال کشور بر مبنای نوع پوشش گیاهی در ارتفاع خاصی مشاهده میشد، اما در سالهای اخیر به دلیل افزایش متوسط دمای هوا، شاهد آن هستیم که ارتفاع تجدید حیات برخی گونههای جنگلی بین ۴۰۰ تا ۶۰۰ متر افزایشیافته است، زیرا دما در سطح زمین و ارتفاعات بیشتر شده و به همین دلیل، ارتفاع اکو تونها نیز بالاتر رفته است. درختان موجودات زندهای هستند که زودتر از بسیاری از دیگر جانداران از تبعات گرم شدن هوا آسیب میبینند که یکی از مهمترین این آسیبها نیز به تأخیر افتادن زمان خزان آنها است.
آغاز خزان با تأخیر دوماهه در شهرها
رئیس سازمان منابع طبیعی بابیان اینکه در سال جاری متوسط دمای هوا در عرصههای جنگلی گوناگون کشور بین یک تا ۲ درجه سانتیگراد نسبت به سال گذشته بیشتر شده است، گفت: هرچقدر میانگین دما بیشتر شود، خزان درختان نیز دیرتر خواهد شد، بنابراین در سال جاری که هوا از سالهای گذشته هم گرمتر شد، به صورت طبیعی شاهد بروز تأخیر در خزان درختان در عرصههای جنگلی و سایر عرصههای کشور بودهایم؛ به نحوی که امسال خزان درختان در جنگلهای هیرکانی با حدود یک ماه تأخیر نسبت به شرایط طبیعی شروع شد و در جنگلهای زاگرس نیز پدیده مشابهی اتفاق افتاد؛ در این میان، حتی در شهرهای بزرگ به دلیل اینکه آلودگی هوا و فعالیتهای شهری و صنعتی باعث ایجاد نوعی محدوده گرمایی در سطح زمین میشوند، شروع خزان درختان حتی بیشتر از عرصههای جنگلی کشور به تأخیر افتاد و در کلانشهرهای ایران، دیر شدن حداقل دوماهه آغاز خزان درختان را مشاهده کردیم.