ستاره صبح - مریم اسدی برون: ساختمان سفارت آمریکا در تهران روز 13 آبان 1358 به تصرف دانشجویان پیرو خط امام در آمد. اقدامی که تبعات آن از لحظات اولیه وقوع تا امروز، در فضای سیاسی داخل و خارج از کشور دامنگیر ایران و ایرانیان شده تاجاییکه این روزها بسیاری از بانیان، همراهان و موافقان با این حرکت اعلام می کنند که اشغال سفارت اشتباه بود. چندی پیش علی اکبر ناطق نوری، فعال سیاسی اصولگرا طی اظهاراتی بی سابقه گفت: «از نظر من، تصرف سفارت آمریکا به عنوان «لانه جاسوسی» اشتباه بزرگی بود؛ بسیاری از گرفتاری ها از همان نقطه آغاز شد.» ستاره صبح در گفت و گو با عطا تقوی اصل، استاد علوم سیاسی به بررسی این موضوع پرداخته که در ادامه می خوانید:
عطا تقوی اصل در رابطه با ماجرای تاریخی تسخیر سفارت آمریکا در تهران گفت: پرونده ماجرای تسخیر سفارت آمریکا در سال 1358 هنوز هم برای من باز است و می شود این اتفاق را از نو تحلیل و بررسی کرد. برخی عقیده دارند این اتفاق توطئه بود و مساله نفوذ ک گ ب را مطرح می کنند. چون آرمان و مسیر انقلاب آمریکا ستیزی نبود. انقلابیون در سال 1357 نمی گفتند که هدف ما از انقلاب برخوردکردن با آمریکا است؟!
تقوی اصل افزود: حتی وقتی به ادبیاتی که به واسطه آن سفارت آمریکا تسخیر شد توجه می کنیم و یا ادبیاتی که بعد از اشغال تولید شد را مورد بررسی قرار می دهیم متوجه می شویم این حرف ها شبیه سخنان توده ای ها در دوران قبل از انقلاب است. این گروه نویسندگان زبردستی داشت و آن زمان در تولید محتوا خبره و توانمند بودند.
وی در ادامه اضافه کرد: منظور من این نیست که اشغال کنندگان سفارت نفوذی بودند، بلکه به عقیده من کسانی که به آن ها مشورت می دادند یا افرادی که جلوی آن ها را نگرفتند و راه را برای این اقدام باز گذاشتند، با حلقه های واسطی به حزب توده مرتبط بودند.
این استاد علوم سیاسی با اشاره تحلیل های مختلف از این اتفاق، اظهار داشت: امروز تعداد انقلابیونی که از آن اقدام دفاع می کنند بسیار قلیل است. درحالیکه این گروه در آن روز ها و در دهه های بعد سرسختانه از اشغال سفارت دفاع می کردند اما هر چه زمان گذشت و پیامد های سیاسی و اقتصادی تسخیر سفارت امریکا نمایان شد از جمعیت طرفداران این اقدام کاسته شد و امروز تنها اقلیتی در دفاع از اشغال سفارت پافشاری می کنند.
وی گفت: باید پرسید چرا روندی که هوادارانش چنین افول کرده اند را همچنان زنده نگه می داریم؟! به عقیده من بعد از اشغال سفارت مسیر انقلاب تغییر کرد و ادبیات مسئولین وقت عوض شد. متاسفانه این اتفاق کوچکترین نفعی برای منافع ملی ایران نداشت. پس از این ماجرا آمریکا ستیزی باب شد و شعار های اولیه انقلاب به فراموشی سپرده شد.
تقوی در ادامه با مطرح کردن احتمال وقوع توطئه در جریان اشغال سفارت، خاطرنشان کرد: بسیاری از کسانی که در سال 58 در صف اول تسخیر کنندگان بودند امروز آن اقدام را بر گرفته از شور انقلابی معرفی می کنند. گروهی عقیده دارند در آن زمان بیشتر از جلوی پای خود را نمی دیدند و به آینده فکر نکرده بودند، باید بپذیریم که افراد و گروه هایی در سایه به این شور انقلابی جهت دادند و در این ماجرا نقش جدی داشتند.
وی گفت: دیوار بی اعتمادی که بین ایران و آمریکا بالا رفته و امروز روی آن حرف ها و بهانه های هسته ای می بینیم در مبنا به اشغال سفارت بر می گردد. این کار با هر هدفی صورت گرفته باشد، در مرحله اقدام اولیه کاری غلط بود. جرقه ای توسط دانشجویان خط امام زده شد که خاموش کردن آتش اش در دست آن ها نبود. این کارشناس و تحلیلگر سیاسی ضمن غیر عقلانی خواندن ماجرای تسخیر سفارت، اظهار کرد: حتی اگر سفارت آمریکا در ایران اقداماتی خارج از چهارچوب انجام می داد، دولت می توانست سفیر و کارکنانش را اخراج کند. حقوق بین الملل برای کشور میزبان حقی قائل شده بود و ایران می توانست به شکلی پذیرفته شده در عرف بین الملل عمل کند. متاسفانه این اقدام غیر دیپلماتیک آسیبی جدی به انقلاب و ایران زد. 4 دهه پیش اتفاقی در ایران رخ داد که متاسفانه تا امروز قابل دفاع نبوده است. این حرکت غیر عقلانی و مشکوک بود. وی گفت: متاسفانه بعد از این اتفاق مسئولین و تصمیم گیران وقت در صدد جبران اشتباه بر نیامدند و بحث حیثیتی شد و وقتی موضوع را به شکلی ایدئولوژیک تعریف کردند دیگر کوتاه نیامدند تا امروز خصومتی که در سال 58 تولید شد ادامه پیدا کرده است. درحالیکه آن اتفاق متاثر از جریان چپ بود. متاسفانه بخش عمده مشکلات ایران در دهه های بعد از انقلاب از جانب آمریکا بود که سر نخ تمام آن ها به اشغال سفارت آمریکا در تهران بر می گردد. این استاد دانشگاه در ادامه متذکر شد: تمام شدن مشکلاتی که با تسخیر سفارت شروع شده بود به اقدامی عقلانی نیاز دارد. کسی در مقام رییس جمهور ایران باید این ماجرای بیهوده حیثیتی شده را تمام کند. وقتی برای این اتفاق سالگرد می گیرند، راهپیمایی برگزار می کنند، پوستر و تبلیغ دارد و...، این تشریفات نشان می دهد حاکمیت همچنان در صدد دفاع از یک اشتباه قدیمی است. عطا تقوی اصل در پایان گفت و گو تاکید کرد: این ماجرا باید از تمام ابعاد تعیین تکلیف شود. متاسفانه چهار دهه است که این اتفاق به دکانی برای ارتزاق عده ای تبدیل شده است. درحالیکه بسیاری از کارشناسان بر این باورند که یکی از مهمترین عوامل ژئوپلیتیکی تجاوز صدام به خاک ایران، ماجرای تسخیر سفارت آمریکا توسط دانشجویان پیرو خط امام بود. این اتفاق تا امروز جز هزینه چیزی برای کشور نداشته و نخواهد داشت.