نشست کمیسیون مشترک برجام روز گذشته در وین پایان یافت و طرفین توافق کردند تا هفته آینده کارگروهی در خصوص راهکارهای عملی کاهش تحریم‌ها ایجاد شود. سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه نیز این مذاکرات را «روبه‌جلو» توصیف کرد و گفت «ما حتماً از مذاکرات فرسایشی اجتناب می‌کنیم و اجازه نمی‌دهیم کسی وقت‌کشی کند». در همین حال روز گذشته روزنامه آمریکایی واشنگتن‌پست به نقل از منابع آگاه مدعی شد که ایران و آمریکا در حال حرکت به سمت طرحی برای برداشتن گام‌های هم‌زمان و متوالی برای بازگشت به برجام هستند. به عقیده نگارنده برجام یک توافق‌نامه با مجموعه‌ای از مذاکرات سخت و پیچیده بوده که طرفین مختلف آن عموماً در حال آزمودن یکدیگر و استفاده از ابزار متفاوت برای افزایش قدرت چانه‌زنی خودشان بوده و هستند. بنابراین طبیعی است که در همین مدتی که مذاکرات در وین از سر گرفته‌شده است، ما با موضوعات و اتفاقات مختلفی مواجه شویم. باوجود حادثه اخیر در تأسیسات هسته‌ای نطنز، به نظر می‌رسد ایران و آمریکا می‌خواهند باهم جدی مذاکره کنند و از طریق انجام مذاکره به یک توافق و تفاهم برای احیای برجام برسند و حالا این رویکرد جدی‌تر از گذشته به نظر می‌رسد. اینکه طرفین مذاکرات می‌خواهند نگارش یک متن مشترک را آغاز کنند، بیانگر این است که مذاکرات پیشرفت داشته است. قبلاً مطرح‌شده بود که مذاکرات وارد مباحث فنی شده و حالا به نظر می‌رسد که مجدداً مذاکرات پیشرفت مجددی داشته است. اساساً بحث اختلافی بین طرفین به‌ویژه ایران و آمریکا برای احیای برجام، دو مسئله است؛ یکی لغو یا تحریم‌های آمریکا و دیگری بازگشت ایران به تعهدات برجامی است. آمریکا طبق مفاد برجام موظف است که تمامی تحریم‌های ضدایرانی که به برجام مربوط می‌شود را برطرف کند. این در حالی است که کاخ سفید ادعا می‌کند بخشی از این تحریم‌ها حداقل در عنوان ارتباطی با برجام نداشته و به همین دلیل امکان رفع همگی آن‌ها از جانب دولت بایدن ممکن نیست. البته ایران ادعای کاخ سفید را قبول ندارد و بر این باور است که آمریکا این تحریم‌ها را یک‌طرفه علیه ایران وضع کرده و حالا خودش می‌بایست این تحریم‌ها را لغو کند. از سوی مقابل، آمریکا اعتقاد دارد ایران باید میزان و کیفیت غنی‌سازی خودش را مطابق با همان مفاد برجام رعایت کند؛ درحالی‌که ایران چند روزی است که غنی‌سازی شصت‌درصدی را آغاز کرده است. لذا باید طرفین برای رسیدن به توافق، چه در مسئله کاهش تحریم‌ها و چه در مسئله اجرای تعهدات برجامی، از بعد شفاهی خارج‌شوند و نظرات خود را مکتوب کنند تا به نتیجه برسند. ضمن آن‌که برداشته شدن تحریم‌ها به‌عنوان شرط اصلی ایران برای احیای برجام، بستگی به اراده بایدن برای ایستادگی در برابر جریان‌های داخلی در آمریکا و همچنین فشار اسرائیل و عربستان دارد که کار پیچیده‌ای است. اما درمجموع ورود طرفین به نگارش متن مشترک برای بازگشت به برجام، تاحدود زیادی امید احیای برجام را بیشتر خواهد کرد.