یگانهای واکنش سریع نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نفتکش تالارا را جمعه 23 آبان در نزدیک سواحل امارات متحده عربی، توقیف و آن را به سمت آبهای سرزمینی ایران هدایت کرد. این کشتی که تحت پرچم جزایر مارشال فعالیت میکند، حامل حدود ۳۰ هزار تن محموله مواد پتروشیمی بود و مسیر خود را از بندر عجمان در امارات متحده عربی به سمت سنگاپور در پیش گرفته بود. عملیات توقیف در ساعت ۷:۳۰ صبح آغاز شد و پس از رصد دقیق تحرکات کشتی، رزمندگان سپاه موفق شدند آن را رهگیری و به لنگرگاه هدایت کنند تا بررسی کامل محموله و مستندات کشتی انجام شود.
تخلف نفتکش در حمل بار غیرمجاز
بر اساس بیانیه رسمی روابط عمومی نیروی دریایی سپاه، این اقدام «در راستای وظایف قانونی و به منظور حفظ منافع و منابع ملی جمهوری اسلامی ایران» صورت گرفته و بازرسیها نشان داده است که نفتکش در حمل بار غیرمجاز تخلف کرده بود. این بیانیه تأکید کرده که تلاش رزمندگان این نیرو باعث شد عملیات توقیف با موفقیت کامل انجام شود و محموله غیرقانونی مشخص گردد.
مشخصات نفتکش تالارا
اطلاعات ثبت شده از کشتی نشان میدهد که نفتکش تالارا با ظرفیت ۱۱۵ هزار تن و طول ۲۴۳ متر و عرض ۴۲ متر، در سال ۲۰۱۰ در کشتیسازی هیوندای سنگین کره جنوبی ساخته شده و شماره شناسایی بینالمللی آن (IMO) ۹۵۶۹۹۹۴ و شماره MMSI ۵۳۸۰۰۳۸۹۸ است. این کشتی از پرچم جزایر مارشال استفاده میکند که به عنوان یک پرچم مصلحتی شناخته میشود و معمولاً برای تسهیل فعالیت کشتیهای تجاری خارجی مورد استفاده قرار میگیرد. مالکیت و مدیریت کشتی بر عهده شرکت Columbia Shipmanagement قبرس است.
شرکت امنیت دریایی بریتانیایی Ambrey گزارش داد که نفتکش تالارا پیش از توقیف، به طور ناگهانی از مسیر خود منحرف شد و به سمت آبهای ایران حرکت کرد. در خبر تکمیلی این شرکت گفته شد که سه قایق کوچک ناشناس کشتی را محاصره کرده و تا آبهای سرزمینی ایران اسکورت کردند.
سازمان عملیات تجارت دریایی بریتانیا (UKMTO) نیز این حادثه را مشکوک توصیف کرده و احتمال داد که این اقدام هدفمند و برنامهریزیشده باشد. محل وقوع این رویداد در فاصله ۲۰ مایل دریایی شرق خورفکان امارات گزارش شده است.
چرا نفتکش توقیف شد؟
این توقیف در زمینه تنشهای مداوم منطقهای رخ داده است. در ماههای اخیر، ایران در واکنش به توقیف غیرقانونی کشتیهای تجاری خود به بهانه تحریمها، چندین بار کشتیهای خارجی را توقیف کرده بود.
توقیف نفتکش تالارا در شرایطی اتفاق افتاد که تنشها بر سر تنگه هرمز و مسیرهای تجارت نفت در خلیج فارس افزایش یافته بود. این اقدام بار دیگر نگرانی درباره تشدید تنش میان ایران و قدرتهای غربی را برانگیخت و توجه ویژهای از سوی ایالات متحده و نهادهای بینالمللی را به خود جلب کرد.
اطلاعات ردیابی و محموله کشتی
اطلاعات ردیابی کشتی نشان میدهد که تالارا در مسیر عبور از تنگه هرمز، به سمت ایران تغییر مسیر داده و این تغییر مسیر با سه قایق کوچک هدایت شده است. کشتی با سرعت متوسط ۱۲ گره دریایی حرکت میکرد و موقعیت توقیف آن در حدود ۲۵ درجه شمالی و ۵۷ درجه شرقی ثبت شده است.
خدمه کشتی شامل ۱۵ هندی، ۷ فیلیپینی و ۳ پاکستانی بود که تا زمان گزارش، هیچ آسیب جسمی به آنها وارد نشده است. شرکت Columbia Shipmanagement اعلام کرده است که ارتباط با خدمه قطع شده و اولویت اصلی اطمینان از ایمنی آنهاست. محموله نفتکش، شامل گازوئیل با گوگرد بالا بوده که حجم آن حدود ۱۱۰ هزار تن برآورد شده است. این حمل بار غیرمجاز و توقیف نفتکش باعث افزایش حدود ۲ درصدی قیمت نفت در بازار جهانی شد و توجه شرکتهای کشتیرانی و سازمانهای دریایی بینالمللی را جلب کرده است. کارشناسان معتقدند این اقدام ایران پیام روشنی به قدرتهای غربی درباره دفاع از منافع ملی و منابع انرژی خود است.
مسائل آینده توقیف نفتکش
اینکه چنین رویدادی با چه مسائل حقوقی در حوزه بینالملل دریایی مواجهه خواهد شد در آینده معلوم می شود. با این حال، سپاه پاسداران تأکید کرده است که توقیف در چارچوب دستور قضایی و برای بررسی تخلفات انجام شده است.
البته نباید فراموش کرد توقیف نفتکش تالارا نمونهای از تعامل پیچیده میان ایران، شرکتهای کشتیرانی بینالمللی و قدرتهای غربی است. این اقدام نه تنها بر تجارت نفت منطقه تأثیر گذاشته، بلکه بر تحولات سیاسی و اقتصادی خلیج فارس و دریای عمان سایه انداخته است.