دولت سیزدهم از روز سوم شهریور 1400 به طور رسمی کار خود را شروع کرد. یکی از وزرای کلیدی کابینه سیزدهم وزارت صمت است که تولید عمده کشور زیر نظر این وزارتخانه است. ابراهیم رئیسی سید رضا فاطمی امین را که پیش از این همکار وی در آستان قدس رضوی بوده به عنوان وزیر صمت به مجلس معرفی کرد. سیاست های ضد و نقیض وی در حوزه خودرو و دیگر کالاها باعث شد تا او برای بار دوم امروز در مجلس استیضاح شود.
سید رضا فاطمی امین (متولد ۱۳۵۳ در شاهرود) دارای مدرک مهندسی الکترونیک، مهندسی سامانههای اقتصادی و اجتماعی و دکترای تخصصی مدیریت راهبردی دانش است.او پیش از وزارت «مدیر عامل سازمان اقتصادی رضوی» در دوران تولیت سید ابراهیم رئیسی بوده است. سخنگوی وزارت صنایع و معادن،معاونت برنامهریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت،معاون برنامهریزی توسعه و فناوری وزارت صنایع و معادن،عضو هیئت عامل سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران،مشاور وزیر
و رئیس ستاد تحول صنایع و معادن نیز در کارنامه خود دارد. حضور فاطمی امین در راس وزارت خانه ای که خود از 3 وزارت خانه تشکیل شده از ابتدا حاشیه برانگیز بوده است.او 3 شهریور ماه سال 1400 آغاز به کار کرد اما در تاریخ ۲۴ اسفند ۱۴۰۰،برای اولین بار لطفالله سیاهکلی عضو کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی از نهایی شدن طرح استیضاح وزیر صمت به دلیل افزایش قیمت خودرو و تقدیم آن به هیئت رئیسه مجلس خبر داد. فاطمی امین بار دیگر در جلسه علنی ۲۴ خرداد ۱۴۰۱، مجلس شورای اسلامی نمایندگان از پاسخ سید رضا فاطمی امین، وزیر صنعت، معدن و تجارت درباره علت ضعف عملکرد این وزارتخانه در کنترل قیمت کالاها و عدم توانایی در پشتیبانی از صاحبان صنایع و بهرهبرداران معدن به سؤال محمد وحیدی نماینده بجنورد قانع نشدند و به وی کارت زرد دادند که این نخستین کارت زرد یک وزیر در دولت رئیسی بود. به رغم تلاش های فراوان دولت و مدیران وزارت صمت در تاریخ دهم آبانماه ۱۴۰۱، جلسه استیضاح فاطمی امین برگزار شد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از استماع نظرات موافق و مخالف و دفاعیات وزیر صمت، با ۸۴ رای مخالف، ۱۸۲ رای موافق و ۶ رای ممتنع، فاطمی امین را در مقام وزارت ابقا کردند.
نامساعدتر شدن محیط کسبوکار
چالشهای وزارت صمت در حوزه تولید، خودرو، لوازمخانگی، قیمتگذاری و تنظیم بازار نهتنها طی نزدیک به دوسال وزارت فاطمیامین حل نشده، بلکه شرایط و مشکلات بهمراتب بدتر و پیچیدهتر هم شده است. بررسی پایش ملی محیط کسبوکار ایران در پاییز ۱۴۰۱، اما نشان میدهد که وضعیت این شاخص نسبت به ارزیابی فصل گذشته همان سال نامساعدتر شده است. فعالان اقتصادی مشارکتکننده در پایش ملی محیط کسبوکار ایران در پاییز ۱۴۰۱ نیز به ترتیب سه مولفه «غیرقابل پیشبینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «دشواری تامین مالی از بانکها» و «بیثباتی سیاست ها، قوانین و مقررات و رویههای اجرایی ناظر بر کسب وکار» را نامناسبترین مولفههای محیط کسب و کار کشور نسبت به سایر مولفهها در این ارزیابی عنوان کردهاند. وزیر صمت همچنین در برنامه هایش عنوان کرده بود که «در بازه زمانی ۶ ماهه اقداماتی را در حوزه تنظیم بازار انجام دهد که نتیجه آن در ۶ ماهه دوم سال محقق شود.»
آشفتهبازار خودرو
اگر چه وزیر صمت اقداماتی همچون جمعآوری خودروهای ناقص در کف پارکینگها و ایجاد سامانه یکپارچه تخصیص خودرو به جای قرعهکشی را در کارنامه خود دارد؛ اما مخالفان عملکرد فاطمی امین معتقدند دومینوی افزایش قیمت خودروهای داخلی، شکاف عمیق عرضه و تقاضای خودرو و دلالبازی در بازار خودرو در دوران او به اوج خود رسید و خبری از بهبود کیفیت خودروهای داخلی نیست. آنها همچنین عنوان میکنند بسیاری از وعدههای خودرویی فاطمیامین برای رهایی از بار انتقادات و فرار از استیضاح و انتقادات مجلس مطرح شد. فاطمیامین اما در حالی طی روزهای اخیر با طرح واردات خودروی دست دوم و کارکرده سعی در جلب نظر بهارستان داشت که پیش از این از مخالفان واردات خودروی دست دوم و عرضه خودرو در بورسکالا بود. اما در شرایط فعلی برای رهایی از موج انتقادات وعده واردات خودروی کارکرده را مطرح کرد و مقصر توقف عرضه خودرو در بورسکالا را دیگر گروههای خارج از وزارتخانه دانست.
نابسامانتر شدن بازار لوازم خانگی
یکی از بازارهای دیگری که طی دو سال گذشته به شدت ملتهب شده،بازار لوازم خانگی است. بازار لوازم خانگی در این دوره بیش ازحد سیاسی شد و ممنوعیت واردات از سال ۹۷ در کنار قیمتگذاری دستوری در این صنعت، تولیدکننده و مصرفکننده را به زانو در آورد. در حالی که تولیدکننده لوازم خانگی با تورم بیش از ۳۰درصدی در این صنعت روبهرو بود، ستاد تنظیم بازار تنها اجازه افزایش ۱۰ درصدی قیمتها را با شرایط خاص به فعالان این صنعت میدهد. حواشی استیضاح فاطمی امین تمامی ندارد.اوج این حاشیه ها در روزهای اخیر اتفاق افتاد.زمانی که نماینده تبریز از اختصاص 70 خودرو شاسی بلند به نمایندگان مجلس در آستانه استیضاح وزیر صمت خبر داد. این خبر به سرعت حاشیه ساز شد و کمیسیون اصل 90 آن را تکذیب کرد.همچنین فاطمی امین واکنش نشان داد و گفت اگر یک مورد از این خودروها واقعیت داشته باشد خودم استعفا می دهم. اما چندی بعد امروز سایت دولت بهار از قول احمد علیرضابیگی، نماینده مجلس فهرستی از نمایندگان را منتشر و ادعا کرده که این نمایندگان در جریان منتفی شدن استیضاح وزیر صمت، خودروهای شاسی بلند فیدیلیتی و دیگنیتی دریافت کرده اند.اسامی منتشرشده فهرست مذکور به دلیل ملاحظات حقوقی مخدوش شده است.