با توجه به نتایج انتخابات میان دوره ای آمریکا به نظر شما رویکرد بایدن در قبال پرونده هسته ای ایران چه خواهد بود؟
به نظر می رسد در نتیجه انتخابات میان دوره ای کنگره ترکیب مجلس سنا تغییری نکند اما در مجلس نمایندگان جمهوری خواهان توانستند با یک اختلاف شکننده پیروز انتخابات شوند.تا پیش انتخابات، مجلس سنا و نمایندگان در اختیار رئیس جمهور و دموکرات ها بود اما امروز دموکرات ها مجلس نمایندگان را از دست داده اند و لذا از این حیث تغییراتی صورت گرفته است. به نظر می آید نتایج این انتخابات تاثیر چندانی بر رویکرد بایدن در مذاکرات احیای برجام نخواهد گذاشت.البته شرایط نسبت به سال گذشته تغییر کرده است.بنده تصور می کنم ایران فرصتی داشت که آن را از دست داد.
به نظر شما با نتایج فعلی ترامپ در سال 2024 می تواند به کاخ سفید بازگردد؟
شرایط قابل پیش بینی نیست و روند تحولات آنچنان سریع است که نمی توان اتفاقات 2سال آینده را پیش بینی کرد.در انتخابات میان دوره ای آمریکا نتایج نظرسنجی به نفع جمهوری خواهان حکایت داشت اما آنچیزی که اتفاق افتاد نشان داد که جمهوری خواهان نتوانستند اکثریت مطلق را بدست آوردند.حتی جمهوری خواهان نسبت به طرفداران ترامپ نیز روی خوشی نشان نمی دهند. البته محبوبیت بایدن شرایط مناسبی نسبت به سایر روسای جمهور ندارد.باید منتظر تحولات داخلی آمریکا و جهان در 2سال آینده نشست.
به نظر شما نتانیاهو می تواند به پشتوانه آمریکا دولت تشکیل دهد؟
به طور کلی نتانیاهو رابطه بهتری با جمهوری خواهان در آمریکا داشته است.اما وضعیت داخلی اسرائیل وضعیت خاصی دارد.شرایط نتانیاهو نسبت به ادوار گذشته در اسرائیل بهتر است.با وجود این دولتی که نتانیاهو تشکیل می دهد ائتلافی خواهد بود و اگر در تشکیل کابینه اختلافاتی در تقسیم وزارتخانه ها پیش بیاید دولت او با مشکل مواجه خواهد شد.به طور کل اما خطری نمی تواند نتانیاهو و دولت آینده اش را تهدید کند.
به نظر شما با نتایج انتخابات آمریکا آیا روابط عربستان و روسیه بهتر نمی شود؟
به طور سنتی روابط عربستان با جمهوری خواهان بهتر بوده و سعودی ها همیشه علاقمند بوده اند که یک رئیس جمهور جمهوری خواه در آمریکا روی کار باشد.اما خوب روابط آمریکا و عربستان روابط پایدار و سنتی است.ممکن است که گاهی دچار فراز و نشیب شود اما روابط ریاض با مسکو نمی تواند جایگزین روابط با آمریکا شود.
عربستان می داند که امنیتش با روابط راهبردی و استراتژیک با آمریکا گره خورده است.اکنون روسیه شرایطش بسیار تضعیف شده است.عربستان و روسیه از افزایش قیمت نفت منافع مشترک دارند البته جمهوری خواهان و برخی کمپانی هایی آمریکایی نیز از این افزایش قیمت ممکن است سود ببرند.اما اینکه تصور کنیم روابط ریاض-واشنگتن دچار چالش جدی شود چنین مسئله ای رخ نخواهد داد.
به نظر شما مذاکرات برجام پس از اعلام قطعی نتایج انتخابات میان دوره ای آمریکا از سر گرفته می شود؟
از سرگیری مذاکرات به ایران بستگی دارد.مسئله جنگ اوکراین باعث شده سیاست های اروپا در قبال ایران تغییر کند.اوضاع داخلی ایران نیز شرایط مساعدی را ندارد.مسئله رابطه با آژانس متفاوت از پرونده احیای برجام است.
ایران پذیرفته است که با آژانس همکاری داشته باشد.اگر آژانس رفتار ایران را تایید کند قطعا به احیای برجام کمک خواهد کرد.اما به طور کلی آینده مذاکرات بستگی به آمادگی ایران و شرایط بین المللی و منطقه ای دارد.
به نظر شما آیا فشار شورای حکام و بسته تحریم آلمان می تواند فضا را علیه ایران تند کند؟
این مسائل بر یکدیگر اثرگذار هستند اما مسئله اوکراین و برجام از یکدیگر جدا هستند.تبلیغات ممکن است اثر گذار باشد اما تعیین کننده نیست.اگر ایران با آژانس به تفاهم نرسد احتمال صدور قطعنامه در شورای حکام بالاست و حتی ممکن است پرونده ایران به شورای امنیت رود.اما تصمیم سیاسی آمریکا و اروپا در این مورد تعیین کننده است.
ساخت موشک توسط سپاه تاثیری در این روند نخواهد داشت.
به نظر شما احتمال فعالسازی مکانیسم ماشه وجود دارد؟
مکانیسم ماشه و عدم همکاری با آژانس دو موضوع متفاوت با یکدیگر هستند.مکانیسم ماشه با شکایت یکی از طرفهای برجام می تواند فعال شود.اما عدم همکاری با اژانس از طریق شورای حکام می تواند به شورای امنیت برود و در این مرحله شورای امنیت تصمیم گیرنده خواهد بود.
آیا قطعنامه احتمالی از طریق شورای حکام به شورای امنیت می تواند توسط روسیه و چین وتو شود یا خیر؟
پرونده ایران اگر از طریق مکانیسم ماشه به شورای امنیت برود روسیه و چین نمی توانند آن را وتو کنند اما اگر از طریق شورای حکام برود احتمال تاثیر گذاری چین و روسیه وجود دارد.