علی صالحآبادی – مدیرمسئول
اعتراضاتی در گوشه و کنار کشور رخ داده و متأسفانه جان تعدادی از هموطنان (از طرفین) گرفته شده است؛ در این میان واکنش برخی مقامات و اصولگرایان تندرو قابلتأمل و شبههناک است، زیرا در جهت حفظ آرامش جامعه نیست. دراینارتباط به چند نمونه اشاره میشود.
- محمود صادقی نماینده پیشین مجلس در مصاحبه با سایت «امتداد» که ۲۵ آذر سال 98 منتشر شد، در خصوص نشست یک کمیسیون مجلس با وزیر کشور گفت: «در این جلسه، یکی از نمایندگان شهرستانها اعلام کرد که دو نفر در حوزه انتخابیه من (محدوده کرج و شهر قدس) با اصابت گلوله به مغزشان جان باختهاند و از رحمانی فضلی وزیر کشور دولت روحانی سؤال کرد که آیا امکان تیراندازی، دستکم به پا یا کمر به پایین وجود نداشته که چنین شلیکهایی انجام شده است؟ وزیر کشور هم در پاسخ عنوان کرد که خب! شلیک به پا هم انجام شده بوده است.»
- بهادری جهرمی سخنگوی دولت هفته گذشته در جمع دانشجویان دانشگاه صداوسیما گفت: «برای دولت مثل آب خوردن بود که از همان روزهای اول اجازه دهد تا نیروی انتظامی از گلولههای جنگی استفاده کند و هر کسی را به خیابان آمد بزنند و اینطور مردم بترسند و در خانه بمانند.»
- معینالدین سعیدی نماینده چابهار یکشنبه ۸ آبان ماه در نطق میان دستور گفت: «در جمعه سیاه زاهدان در ۸ مهر ۱۴۰۱ حوادث هولناکی اتفاق افتاده است که دل همه دلسوزان میهن را به درد آورده است. آنان که فاجعه زاهدان را رقم زدند، در هر لباس و جایگاهی که هستند باید مجازات شوند. برخی بهجای التیام، نمک به زخم مردم پاشیدند و از الفاظ اغتشاشگر و تجزیهطلب استفاده کردند. تا دیر نشده تدبیر کنند.» در واکنش به این اظهارات، عبدالرضا مصری نائب رئیس مجلس با قطع تریبون نماینده چابهار گفت: «آقای سعیدی آیا وقتیکه در منطقه یا محلی، به نیروی انتظامی حمله مسلحانه صورت میگیرد، شما میخواهید که برای آنها شیرینی پخش کنیم؟»
- نمایندگان اصولگرای مجلس هشتم که وظیفهشان قانونگذاری بود، بهجای اینکه در کف خیابان شعار دهند صحن مجلس را انتخاب کردند و فریاد زدند «موسوی، کروبی، خاتمی اعدام باید گردند»! اگر قرار است فرد یا افرادی اعدام شوند نمایندگان میتوانند قانونی وضع کنند تا فرد یا افراد اعدام شوند نه اینکه با فریاد و هیاهو اعدام شوند.
- هفته گذشته 227 نماینده مجلس یازدهم با قرائت بیانیه در صحن علنی مجلس خواستار اعدام و قصاص معترضان دستگیر شده، شدهاند. این تعداد نماینده در حالی چنین توصیهای را به قوه قضائیه میکنند که صدور حکم اعدام و قصاص جزو اختیارات قاضی است، نه نمایندگان مجلس.
- سید محمود نبویان نماینده روحانی مجلس یازدهم درباره معترضان گفت: «آنها نجاسات، کف روی آب، آدمکش، رضاخانی، هوسران و فاسد هستند! سران اصلاحات مدافعان اصلی آشوبگران و اغتشاشگران و مدافع افرادی هستند که ضد اسلام، ضد شیعه و ضد ایران هستند!»
- کیهان در ستون گفتوشنود خود در 10 آبان ماه 1401 معترضان را به پشه تشبیه کرد. این روزنامه در شماره دیگر نوشت: «فردای پس از جمهوری اسلامی، جهنمی بیش نیست.»
- روزنامه رسالت نوشت: «اگر جمهوری اسلامی نباشد، ایران، نه نروژ میشود نه سوئیس نه آلمان و فرانسه. اینجا خاورمیانه است و اتمسفر، قواعد و بافت هویتی، قومی، سیاسی و اقتصادی خاص خود را دارد. اگر جمهوری اسلامی نباشد، ایران عزیز ما در مدتی کوتاه به کشوری چندپاره، بیثبات و دچار هرجومرج و آنارشی، ضعیف و تدارکاتچی غرب تبدیل میشود. اگر جمهوری اسلامی نباشد، نه ایران میماند نه اسلام. نه قدرت میماند نه اخلاق. نه تمدن میماند نه استقلال نه آزادی.»
- سید احمد خاتمی امامجمعه موقت تهران گفت: «اکثر کسانی که بیحجاب هستند پدر و مادرشان دزد هستند.»
- فرمانده کل سپاه ۷ آبان ۱۴۰۱ گفت: «امروز روز پایان اغتشاشات است، دیگر به خیابان نیایید. جوانان فریبخورده بدانید تعدادتان اندک است.»
- کیومرث حیدری فرمانده نیروی زمینی ارتش 18 آبان ماه گفت: «اگر امروز با این مگسان برخورد نمیشود اراده رهبر معظم انقلاب است.»
- ابوالقاسم دولابی عضو مجلس خبرگان رهبری 15 مهرماه گفت: «مشخص است که مطالبه این نوجوانان چیست. مطالبه حیوانی است. مطالبه برهنگی زن و شهوترانی در جامعه که مطالبه انسانی نیست.»
- حمید رسائی نماینده اصولگرای روحانی و اصولگرای پیشین مجلس گفت: «فکر میکنید جماعت اقلیتی که در برخی خیابانها روسری را روی دست میچرخانند دنبال چه هستند؟ یکی لخت شده رفته روی بلندی و سخنرانی میکند. تمام حرفش این است که چرا در ایران نمیگذارند ما لخت بگردیم. تمام خواسته اینها از آزادی همین است، هر شب با یکی بخوابند و مثل حیوان بچرند!»
انگیزه و هدف نویسنده از برشمردن موضوعاتی که در ردیفهای یک تا 13 آمد هشدار و انذار به مسئولان است که اگر چنین ادبیاتی در دهههای گذشته مؤثر بود، اکنون به دلیل انباشت مشکلات زندگی مردم دیگر نهتنها مفید نخواهد بود، بلکه میتواند اثر منفی هم داشته باشد. علت این است که ذائقه، طرز فکر و سبک زندگی مردم بهویژه جوانان تغییر کرده و مهمتر اینکه افراد جامعه به حقوق خود بیش از هر زمان دیگر آگاه شدهاند و خواستار تحقق خواستههایشان هستند؛ وقتی مطالبات مردم برآورده نشود، نارضایتی و اعتراض صورت میگیرد.
مقاماتی که از ادبیات و واژگان تند و ناپسند علیه معترضان استفاده میکنند و بیمحابا و بدون در نظر گرفتن بازتاب حرفهایشان سخن میگویند، باید بدانند که از منظر جامعهشناسی هر «کنش» یک «واکنش» به دنبال دارد. بد دهنی جامعه را از مسیر انصاف، اخلاق و عدالت دور میکند. به کار بردن واژگانی مثل مگس، پشه، حیوان، نجاسات، کف روی آب، آدمکش، هوسران، هر شب با یکی خوابیدن، فاسد، دزد خواندن پدر و مادرهای زنان بیحجاب و ... از منظر جامعهشناختی و روانشناختی نهتنها از بار اعتراض نمیکاهد، بلکه در درازمدت بر حجم آن میافزاید و جامعه را رادیکال میکند. برخی میپندارند که میتوان با سیاست «توپ» و «تشر» جامعه را آرام و آنچه آنها میپسندند و عده دیگر نمیپسندند را در جامعه پیادهسازی کنند.
پیشازاین اردوگاه سوسیالیستی در جهان میپنداشت آنچه حزب کمونیست درست میداند، همه باید به آن تن دهند. کمونیستها بر این عقیده بودند که قدرت از لوله تفنگ بیرون میآید. پوتین که بازمانده کمونیستهای سابق است همین عقیده را دارد. او در حمله به اوکراین دچار توهم قدرت شد، به همین دلیل اکنون در «باتلاق» و در گِل فرورفته و برای خروج از مخمصه دست به دامن ایران و کشورهای دیگر شده است.
باید دانست که در دنیای مدرن قدرت از لوله تفنگ بیرون نمیآید، بلکه قدرت واقعی اقتصاد و پشتوانه مردمی است. نویسنده پیشنهاد میکند ضمن تجدیدنظر در گفتمان تند و پرهزینه، با بهرهگیری از قانون اساسی درباره موضوعات اختلافی همهپرسی انجام شود؛ همچنین با برگزاری انتخابات آزاد با حضور همه سلایق بدون رد صلاحیت میتوان امید ایجاد کرد و فضای جامعه را به سمت آرامش پیش برد.