ادبیات ژاپن مانند بسیاری از فرهنگ‌های کهن، بازتابی از تاریخ، فرهنگ و تجربه‌های جمعی مردم آن سرزمین است. یکی از مهم‌ترین مضامین در ادبیات ژاپن، به‌ویژه در دوران پس از جنگ جهانی دوم، موضوع صلح است. تجربه‌ی تلخ بمباران اتمی هیروشیما و ناگازاکی در سال ۱۹۴۵، ژاپنی‌ها را به سوی بازاندیشی در ارزش‌های انسانی، مفهوم جنگ و آرمان صلح سوق داد. این بازتاب را می‌توان در شعر، داستان، نمایشنامه و حتی ادبیات کودک ژاپن مشاهده کرد.
پس از پایان جنگ، بسیاری از نویسندگان و شاعران ژاپنی تلاش کرده‌اند تا با به تصویر کشیدن رنج مردم، خاطره‌های جنگ و ویرانی آن، صلح را در آثار خود بازتاب دهند. به هر روی ادبیات می‌تواند حافظه‌ی تاریخی یک ملت را زنده نگه دارد و از تکرار فاجعه جلوگیری کند.
یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های این نوع ادبیات، آثار کنزابورو اوئه، نویسنده برنده جایزه نوبل ادبیات است. اوئه با زبانی صریح و بی‌پرده به بررسی تبعات جنگ، قدرت، خشونت و رنج انسان می‌پردازد. او معتقد است که تنها راه جلوگیری از بازتولید خشونت، آگاهی‌بخشی از طریق ادبیات است.
در شعر ژاپنی نیز، از هایکو گرفته تا شعرهای نو، صلح حضوری پررنگ دارد. شاعران ژاپنی معمولاً با بهره‌گیری از تصویرهای طبیعی، نمادهای آرامش و حس زودگذری زندگی، مفاهیم عمیق انسانی مانند صلح را به مخاطب منتقل می‌کنند.
نمونه‌ای از هایکوی معروف سانتوکا تانِدا، شاعر معاصر ژاپن را می‌خوانیم که به سادگی آرزوی صلح را بیان می‌کند:
برگی می‌افتد
بی‌صدا روی خاک نرم
صلحی بی‌پایان
در این هایکو، افتادن برگ نمادی از گذر زمان و طبیعت است، و خاک نرم فضایی آرام و بی‌تنش را تصویر می‌کند. این تصویر ساده، اما شاعرانه، نشان می‌دهد که صلح در سکوت، در هماهنگی با طبیعت و در زندگی روزمره معنا می‌یابد، نه در هیاهوی سیاست و قدرت‌طلبی.
ادبیات کودک ژاپن نیز تلاش کرده تا پیام‌های صلح را از طریق داستان‌های آموزنده به نسل‌های جدید منتقل کند. کتاب‌هایی مانند «توتو چان: دختری کنار پنجره» نوشته تتسوكو كوروياناگی، گرچه مستقیماً درباره‌ی جنگ نیستند، اما با نشان دادن مفاهیمی چون تفاهم، احترام به تفاوت‌ها، دوستی و گفت‌وگو، پایه‌های فکری صلح را در ذهن کودک می‌کارند.
به نظر می‌رسد ادبیات ژاپن، به‌ویژه پس از جنگ جهانی دوم، به زبانی برای صلح تبدیل شده است. نویسندگان و شاعران ژاپنی نه‌تنها جنگ را محکوم کرده‌اند، بلکه کوشیده‌اند تا با خلق آثاری عمیق، وجدان انسانی را بیدار کنند. صلح در ادبیات ژاپن، تنها یک مفهوم سیاسی نیست، بلکه یک ارزش انسانی، زیباشناختی و اخلاقی است که در تار و پود کلمات تنیده شده است.