ستاره صبح:«الکساندر گریگوریویچ لوکاشنکو» زاده ۳۰ اوت ۱۹۵۴ یک سیاستمدار، افسر ارتش و پرسنل نظامی بلاروسی است که از زمان تشکیل نهاد ریاستجمهوری در ۲۰ ژوئیه ۱۹۹۴ تاکنون اولین و تنها رئیس جمهور بلاروس بوده است.لوکاشنکو قبل از حرفه سیاسی مدیر یک مزرعه دولتی بود و در نیروهای مرزی و ارتش شوروی نیز خدمت میکرد.وی شامگاه یکشنبه به تهران آمد و روز گذشته با استقبال رسمی رئیسی دیدار خود با مقامات جمهوری اسلامی را آغاز کرد.او در نشست خبری با رئیسی گفت که سطح مناسبات اقتصادی بلاروس با ایران به 100 میلیون دلار می رسد.همچنین لوکاشنکو با رهبر انقلاب نیز دیدار کرد.در ارتباط با این موضوع ستاره صبح گفتگویی با فریدون مجلسی تحلیلگر روابط بین الملل انجام داده که در ادامه می خوانید:
شما سفر لوکاشنکو به ایران را چگونه ارزیابی می کنید؟
اگر بخواهیم سفر لوکاشنکو به ایران را از جنبه اقتصادی بررسی کنیم با توجه به حجم اقتصاد بلاروس می توان گفت که این کشور ظرفیت لازم را برای افزایش حجم واردات و صادرات ایران ندارد.
به لحاظ جغرافیایی فاصله ایران با بلاروس به حدی زیاد است که در مسائل ترانزیت و گذرگاه های مرزی نیز نمی تواند تاثیر چندانی در کلیت اقتصادی ایران داشته باشد. نظام اقتصادی بلاروس تا حدود ۸۰٪ تحت کنترل دولت قرار دارد، و از زمان اتحاد شوروی تاکنون چنین بودهاست. این کشور از لحاظ اقتصادی نسبتاً با ثبات است، اما تا حدود زیادی در تأمین مواد خام به متحد نزدیک خود روسیه وابسته است.
صنعت و کشاورزی عمدتاً در دست دولت قرار دارد؛ بنابراین بلاروس یکی از معدودترین بازماندههای اقتصادهای ملی با سرمایهگذاری دولتی میباشد. کشاورزی تحت کنترل کشت اشتراکی با زیربخشهای عمده کشت سیب زمینی و پرورش دام است.
بلاروس فعلاً در حال مذاکره با همسایه خود روسیه است تا هر دو کشور در میان سایر موارد، اقتصاد خود را در طرحی به نام "اتحادیه روسیه و بلاروس" با همدیگر یکپارچه کنند. این کشور هنوز هم متحمل آثار انفجار هستهای در حادثه چرنوبیل در سال ۱۹۸۶ است،.
بنابراین بلاروس به دلیل عدم ظرفیت لازم نمی تواند تاثیری بر اقتصاد ایران داشته باشد. یکی از مواردی که می تواند برای جوامع بین الملل تحریک آمیز باشد این است که لوکاشنکو در جنگ روسیه علیه اوکراین به صورت نظامی به کمک روسیه رفته است. سفر لوکاشنکو می تواند اتهام برخی کشورهای غربی مبنی بر حضور نظامی ایران در جنگ اوکراین را بیشتر کند.در حقیقت وقتی شریک نظامی روسیه در ایامی که به ایران اتهام وارد میشود به تهران سفر می کنند می تواند به لحاظ بین المللی جنبه خوبی برای بی طرفی ایران در جنگ اوکراین نباشد.
به نظر شما سفر لوکاشنکو می تواند مانع احیای برجام شود؟
به نظر بنده احیای برجام منتفی است. فرصت احیای برجام ماه های آخر دولت روحانی بود که متن نهایی آماده شده بود اما در آن زمان تهران از امضای آن متن خودداری کرد. مسئله برجام قابل حل نیست.زیرابا خط قرمزهای جمهوری اسلامی در تضاد است. اسرائیل اجازه نمی دهد برجام به نتیجه دلخواه برسد.نمی توان به آینده برجام خوشبین بود.
آیا بلاروس می تواند در همکاریهای نظامی با ایران یک راهبرد داشته باشد؟
بلاروس یک ایالات روسیه است.وقتی ایران مستقیما با روسیه در ارتباط است و همکاری های نظامی مانند دریافت هواپیماهای سوخو 35 دارد نمی توان گفت که بلاروس می تواند در صنایع نظامی و یا همکاری های نظامی نقش داشته باشد.
بلاروس همه توان خود را در جنگ علیه اوکراین به کار برده است اما از سوی غرب آنچنان مورد تحریم قرار نگرفته زیرا دولت های غربی می دانند که بلاروس تحت کنترل روسیه است و اگر روسیه عقب نشینی کند بلاروس هم عقب خواهد نشست
حتی اگر بلاروس تحریم شود روابطش با مسکو می تواند تا حد قابل توجهی نیازهای کشورش را پاسخ دهد.
ارتباط ایران با بلاروس را نمی توان دیپلماسی فعال دانست.دیپلماسی فعال ارتباط گیری با کشورهایی است که در دنیا سهمی به لحاظ اقتصادی یا سیاسی دارند.اهمیت کشور بلاروس مانند کشورهای کوچک افریقایی محسوب می شود.