محمد سلطانیفر، مدرس و مدیر گروه ارتباطات اجتماعی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد با اشاره به برنامهسازیهای سیاسی تلویزیون در آستانه انتخابات گفت: وقتی در مسائل سیاسی مردم ما ۴۶ ماه مردم نیستند، چطور میشود که 2 ماه مانده به انتخابات مردم میشوند و حق دارند که از جناحهای سیاسی اطلاعات کسب کنند و حق دارند که بازیهای سیاسی را ببینند و حق دارند که چپ و راست و اصلاحطلب و اصولگرا را بشناسند؟ وی در گفتگو با ایلنا، با تأکید بر اینکه «اما بعد از انتخابات همهچیزتمام میشود و نه موافقی میبینید و نه مخالفی تا ۴۶ ماه بعد» خاطرنشان کرد: این نگاه، نگاهی غلط و اهانتآمیز نسبت به مردم است.
سلطانیفر با یادی از برنامههای سیاسی دهمین دوره انتخابات ریاستجمهوری گفت: یادم میآید که در سال ۸۸ واقعاً اجازه دادند مخالفان در مناظرههایی تلویزیونی صحبت کنند و به نظرم یکی از نقاط اصلی و کلیدی داستانهای آن سال در مناظرههای انتخاباتی آن زمان بود؛ بااینکه کمی از این مناظرهها را در سالهای ۹۲ و ۹۶ هم دیدیم، اما سال ۸۸ از این منظر بینظیر بود و دیدیم که آن دوره، رسانههای خارج از کشور مانند بیبیسی منتظر میماندند و این مناظرهها را از تلویزیون ما میدیدند یعنی صداوسیما از آنها جلو افتاده بود.
مدیر پیشین دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها، ادامه داد: این معنای رسانهای است که میتواند علیرغم همه ناامیدیهایی که مردم نسبت به آن دارند، باز به وجهه سابقش برگردد، اما به چند شرط؛ نخست اینکه متوجه باشند که مردم، مردمی 2 ماهه نیستند و دوم اینکه نگاه جناحیشان را از روی برنامهها بردارند و مجریانی انتخاب کنند که نگاه بیطرفانهای داشته باشند.
وی بابیان اینکه «کلاب هاوس» در خلأ شکلگیری گفتمان میان مردم و مسئولان قدرت گرفت، خلأ ای که در طول شاید ۴۰۰-۵۰۰ سال گذشته پدیدار شده است، یادآور شد: در طول همین چند قرن، شاید هیچگاه شاهد این نبودیم که مسئولان بهطور واقعی و مستقیم به حرف مردم گوش کنند و یا وارد چالشهایی شوند و در این چالشها مردم بتوانند حرفهای واقعی و حرف دلشان را به مسئولان بزنند. برای همین معتقدم یکی از مهمترین دلایل رشد کلابهاوس در ایران، دیالوگی است که بین مردم و مسئولان و حتی بین خود مردم در آن شکلگرفته و پدیدار شده است. معنایی که از هجوم مخاطبان و کاربران به کلابهاوس درک میشود، این است که این خلأ گفتمانی، دیالکتیکی و گفتگویی خیلی جدی است و تبدیل به حفره عمیقی شده که هیچکسی به فکر ترمیم و پر کردنش برنیامده است. درحالیکه کلابهاوس دارد این نقش را ایفا و بهصورت زنده این فضا را ایجاد میکند که مردم باهم گفتگو کنند، حرفهای موافق و مخالفان خود را بشنوند و بدون سانسور و بدون ترس و نگرانی از پیامد گفتههایشان، بتوانند باهم وارد دیالوگ شوند. وی با تأکید بر اینکه مردم تشنه گفتگو و گفتمان با مسئولان و خودشان هستند و ظهور و همچنین استقبال از شبکه اجتماعی جدیدی مانند کلابهاوس این را نشان داد، گفت: صداوسیما باید این را درک کند که اگر بستری را برای گفتگو و تفکر دیالکتیکی مردم شکل ندهد، قطعاً رسانههای دیگری مانند کلابهاوس این فضا را ایجاد میکنند و این بستر را هم از آنها میگیرند. البته من دعا میکنم که کلاب هاوس به سمت فضایی غیرسیاسی برود و آدمها و لیدرهای اتاقها آن را سیاستزدایی کنند و به سمت مباحث جدیتری مانند فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی بروند. مسائلی که اصلاً دربارهشان صحبت نکردیم. در این ۴۲ سال انقدر به سیاست پرداختیم که همهمان سیاستزده و خسته شدیم چون نتیجهای در بر نداشت.
این استاد دانشگاه با ذکر مثالی خاطرنشان کرد: در موضوع و موضع جهانیشدن تا دلتان بخواهد حرف زدهایم و سخنرانی کردهایم، اما نیامدیم بهطورجدی، آموزههایی از مردم جهانی و جهانیشدن را به مردممان یاد بدهیم و بگوییم ما با این ابزارها و تکنولوژی و موبایلهایی که در اختیار گرفتیم عملاً پا در عرصه جهانیشدن گذاشتهایم. خب، اما بقیه الزامات جهانیشدن چیست؟
سلطانیفر با تأکید بر اینکه الزامات دیگری هم هست، اما در این عرصه، صفرِ مطلقیم، در پایان تصریح کرد: نه آموزش جهانیشدن دیدیم، نه جهانی کردن و نه جهانگرایی؛ با هر سه موضعی که به این مسئله نگاه کنیم، نیاز داریم که جوامع را از حالت سنتی، محلی و ملی خارج کرده و به سمت جهانیشدن ببریم. مسئلهای که بسیار مهمتر از بحث اصلاحطلب، اصولگرا و انتخابات است و باید در شبکههای اجتماعی گفتگو محور مانند کلاب هاوس دربارهشان بحث کنیم.
برگرفته از ایلنا