کیم‌جونگ‌اون، رهبر کره‌شمالی که در کنفرانسی حزبی صحبت می‌کرد، ظاهراً اوضاع کشور را با قحطی مرگبار در دهه ۱۹۹۰ مقایسه کرده است. مرزهای کره‌شمالی به دلیل همه‌گیری ویروس کرونا بسته‌شده است. درنتیجه این اقدام تجارت با چین که حیات اقتصادی کشور به آن وابسته است، متوقف شد. علاوه بر این کره‌شمالی به خاطر برنامه‌های هسته‌ای با تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی هم روبرو است. رهبر کره‌شمالی در اظهاراتی کم‌سابقه، روز پنج‌شنبه ۸ آوریل وضعیت بحرانی را پذیرفت و با اشاره به «قحطی ویرانگر مارس» از مقامات حزب خواست کاری انجام بدهند که مردم را «حتی به میزانی اندک» از این وضع نجات دهند. کره‌شمالی در دهه ۱۹۹۰ با قحطی ویرانگری روبرو شد که به قحطی «مارس» مشهور است؛ زمانی که سقوط اتحاد جماهیر شوروی باعث شد کره‌شمالی در معرض کمبود کمک‌های ضروری قرار بگیرد. برآورد شده که حدود ۳ میلیون نفر در آن دوران جان خود را از دست دادند. در اوایل هفته جاری، آقای کیم هشدار داد که این کشور با «بدترین وضعیت» و «چالش‌های بی‌شمار بی‌سابقه» روبرو است.
اوضاع تا چه حد بد است؟
ماه‌هاست که هشدارهایی مبنی بر رویارویی مردم این کشور با مشکلات وجود دارد. گزارش‌های مربوط به وضعیت دشوار مردم به‌ویژه از شهرهای نزدیک مرز چین می‌آید؛ جایی که قاچاق منبع درآمد بسیاری از مردم است. گزارش‌شده که قیمت ذرت، منبع اصلی غذایی در اکثر مناطق روستایی کره‌شمالی، نوسان زیادی داشته و در مواردی قیمت یک کیلوگرم ذرت بیش از دستمزد یک ماه بوده است. لینا یوون، از محققان دیده‌بان حقوق بشر اخیراً در گزارشی به نقل از منابعی ناشناس در داخل کشور گفته است که «تقریباً دو ماه است که به‌سختی غذایی از چین وارد کشور می‌شود». او گفته «تعداد گدایان بسیار زیاد است. برخی از ساکنان نواحی مرزی از گرسنگی مرده‌اند و دیگر هیچ صابون، خمیردندان یا باتری وجود ندارد.» توماس اوجیا کوینتانا، گزارشگر ویژه سازمان ملل در امور حقوق بشر کره‌شمالی ماه گذشته در گزارشی درباره «بحران جدی غذا» که منجر به سوءتغذیه و قحطی در این کشورشده، هشدار داد. او گفته «گزارش‌هایی درباره مرگ‌ومیر ناشی از گرسنگی منتشرشده و همچنین افزایش تعداد کودکان و سالخوردگانی که به گدایی متوسل شده‌اند، زیرا خانواده‌ها قادر به حمایت از آن‌ها نیستند.»
چرا این‌چنین شده است؟
اقتصاد کره‌شمالی که تحت کنترل دولت است، یکی از بسته‌ترین اقتصاد‌ها در جهان به‌شمار رفته و گفته می‌شود که بسیار ناکارآمد است. هزینه‌های هنگفت برای حفظ ساختارهای نظامی و امنیتی باعث شده که بودجه کمی به مردم عادی اختصاص داده شود. تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی برای تحت‌فشار قرار دادن کره‌شمالی به‌منظور کنار گذاشتن فعالیت‌های هسته‌ای و همچنین بسته شدن مداوم مرزها برای جلوگیری از همه‌گیری کرونا، این وضعیت را بدتر کرده است. از اوایل سال گذشته میلادی (۲۰۲۰)، تجارت با چین که تأمین‌کننده منابع اساسی این کشور بوده، قطع‌شده است. کره‌شمالی مدعی است که بستن مرزهایش باعث شده که در این کشور موردی از ابتلا به کووید وجود نداشته باشد، هرچند که تحلیلگران درمورد این ادعا تردید دارند.