نظر شما در ارتباط با اصلاح قانون اساسی و ایده دو مجلسی شدن چیست؟
واقعیت این است که یک مجلسی در کشور تاکنون جواب نداده است. علت این است که تک مجلسی دچار مشکل، تعارض منافع و درگیر مسائل محلی را شکل میدهد و مسائل ملی فراموش میشود. ما نتوانستیم پیشرفت در حوزه پارلمان نداشتهایم. بخشی از نارضایتیها مربوط به کارکرد پارلمان است؛ زیرا اگر شما سوپرمنها را هم به مجلس ببرید دچار مشکل خواهد شد. ساختار قانونگذاری معیوب و اعضای آن فاقد دانش پارلمانی هستند.
تجربهام در مجلس میگوید که کشور نیاز به دو مجلس دارد، یک مجلسی بالادستی و حرفهای که در آن افراد میتوانند برای ۴ سال سناتور باشند؛ که تجربه موفق دنیا است ولی ما آمدیم یک مجلس درست کردیم. از صفرتا صد یعنی از شیر مرغ تا جان آدمیزاد را هم از این پارلمان انتظار داریم، به همین دلیل مشکلات حل نمیشوند و اعتراض میکنند که چرا نظارت ضعیف است. وقتی بحث گمرک میشود میگویند نظارت مجلس ضعیف است، بحث مواد مخدر میشود میگویند مجلس کجاست؟ حدود انتظار ما از مجلس بالا است. این در حالی است که مجلس توان قانونگذاری و اتاق فکر برای حل بحرانها را ندارد.
با توجه به نتیجه مطلوب ساختار دو مجلسی در کشورها چرا در کشور ما این روش پیادهسازی نشده است؟
قانون اساسی اجازه نمیدهد. ما باید بدون حب و بغض یک بازنگری روی ساختارهای 4 دهه کشور داشته باشیم. علت این است که اکنون در هر 3 قوه مشکلداریم، در قوه قضائیه در مسائل دادسرا و دادرسی مشکلداریم، یا در قوه مجریه کمبود نخستوزیر داریم، در قوه مقننه نیاز به دو پارلمانی داریم
بنابراین ساختارها نیاز به بازنگری دارند لازم است توان، نقش و کارکرد ایالات و انجمنهای محلی را بررسی کنیم تا هر سه قوه بروز و فعال شوند.
این مهم اکنون ضرورت برای کشور است. بهعنوانمثال داشتن معاون اول معنا ندارند. مقامات سایر کشورها سؤال میکنند آیا شما معاون دوم هم دارید؟
علاوه بر قوه مقننه، در دادگاهها، دادسراها و محاکم قضائی مشکلات زیادی داشته و احتیاج به یک بازنگری حرفهایتری در پروندههای قضایی داریم. در قوه مجریه و تعداد وزارت خانهها و نیاز به بازنگری است. پرسش این است که در قوه مقننه، جای پارلمان محلی کجاست؟
ساختارهای کشور را باید توسط دلسوزان و متخصصان بررسی کرد. چرا در کشور 15 میلیون پرونده قضایی دارد، چرا نرخ تورم بالا است؟ چرا استقلال بانک مرکزی اتفاق نمیافتد؟ این پرسشهای مهمی است که امروز بیپاسخمانده است.
متأسفانه برخی نهادها در کار همدست اندازی میکنند بهطور مثال مجلس در کار قوه مجریه دخالت میکند. مجلس محل صدور مجوز به دولت است اما همین امروز که لایحه بودجه را بررسی میکند 30 ماده و حدود 700 هزار میلیارد تومان به لایحه دولت اضافه کرده است.
با توجه به اینکه شما سابقه نمایندگی مجلس از شهر رشت رادارید این نقد را میپذیرید که نگاه اکثر نمایندگان محلی است تا ملی؟
نگاه نمایندگان محلی است. آنها تقصیر ندارند؛ زیرا ریلگذاری به این شکل است. چرا انتخابات بهصورت استانی برگزار نمیشود؟ برای آنکه میگویند نمایندگان بتوانند به خاطر رأی همیشه در میان مردم باشند. به نظر من ریلگذاریها غلط است و لازم است اصلاح شوند.
برخی معتقدند نگاه منطقهای نمایندگان و تلاش برای کسب امکانات و بودجه برای حوزه انتخابیه باعث زد و بندهای پشت پرده بین نمایندگان و دولتیها میشود این آفت را شما چطور میتوان برطرف کرد؟
هرچقدر که موضوع ریزتر شود، مفسده بیشتر میشود. هر جا چانهزنی باشد، مفسده هم هست. وقتی رأی یک فرد بیسواد بارأی فردی که تحصیلات عالی دارد هر دو یکی است نمیتوان فرد انتخابشده را با معیار شایستهسالاری سنجید. ساختار فرانسه بهگونهای است اگر 500 نخبه فردی را تأیید کنند آن فرد میتواند کاندیدای پستها شود.
در کشور ما افراد بهجای آنکه بروند از 500 استاد تأییدیه بگیرند، میروند به 500 سرمایهدار، دلال و... قوا میدهند.
فضای کنونی را شما تا چه اندازه برای تغییر اساسی مناسب میدانید؟
عدهای فکرمی کننم با تغییر قانون اساسی به حکومت خدشه وارد میشود؛ این برداشت درست نیست. بااینحال لازم است بررسی شود مشکل در کجا است و چرا چرخ کشور خوب حرکت نمیکند.
چرا بعد 43 سال فساد زیاد است؟ چرا روند تصویب قوانین طولانی است؟ چرا در قوه قضائیه 15 میلیون پرونده وجود دارد؟ پاسخ این پرسشها نشان میدهد که ساختارهای کشور مشکلدارند و بروز نیستند. شما اگر به دیوان عدالت اداری بروید و شکایت کنید در بهترین حالت 3 سال بعد پاسخخواهید گرفت.