سید ضیاء الدین حسینی مظهری، فوق تخصص تغذیه
دیابت یکی از خطرناکترین و پرهزینه ترین بیماری های جسمی شناخته شده است که امروزه به دلیل تغییر سبک زندگی و فراهم بودن بستر شیوع بیماری، تمام گروه های سنی جامعه را مورد تهدید قرار داده است.
بی شک بین گسترش دیابت در میان ایرانیان و تغییرات در سبک زندگی جامعه ارتباط مستقیمی وجود دارد. تمایل به مصرف مواد غذایی نامناسب و ناسالم، عدم فعالیت فیزیکی، سیگارکشیدن، استرس و اضافه وزن از علل شناخته شده ابتلا به دیابت هستند.
از این رو شاید بتوان دیابت را بیماری شهرنشینی و آفت زندگی مدرن و صنعتی نامید که برای جامعه و سیستم بهداشت و درمان، بیماری خطرناک و پر هزینه ای است.
اگر چه بروز علایم دیابت در میان گروه های مختلف سنی کاهش پیدا کرده، ولی به طور معمول این بیماری با افزایش سن، مصرف سیگار، کاهش فعالیت فیزیکی، افزایش کالری مصرفی در رژیم غذایی، چاقی و استرس مرتبط است و خود را در افرادی که خصوصیات ذکر شده را دارند، بیشتر نشان می دهد.
با این توضیح باید پذیرفت که اصلاح سبک زندگی مطلوبترین و ضروری ترین کار برای پیشگیری از ابتلا به دیابت است. با توجه به این یافته که از هر ۱۰۰ نفر بیمار دیابتی ۹۰ نفر دچار چاقی هستند، باید اولین اولویت افراد جامعه کنترل و کاهش وزن و پیشگیری از افزایش وزن باشد.
در پیشگیری از دیابت یک فرمول ساده وجود دارد، افراد چاق و دارای اضافه وزن باید از وزن خود بکاهند تا به دیابت مبتلا نشوند.
در توضیح خطر همین بس که بدانیم در هر پنج ثانیه یک نفر در جهان به خاطر عوارض دیابت جان خود را از دست می دهد. زیرا بیماران دیابتی مستعد حمله قلبی و سکته مغزی هستند. دیابت شایع ترین علت نارسایی کلیوی است. عمده دلیل قطع عضو در جهان، ابتلا به زخم دیابت است. همچنین دیابت یکی از علل عمده نابینایی در جهان شناخته می شود که یکی از راه های اصلی و تایید شده برای پیشگیری و مهار این بیماری مهلک اصلاح سبک زندگی و کاهش وزن است.
کاهش وزن در افراد مختلف متفاوت است، ولی به طور عمده، تغییر در سبک زندگی با استفاده از غذاهای سالم، تحرک و فعالیت بیشتر و انجام ورزش میسر می شود. دیابت به دلیل کم تحرکی و افزایش چاقی در جامعه در حال رشد است. با ایجاد تغییر و حرکت به طرف زندگی سالم می توان رشد دیابت را متوقف کرد یا کاهش داد.
در جریان افزایش وزن جامعه، فست فودها یا غذاهای آماده از متهمین اصلی هستند. فست فودها به دلیل داشتن مقادیر زیادی چربی و مواد افزودنی حجم زیادی از کالری را به بدن وارد می کنند که زمینه ساز ابتلای افراد به دیابت است. فست فودها حاوی مقدار زیادی نمک هستند که منجر به افزایش فشار خون می شود. فشار خون یکی از ریسک فاکتور های ابتلا به دیابت است.
تحقیقات دانشمندان علم پزشکی ثابت کرده که فعالیت بدنی مستمر، تغذیه سالم، پرهیز از مصرف مواد غذایی فرآوری شده و غذاهای آماده و فست فودها و مصرف میوه ها و سبزیجات به جای تنقلات ناسالم، ترک سیگار و دوری از استرس و تنش های روحی و روانی برای تمامی افراد جامعه از جمله افراد دارای اضافه وزن و بیماران دیابتی مفید است و می تواند طول عمر و کیفیت زندگی انسان ها را بالا ببرد.