تفاهم‌نامه و قرارداد
سامانه شفافیت درباره دستاوردهای سفرهای مدیران شهرداری نوشت: در حوزه حمل‌ونقل، خرید ۷۹۱ واگن عملیاتی و خرید ۲۷۹ واگن نهایی شده است. خرید 2000 دستگاه اتوبوس با سوخت پاک برقی و گازی، 10 هزار دستگاه تاکسی برقی، 100هزار دستگاه موتورسیکلت برقی و 10 هزار دستگاه ون برقی نیز تفاهم‌نامه‌ای به‌دست‌آمده است. همچنین تفاهم خرید دستگاه حفر تونل مترو به قطر ۱۵.۷ متر، توسعه کارخانه واگن‌سازی تهران، ۱۲۶۰ بوژی مترو و مشارکت در ساخت خط ۸ و ۱۱ مترو تهران نیز به‌دست‌آمده است. در حوزه مسکن و شهرسازی، تفاهم برای ساخت ۲۰ هزار واحد مسکونی صنعتی و 5 هتل پنج ستاره تا سقف 5 میلیارد دلار، ساخت 3 مجموعه ورزشی، 2 مجموعه تفریحی و یک پارک آبی صورت گرفته است. این بسته قراردادی، ۸ تا ۹ میلیارد دلار منبع مالی دارد. قراردادی هم برای ورود یک‌میلیون توریست چینی در سال به تهران تهیه‌شده است. درمجموع، دستاورد مالی و اقتصادی این سفرها بالغ‌بر 3 میلیارد دلار بوده است. این گزارش توسط شهردار تهران در صحن شورای شهر قرائت‌شده است. یکی از نکات مبهم این قراردادها، بی‌اطلاعی برخی از اعضای شورای شهر از جزییات قراردادها بود. انتشار غیررسمی قراردادها و مقاومت شهرداری برای عدم شفافیت قراردادها برای نمایندگان مردم، پای نهاده‌ای نظارتی را هم به قراردادهای چینی شهرداری باز کرد. هرچند که پس از مدتی مدیران شهری اعلام کردند این قراردادها به اعضای منتقد داده‌شده است. سازمان بازرسی هم اعلام کرد ابهاماتی در این قراردادها دارد که برخی از آن‌ها برطرف شده، اما روند اجرایی آن را متوقف نکرده و در حال بررسی قراردادهاست. حالا بعد از گذشت یک سال، باید دید کدام‌یک از وعده‌ها یا قراردادها محقق شده است؟
نگرانی از اشکالات قراردادهای شهرداری
جعفر تشکری هاشمی، رئیس کمیسیون عمران و حمل‌ونقل شورای شهر تهران به خبرآنلاین می‌گوید: مصوبه شورای شهر در خصوص قراردادهای چین از ابتدا ایراداتی داشت. ما در صحن شورا آن ایرادات را مطرح کردیم و گفتیم با این ایرادات، حتماً در ادامه کار با مسائل و مشکلات پیچیده قانونی و حقوقی مواجه خواهیم شد. اما به هر دلیل، مصوبه در صحن شورا توانست اکثریت لازم را کسب کند و این لایحه به تصویب برسد، اما اشکالات همچنان پابرجا بود. فرمانداری و سازمان بازرسی کل کشور هم ایراداتی را مطرح کردند. در هیئت حل اختلاف، این موضوع منعکس شد و ما هنوز از رأی هیئت حل اختلاف در مورد سرنوشت این لایحه اطلاع نداریم. فرض بر اینکه این لایحه به تصویب برسد، تازه این مبنای قانونی برای شروع قراردادها خواهد بود. طبیعتاً تا مادامی‌که این به تصویب نهایی نرسیده، هرگونه قرارداد و تعهد واجد ایراد خواهد بود. این موضوع در هیئت حل اختلاف وزارت کشور در دست بررسی است. در جلساتی هم که خودمان در صحن شورا داشتیم یا در جلساتی که با سایر اعضا و مدیران شهرداری داشتیم، دیدیم که بخش‌هایی از آن جای نگرانی جدی دارد که اگر رفع‌ورجوع نشود -حتی اگر به تائید هم برسد- باز ما با یکسری مشکل مواجه خواهیم بود. مواردی که وظیفه و مأموریت ذاتی شهرداری نیست (مثل ورود در خریدوفروش خودرو و تجارت در این زمینه) یا ابهاماتی که در مورد برقی سازی هست (و هنوز این ابهامات رفع نشده)؛ نگرانی‌هایی را به وجود آورده و درواقع از ابتدا هم این مسائل مطرح بوده است. رفع اشکالات را از شهرداری دنبال می‌کنیم و تلاش می‌کنیم تأییدیه‌های آنچه را که به نیازهای مردم برمی‌گردد و اضطرار برای شهر تهران است، اخذ کنیم اگر نتوانیم این مشکل را حل کنیم، به نظرم این به‌عنوان یک قسمت تاریک در عملکرد شورای ششم خواهد بود. این لایحه درصورتی‌که اصلاحات در آن صورت گیرد، می‌تواند بخشی از نیازهای شهر تهران را مرتفع کند.
در انتظار رأی هیئت حل اختلاف
ناصرامانی؛ عضو شورای شهر تهران درباره دستاوردهای سفر مدیران شهری به چین می‌گوید: طرف چینی قول داده که از اواخر امسال، اولین سری این واگن‌ها را تحویل شهرداری تهران بدهد. ۷۵ میلیون یورو از طریق بانک شهر به طرف چینی برای خرید اتوبوس برقی پرداخت‌شده است؛ اما مابقی‌اش متوقف‌شده زیرا سازمان بازرسی کل کشور ورود پیدا کرد و به این قرارداد و مصوبه شورای شهر تهران ایراد اساسی گرفت که این پرونده به هیئت حل اختلاف وزارت کشور ارجاع شده است. اردیبهشت امسال، نرجس سلیمانی در تذکری در خصوص دستاوردهای سفرهای مدیران شهری به چین گفته بود که موضوع خرید واگن زاکانی از چینی‌ها مانند مثل معروف «دوغ کردن دریا با یک‌کاسه ماست» است و به‌اندازه هزینه‌های انجام‌شده در سفر به چین وسایل حمل‌ونقل عمومی به تهران اضافه نشده است.