زنگنه، وزیر پیشین نیرو یکی از دلایل شکلگیری ناترازی در حوزه برق را عدم سرمایهگذاری لازم در حوزه تولید دانست و افزود: وزارت نیرو و شرکتهای تابع آن به دلیل ناتوانی مالی و فشارهایی که عمدتاً با هدف تأمین منابع لازم برای پرداخت یارانهها به آنها واردشده، منابع کافی در اختیار نداشتند و درنتیجه سرمایهگذاریهای لازم در این بخش با وقفه روبهرو شد.
اجرای ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر
زنگنه با اشاره به برخی پیشنهادهای خود برای رفع موانع سرمایهگذاری در حوزه تولید برق، تصریح کرد: راه نجات ما از این بحران در کوتاهمدت، این است که ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر بدون هیچ تفسیری احیا و پذیرفته شود. بر این اساس، شرکت ملی نفت ایران بهعنوان یک شرکت (و نه یک اداره کل) به حیات خود ادامه میدهد و میتواند با استفاده از منابع حاصل از صرفهجویی مصرف سوخت مایع در نیروگاهها، منابع مالی لازم برای طرح احداث ۳۰ هزار مگاوات برق از سوی بخش خصوصی را تأمین کند. باید تأکید کنم که با ایجاد همین مقدار ظرفیت تولید برق از طریق نیروگاههای خورشیدی، معادل دو فاز گازی متعارف پارس جنوبی، انرژی اولیه تولید میشود. وی ادامه داد: با اجرای ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابتپذیر، همه میپذیرند که انرژی الکتریکی تولیدی فتوولتائیک از سوی بخش خصوصی، به قیمت تضمینی مناسب (که قابلمحاسبه بوده و از ۷ سنت در هر کیلووات ساعت بالاتر نمیرود) فقط ظرف سه سال از سوی شرکت نفت خریداری شود. البته واریز این مبالغ باید بهطور مستقیم (بدون چرخش در حساب درآمدهای عمومی دولت) بهحساب احداثکننده نیروگاهها در بانک مرکزی صورت گیرد تا بازپرداخت اقساط وامهای دریافتی از منابع خارجی امکانپذیر شود.
وزیر پیشین نیرو با اشاره به اینکه با ایجاد نیروگاههای خورشیدی، مقدار صرفهجویی در مصرف سوخت مایع بسیار قابلتوجه است، گفت: با حداقل ضریب ظرفیت این مجموعه نیروگاهی (۲ هزار ساعت تولید در سال)، سالانه دستکم معادل ۶۰ میلیارد کیلووات ساعت برق تولید خواهد کرد که نسبت به بازده حرارتی نیروگاههای ما در شبکه (که کمتر از ۴۰ درصد است) بسیار بهصرفه است.
وی با اشاره به اینکه در شرایط کنونی استفاده از منابع حاصل از صرفهجویی در مصرف سوخت مایع برای ایجاد نیروگاههای خورشیدی هم به نفع وزارت نیرو و هم وزارت نفت است، گفت: اکنون سریعترین راه برای کاهش فشار به وزارت نفت در تأمین سوخت نیروگاهها، تمرکز بر ایجاد نیروگاههای فتوولتائیک است؛ احداث ۳۰ هزار مگاوات نیروگاه در عرض یک سال و نیم شدنی بوده و نسبت به تولید انواع دیگر انرژی نیز اقتصادیتر محسوب میشود. در حقیقت با اجرای این راهکار، همه طرفها برنده هستند و هیچ بازندهای وجود ندارد.
پایان عصر نفت نزدیک است
وزیر پیشین نفت در بخش دوم صحبتهای خود پیرامون «ناترازی و مشکلات حوزه نفت» اظهار کرد: همانطور که میدانید نفت خام تولیدی در جهان، عموماً در پالایشگاهها به فرآوردههایی تبدیل میشوند که بیش از ۹۰ درصد آنها بهعنوان سوخت برای وسایط نقلیه زمینی، دریایی و هوایی، تولید برق و نیز بخشی هم برای گرمایش مصرف میشود.
زنگنه افزود: با توجه به اینکه عصر نفت با شیب تندتری به پایان خود نزدیک میشود، ضروری است کشور همزمان با تمرکز بر سرمایهگذاری در حوزه تولید انرژی خورشیدی، با همه توان برای افزایش ظرفیت تولید نفت کشور به بیش از ۵/۵ میلیون بشکه در روز با هدف افزایش صادرات خود عمل کند.
رفع تحریمها
وی رفع تحریمهای ظالمانه علیه مردم و برقراری مجدد روابط اقتصادی بینالمللی با دیگر کشورها را ازجمله مهمترین اقدامها و پیشنیازها برای افزایش ظرفیت تولید نفت و گاز کشور دانست و افزود: رفع تحریمها با هدف بهرهگیری ساده و ارزان از منابع مالی خارجی، همچنین بازرگانی آزاد و مبادلات مالی بدون گرفتاری ضروری است. افزون بر این باید اشارهکنم که یکی دیگر از الزامات محقق شدن این هدف، تغییر روابط مالی بین شرکت نفت و دولت است.
ضرورت بهینهسازی مصرف انرژی
زنگنه بابیان اینکه هماکنون بالاترین اتلاف انرژی در نیروگاههای حرارتی صورت میگیرد، این در حالی است که با اصلاح راندمان حرارتی نیروگاهها (که به سرمایهگذاری جدی و بهکارگیری فناوری روز نیاز دارد) با همین مقدار سوختی که اکنون به نیروگاهها داده میشود ۱.۵ برابر وضع کنونی میتوان انرژی برق تولید کرد، گفت: این موضوع منحصر به نیروگاهها نیست، تقریباً تمام وسایل برقی از مشعلها گرفته تا کمپرسورها، توربینها و الکتروموتورها در دستگاههای مورداستفاده عموم مانند یخچالها، کولرها و الکتروموتورها همین مشکل رادارند و اتلاف انرژی زیادی داریم. چیزی که سبب جهش جایگاه انرژیهای نو و بهویژه فناوری فتوولتائیک در کشور میشود، بیش از آنکه مربوط به تداوم توسعه فناوری باشد، مربوط به ابداع روشهای ساده، اجرایی و قابلفهم برای سرمایهگذاری و فاینانس آن میشود.